0 前言
一般情况下,可以使用行波的概念去分析信号在传输线中的传输过程。线路中均匀性开始遭到破坏的点称为节点,当行波运行到节点时,必然会出现电压、电流、能量重新调整分配的过程,即在节点处将发生行波的折射与反射现象。
当传输线相对于传输信号的波长较长时,需要考虑信号的反射;当传输线相对于传输信号的波长较短时,则不需要考虑信号的反射。
1 参考方向
电压波符号只决定导线对地电容上相应电荷的符号,和运动方向无关。电流波的符号不但与相应的电荷符号有关,而且与运动方向有关,我们一般以前行波电流的方向作为电流的正方向。当前行波电压为正时,电流也为正,即电压波与电流波同号。但当反行波电压为正时,由于反行波电流与规定的电流正方向相反,所以应为负。在规定行波正方向的前提下,前行波电压和前行波电流总是同号,而反行波电压和反行波电流总是异号。
2 行波的折射与反射
由于节点A只能有一个电压和电流,故满足以下方程:
{
u
1
q
+
u
1
f
=
u
2
q
i
1
q
+
i
1
f
=
i
2
q
\left\{\begin{matrix}u_{1q}+u_{1f}=u_{2q} \\i_{1q}+i_{1f}=i_{2q} \\ \end{matrix}\right.
{u1q+u1f=u2qi1q+i1f=i2q
由上一段分析可知,行波电压与行波电流满足以下方程:
{
i
1
q
=
u
1
q
Z
1
i
1
f
=
−
u
1
f
Z
1
i
2
q
=
u
2
q
Z
2
\left\{\begin{matrix}i_{1q}=\frac{u_{1q}}{Z_{1}} \\i_{1f}=-\frac{u_{1f}}{Z_{1}} \\i_{2q}=\frac{u_{2q}}{Z_{2}}\\ \end{matrix}\right.
⎩⎨⎧i1q=Z1u1qi1f=−Z1u1fi2q=Z2u2q
代入之前公式,消去
u
2
q
u_{2q}
u2q,可得
{
u
1
q
+
u
1
f
=
u
2
q
u
1
q
Z
1
−
u
1
f
Z
1
=
u
2
q
Z
2
⇒
u
1
f
=
Z
2
−
Z
1
Z
1
+
Z
2
u
1
q
=
β
u
1
q
\left\{\begin{matrix}u_{1q}+u_{1f}=u_{2q} \\\frac{u_{1q}}{Z_{1}}-\frac{u_{1f}}{Z_{1}}=\frac{u_{2q}}{Z_{2}} \\ \end{matrix}\right.\Rightarrow u_{1f}=\frac{Z_2-Z_1}{Z_1+Z_2}u_{1q}=\beta u_{1q}
{u1q+u1f=u2qZ1u1q−Z1u1f=Z2u2q⇒u1f=Z1+Z2Z2−Z1u1q=βu1q
代入之前公式,消去
u
1
f
u_{1f}
u1f,可得
{
u
1
q
+
u
1
f
=
u
2
q
u
1
q
Z
1
−
u
1
f
Z
1
=
u
2
q
Z
2
⇒
u
2
q
=
2
Z
2
Z
1
+
Z
2
u
1
q
=
α
u
1
q
\left\{\begin{matrix}u_{1q}+u_{1f}=u_{2q} \\\frac{u_{1q}}{Z_{1}}-\frac{u_{1f}}{Z_{1}}=\frac{u_{2q}}{Z_{2}} \\ \end{matrix}\right.\Rightarrow u_{2q}=\frac{2Z_2}{Z_1+Z_2}u_{1q}=\alpha u_{1q}
{u1q+u1f=u2qZ1u1q−Z1u1f=Z2u2q⇒u2q=Z1+Z22Z2u1q=αu1q
其中,
α
\alpha
α称为折射系数,
β
\beta
β称为反射系数。
折射系数和反射系数的变化范围如下:
0
⩽
α
⩽
2
0 \leqslant \alpha \leqslant 2
0⩽α⩽2,
−
1
⩽
β
⩽
1
-1 \leqslant \beta \leqslant 1
−1⩽β⩽1
3 几种特殊端接情况分析
3.1 线路末端开路
末端开路时,满足以下方程:
Z
2
=
∞
⇒
{
α
=
2
β
=
1
⇒
{
u
1
f
=
u
1
q
u
2
q
=
2
u
1
q
⇒
{
i
1
f
=
−
u
1
f
Z
1
=
−
u
1
q
Z
1
i
1
q
=
u
1
q
Z
1
i
2
q
=
i
1
q
+
i
1
f
=
0
Z_2=\infty \Rightarrow \left\{\begin{matrix}\alpha=2 \\ \beta=1 \end{matrix}\right. \Rightarrow \left\{\begin{matrix}u_{1f}=u_{1q} \\ u_{2q}=2u_{1q} \end{matrix}\right. \Rightarrow \left\{\begin{matrix}i_{1f}=-\frac{u_{1f}}{Z_1}=-\frac{u_{1q}}{Z_1} \\ i_{1q}=\frac{u_{1q}}{Z_1} \\i_{2q}=i_{1q}+i_{1f}=0 \end{matrix}\right.
Z2=∞⇒{α=2β=1⇒{u1f=u1qu2q=2u1q⇒⎩⎨⎧i1f=−Z1u1f=−Z1u1qi1q=Z1u1qi2q=i1q+i1f=0
⇒
{
i
2
=
i
2
q
=
0
u
2
=
u
2
q
=
2
u
1
q
\Rightarrow \left\{\begin{matrix} i_2=i_{2q}=0 \\ u_2=u_{2q}=2u_{1q} \end{matrix}\right.
⇒{i2=i2q=0u2=u2q=2u1q
分析可知,线路发生电压正的全反射、电流负的全反射,开路电压加倍,电流为零,入射波的全部磁场能量将转变为电场能量。
3.2 线路末端短路
末端开路时,满足以下方程:
Z
2
=
0
⇒
{
α
=
0
β
=
−
1
⇒
{
u
1
f
=
−
u
1
q
u
2
q
=
0
⇒
{
i
1
f
=
−
u
1
f
Z
1
=
u
1
q
Z
1
i
1
q
=
u
1
q
Z
1
i
2
q
=
i
1
q
+
i
1
f
=
2
i
1
q
Z_2=0 \Rightarrow \left\{\begin{matrix}\alpha=0 \\ \beta=-1 \end{matrix}\right. \Rightarrow \left\{\begin{matrix}u_{1f}=-u_{1q} \\ u_{2q}=0 \end{matrix}\right. \Rightarrow \left\{\begin{matrix}i_{1f}=-\frac{u_{1f}}{Z_1}=\frac{u_{1q}}{Z_1} \\ i_{1q}=\frac{u_{1q}}{Z_1} \\ i_{2q}=i_{1q}+i_{1f}=2i_{1q} \end{matrix}\right.
Z2=0⇒{α=0β=−1⇒{u1f=−u1qu2q=0⇒⎩⎨⎧i1f=−Z1u1f=Z1u1qi1q=Z1u1qi2q=i1q+i1f=2i1q
⇒
{
i
2
=
i
2
q
=
2
i
1
q
u
2
=
u
2
q
=
0
\Rightarrow \left\{\begin{matrix} i_2=i_{2q}=2i_{1q} \\ u_2=u_{2q}=0 \end{matrix}\right.
⇒{i2=i2q=2i1qu2=u2q=0
分析可知,线路发生电压负的全反射、电流正的全反射,短路电流加倍,电压为零,入射波的全电场能量将转变为磁场能量。