上一篇的方法似乎是错误的,不过倒是挺利于记忆的。
这一篇用于记录一下个人在极坐标求导中经常犯错/不会的地方。
习题:
设
f
(
z
)
=
u
(
r
,
φ
)
+
i
v
(
r
,
φ
)
(
z
=
r
e
i
φ
)
f(z)=u(r,\varphi)+\text{i}v(r,\varphi)\:(z=re^{\mathrm{i}\varphi})
f(z)=u(r,φ)+iv(r,φ)(z=reiφ) 推导极坐标系下的
C
−
R
C-R
C−R 条件。
x
=
r
cos
φ
,
y
=
r
sin
φ
,
r
=
x
2
+
y
2
,
φ
=
arctan
y
x
.
\begin{aligned}x&=r\cos\varphi,\:y=r\sin\varphi,\\r&=\sqrt{x^2+y^2},\:\varphi=\arctan\frac{y}{x}.\end{aligned}
xr=rcosφ,y=rsinφ,=x2+y2,φ=arctanxy.
则有
∂
r
∂
x
=
x
x
2
+
y
2
=
x
r
=
cos
φ
,
∂
r
∂
y
=
y
x
2
+
y
2
=
y
r
=
sin
φ
∂
φ
∂
x
=
−
y
x
2
1
+
(
y
x
)
2
=
−
y
r
2
=
−
sin
φ
r
,
∂
φ
∂
x
=
1
x
1
+
(
y
x
)
2
=
x
r
2
=
cos
φ
r
.
\begin{aligned}\frac{\partial r}{\partial x}&=\frac{x}{\sqrt{x^2+y^2}}=\frac{x}{r}=\cos\varphi,\quad\frac{\partial r}{\partial y}=\frac{y}{\sqrt{x^2+y^2}}=\frac{y}{r}=\sin\varphi\\\frac{\partial\varphi}{\partial x}&=\frac{-\frac{y}{x^2}}{1+\left(\frac{y}{x}\right)^2}=\frac{-y}{r^2}=-\frac{\sin\varphi}{r},\quad\frac{\partial\varphi}{\partial x}=\frac{\frac{1}{x}}{1+\left(\frac{y}{x}\right)^2}=\frac{x}{r^2}=\frac{\cos\varphi}{r}.\end{aligned}
∂x∂r∂x∂φ=x2+y2x=rx=cosφ,∂y∂r=x2+y2y=ry=sinφ=1+(xy)2−x2y=r2−y=−rsinφ,∂x∂φ=1+(xy)2x1=r2x=rcosφ.
上面这里就是误区所在
比如求 ∂ r ∂ x \frac{\partial r}{\partial x} ∂x∂r 的时候,不能使用关系式 x = r cos θ → r = x cos θ x=r\cos \theta\rightarrow r=\frac{x}{\cos \theta} x=rcosθ→r=cosθx 来计算。因为 cos θ \cos \theta cosθ 和 x x x 看似不相干,是相互独立的,但实际上却不是。所以求导的时候,应该回归到 x x x 和 y y y 这两个变量上面来,这两变量是完全独立的。
∂
u
∂
x
=
∂
u
∂
r
∂
r
∂
x
+
∂
u
∂
φ
∂
φ
∂
x
=
cos
φ
∂
u
∂
r
−
sin
φ
r
∂
u
∂
φ
,
∂
u
∂
y
=
∂
u
∂
r
∂
r
∂
y
+
∂
u
∂
φ
=
sin
φ
∂
u
∂
r
+
cos
φ
r
∂
u
∂
φ
,
∂
v
∂
x
=
∂
v
∂
r
∂
r
∂
x
+
∂
v
∂
φ
∂
φ
∂
x
=
cos
φ
∂
v
∂
r
−
sin
φ
r
∂
v
∂
φ
,
∂
v
∂
y
=
∂
v
∂
r
∂
r
∂
y
+
∂
v
∂
φ
∂
φ
∂
y
=
sin
φ
∂
v
∂
r
+
cos
φ
r
∂
v
∂
φ
.
\begin{aligned}\frac{\partial u}{\partial x}&=\frac{\partial u}{\partial r}\frac{\partial r}{\partial x}+\frac{\partial u}{\partial\varphi}\frac{\partial\varphi}{\partial x}=\cos\varphi\:\frac{\partial u}{\partial r}-\frac{\sin\varphi}{r}\:\frac{\partial u}{\partial\varphi},\quad\frac{\partial u}{\partial y}=\frac{\partial u}{\partial r}\frac{\partial r}{\partial y}+\frac{\partial u}{\partial\varphi}=\sin\varphi\:\frac{\partial u}{\partial r}+\frac{\cos\varphi}{r}\:\frac{\partial u}{\partial\varphi},\\\frac{\partial v}{\partial x}&=\frac{\partial v}{\partial r}\frac{\partial r}{\partial x}+\frac{\partial v}{\partial\varphi}\frac{\partial\varphi}{\partial x}=\cos\varphi\:\frac{\partial v}{\partial r}-\frac{\sin\varphi}{r}\:\frac{\partial v}{\partial\varphi},\quad\frac{\partial v}{\partial y}=\frac{\partial v}{\partial r}\frac{\partial r}{\partial y}+\frac{\partial v}{\partial\varphi}\frac{\partial\varphi}{\partial y}=\sin\varphi\:\frac{\partial v}{\partial r}+\frac{\cos\varphi}{r}\frac{\partial v}{\partial\varphi}.\end{aligned}
∂x∂u∂x∂v=∂r∂u∂x∂r+∂φ∂u∂x∂φ=cosφ∂r∂u−rsinφ∂φ∂u,∂y∂u=∂r∂u∂y∂r+∂φ∂u=sinφ∂r∂u+rcosφ∂φ∂u,=∂r∂v∂x∂r+∂φ∂v∂x∂φ=cosφ∂r∂v−rsinφ∂φ∂v,∂y∂v=∂r∂v∂y∂r+∂φ∂v∂y∂φ=sinφ∂r∂v+rcosφ∂φ∂v.
结合直角坐标系中的
C
−
R
C-R
C−R 条件:
∂
u
∂
x
=
∂
v
∂
y
,
∂
v
∂
x
=
−
∂
u
∂
y
,
\frac{\partial u}{\partial x}=\frac{\partial v}{\partial y},\quad\frac{\partial v}{\partial x}=-\frac{\partial u}{\partial y},
∂x∂u=∂y∂v,∂x∂v=−∂y∂u,
得
cos
φ
∂
u
∂
r
−
sin
φ
r
∂
u
∂
φ
=
sin
φ
∂
v
∂
r
+
cos
φ
r
∂
v
∂
φ
,
(1.1)
sin
φ
∂
u
∂
r
+
cos
φ
r
∂
u
∂
φ
=
−
cos
φ
∂
v
∂
r
+
sin
φ
r
∂
v
∂
φ
.
(1.2)
\begin{aligned}\cos\varphi\:\frac{\partial u}{\partial r}-\frac{\sin\varphi}{r}\:\frac{\partial u}{\partial\varphi}&=\sin\varphi\:\frac{\partial v}{\partial r}+\frac{\cos\varphi}{r}\:\frac{\partial v}{\partial\varphi},&\text{(1.1)}\\\sin\varphi\:\frac{\partial u}{\partial r}+\frac{\cos\varphi}{r}\:\frac{\partial u}{\partial\varphi}&=-\cos\varphi\:\frac{\partial v}{\partial r}+\frac{\sin\varphi}{r}\:\frac{\partial v}{\partial\varphi}.&\text{(1.2)}\end{aligned}
cosφ∂r∂u−rsinφ∂φ∂usinφ∂r∂u+rcosφ∂φ∂u=sinφ∂r∂v+rcosφ∂φ∂v,=−cosφ∂r∂v+rsinφ∂φ∂v.(1.1)(1.2)
考虑
(
1.1
)
×
cos
φ
+
(
1.2
)
×
sin
φ
(1.1)\times\cos\varphi+(1.2)\times\sin\varphi
(1.1)×cosφ+(1.2)×sinφ 和
(
1.1
)
×
sin
φ
−
(
1.2
)
×
cos
φ
(1.1)\times\sin\varphi-(1.2)\times\cos\varphi
(1.1)×sinφ−(1.2)×cosφ,得到
∂
u
∂
r
=
1
r
∂
v
∂
φ
,
∂
u
∂
φ
=
−
r
∂
v
∂
r
.
\frac{\partial u}{\partial r}=\frac1r\frac{\partial v}{\partial\varphi},\quad\frac{\partial u}{\partial\varphi}=-r\frac{\partial v}{\partial r}.
∂r∂u=r1∂φ∂v,∂φ∂u=−r∂r∂v.