08 - 字典及相关操作

Day 08

一、认识字典

1.字典

  • 字典是容器型数据类型,将{}作为容器的标志,里面多个键值对用逗号隔开:{键1:值1, 键2:值2, 键3:值3,…}
  • 字典是可变的(支持增删改);字典是无序(不支持下标操作)
  • 元素的要求:字典的元素是键值对
    键的要求:a.键必须是不可变类型的数据(一般使用字符串) b.键是唯一的
    值的要求:没有要求
# 空字典
dict1 = {}
print(len(dict1), type(dict1))      # 0 <class 'dict'>

# 字典是无序
print({'a': 10, 'b': 20, 'c': 30} == {'b': 20, 'a': 10, 'c': 30})       # True

# 键必须是不可变类型的数据
dict2 = {10: 20, 'ab': 30, (10, 20): 40}
print(dict2)

# dict2 = {10: 20, 'ab': 30, [10, 20]: 40}          # 报错!


# 键是唯一的
dict3 = {'a': 10, 'b': 20, 'c': 30, 'a': 100}
print(dict3)        # {'a': 100, 'b': 20, 'c': 30}

2.字典和列表的选择

  • 如果同时保存的多个意义相同的数据(都是年龄、都是名字、都是学生、都是狗)就使用列表;
  • 如果同时保存的多个意义不同的数据就使用字典。
# 使用列表
stu1 = ['小明', 28, '男', 170, 63, 80, 89, 99]
print(stu1[0], stu1[-1])

# 使用字典
stu2 = {'name': '小明', 'age': 28, 'gender': '男', '身高': 170, '体重': 63, '语文': 80, '英语': 89, '数学': 99}
print(stu2['name'], stu2['数学'])

二、字典的’查‘操作

1.查单个 - 获取字典某一个键对应的值

  • 字典[键] - 获取字典中指定键对应的值, 如果键不存在会报错
  • 字典.get(键) - 获取字典中指定键对应的值;如果键不存在不会报错,并且返回None
    字典.get(键, 默认值) - 获取字典中指定键对应的值;如果键不存在不会报错,并且返回默认值
dog = {'name': '旺财', 'age': 3, 'breed': '土狗', 'gender': '母狗'}

print(dog['name'], dog['gender'])
print(dog.get('name'), dog.get('age'))

# print(dog['color'])       # KeyError: 'color'
print(dog.get('color'))     # None
print(dog.get('color', '白色'))       # 白色

2.实际生活中的字典

  • 例:定义一个变量保存一个班级的信息:班级名、位置、讲师、班主任、所有学生
class1 = {
    'class_name': 'Python2204',
    'address': '15教',
    'lecturer': {'name': '讲师', 'age': 18, 'qq': '*****', 'gender': '女'},
    'class_teacher': {'name': '班主任', 'tel': '0010'},
    'students': [
        {'name': 'stu1', 'age': 21, 'major': '会计', 'tel': '010200', 'contacts': {'name': '张三', 'tel': '162723'}},
        {'name': 'stu2', 'age': 30, 'major': '电子', 'tel': '219223', 'contacts': {'name': '小明', 'tel': '281912'}},
        {'name': 'stu3', 'age': 19, 'major': '旅游管理', 'tel': '123233', 'contacts': {'name': '小花', 'tel': '886552'}},
        {'name': 'stu4', 'age': 25, 'major': '通信', 'tel': '4444221', 'contacts': {'name': '李四', 'tel': '22342345'}},
        {'name': 'stu5', 'age': 25, 'major': '机械', 'tel': '223111', 'contacts': {'name': '王五', 'tel': '555632'}},
        {'name': 'stu6', 'age': 23, 'major': '数学', 'tel': '234234', 'contacts': {'name': '赵六', 'tel': '96533'}}
    ]
}

# 1)打印班级的名字和教室
print(class1['class_name'], class1['address'])

# 2) 打印班级讲师的名字和年龄
lecturer = class1['lecturer']
print(lecturer['name'], lecturer['age'])

# print(class1['lecturer']['name'])    # {'name': '余婷', 'age': 18, 'qq': '726550822', 'gender': '女'}['name']

# 3) 打印班主任的电话

print(class1['class_teacher']['tel'])

# 4) 打印所有的学生的名字

# 方法一:
all_student = class1['students']
for stu in all_student:
    print(stu['name'])

# 方法二:
# ['stu1', 'stu2', ..., 'stu6']
result = [x['name'] for x in class1['students']]
print(result)


# 5)计算所有学生的平均年龄
# 方法一:
all_student = class1['students']
total_age = stu_count = 0
for stu in all_student:
    total_age += stu['age']
    stu_count += 1
print('平均年龄:', total_age / stu_count)

# 方法二
print('平均年龄:', sum([x['age'] for x in class1['students']]) / len(class1['students']))

# 6) 打印所有学生的联系人的名字
# 方法1:
all_student = class1['students']
for x in all_student:
    print(x['contacts']['name'])

# 方法2:
result = [x['contacts']['name'] for x in class1['students']]
print(result)

# 7)打印所有联系人电话号码尾号是2的学生的名字
# ['stu2', 'stu3', 'stu5']
# 方法1:
result = [x['name'] for x in class1['students'] if x['contacts']['tel'][-1] == '2']
print(result)

# 方法2:
for stu in class1['students']:
    if stu['contacts']['tel'][-1] == '2':
        print(stu['name'])

3.遍历字典

方法1:
for 键 in 字典:
循环体(变量获取的到是键)
方法2:
for 键,值 in 字典.items():
循环体


print('------------------------------------华丽的分割线-----------------------------------')
dog = {'name': '旺财', 'age': 3, 'breed': '土狗', 'gender': '母狗'}
for x in dog:
    print('x:', x, dog[x])

print('------------------------------------华丽的分割线-----------------------------------')
for key, value in dog.items():
    print(key, value)
'''
打印结果:
------------------------------------华丽的分割线-----------------------------------
x: name 旺财
x: age 3
x: breed 土狗
x: gender 母狗
------------------------------------华丽的分割线-----------------------------------
name 旺财
age 3
breed 土狗
gender 母狗

Process finished with exit code 0

'''

三、列表的增删改

1.改 - 修改某个键对应的值

  • 字典[键] = 新值 - 将字典中指定键对应的值修改成指定的新值
dog = {'name': '旺财', 'age': 3, 'breed': '土狗', 'gender': '母狗'}
print(dog)      # {'name': '旺财', 'age': 3, 'breed': '土狗', 'gender': '母狗'}

dog['name'] = '财财'
print(dog)      # {'name': '财财', 'age': 3, 'breed': '土狗', 'gender': '母狗'}

2. 增 - 添加键值对

  • 字典[键] = 值 - 如果键不存在,就在字典中添加键值对; 如果键存在会修改键值对的值
  • 字典.setdefault(键, 值) - 在字典中添加指定的键值对;如果键存在会保留原来的值(不会修改)
dog = {'name': '旺财', 'age': 3, 'breed': '土狗', 'gender': '母狗'}
print(dog)      # {'name': '旺财', 'age': 3, 'breed': '土狗', 'gender': '母狗'}

dog['color'] = '黄色'
print(dog)      # {'name': '旺财', 'age': 3, 'breed': '土狗', 'gender': '母狗', 'color': '黄色'}

dog.setdefault('weight', 15)
print(dog)      # {'name': '旺财', 'age': 3, 'breed': '土狗', 'gender': '母狗', 'color': '黄色', 'weight': 15}

# 键存在会修改键值对的值
dog['age'] = 10
print(dog)      # {'name': '旺财', 'age': 10, 'breed': '土狗', 'gender': '母狗', 'color': '黄色', 'weight': 15}

# 键存在会保留原来的值(不会修改)
dog.setdefault('gender', '公狗')
print(dog)
  • 练习:给没有折扣商品添加折扣值为1
for goods in goods_list:
    goods.setdefault('discount', 1)
print(goods_list)

3. 删 - 删除键值对

  • del 字典[键] - 删除字典中指定键对应的键值对
  • 字典.pop(键) - 取出字典中指定键对应的值
dog = {'name': '旺财', 'age': 10, 'breed': '土狗', 'gender': '母狗', 'color': '黄色', 'weight': 15}
print(dog)      # {'name': '旺财', 'age': 10, 'breed': '土狗', 'gender': '母狗', 'color': '黄色', 'weight': 15}


del dog['gender']
print(dog)      # {'name': '旺财', 'age': 10, 'breed': '土狗', 'color': '黄色', 'weight': 15}

color = dog.pop('color')
print(dog, color)      # {'name': '旺财', 'age': 10, 'breed': '土狗', 'weight': 15}

四、相关操作

1. in 和 not in - 判断字典中是否存在或者不存在指定的键

  • 键 in 字典
  • 键 not in 字典
dict1 = {'a': 10, 'b': 20, 'c': 30}
print(10 in dict1)      # False
print('b' in dict1)     # True

2.相关函数: len、dict

  • len(字典) - 获取字典中键值对的数量
  • dict(数据) - 将指定的数据转换成字典
  • 能转换成字典的数据的要求:
    • a.数据本身是一个序列
    • b.序列中的元素必须是且只有两个元素的小序列
    • c.小序列的第一个元素必须是不可变类型的数据
result = dict(['ab', 'cd', 'ef'])
print(result)       # {'a': 'b', 'c': 'd', 'e': 'f'}

result = dict([('name', 'xiaoming'), ('age', 18)])
print(result)
# {'name': 'xiaoming', 'age': 18}
  • 注意:字典转换成列表的时候,将字典所有的键作为列表的元素
dog = {'name': '旺财', 'age': 10, 'breed': '土狗', 'gender': '母狗', 'color': '黄色', 'weight': 15}
print(list(dog))        # ['name', 'age', 'breed', 'gender', 'color', 'weight']

3.相关方法

  • 字典.clear() - 清空字典
  • 字典.copy() - 复制字典产生一个一模一样的新字典
  • 字典.keys() - 获取字典所有的键,返回一个序列
  • 字典.values() - 获取字典所有的值,返回一个序列
  • 字典.items() - 将字典转换成一个序列,并且将每一个键值对转换成一个元组
dog = {'name': '旺财', 'age': 10, 'breed': '土狗', 'gender': '母狗', 'color': '黄色', 'weight': 15}
print(dog.keys())
print(dog.values())
print(dog.items())

  • 字典1.update(字典2) - 将字典2中所有的键值对都添加到字典1
d1 = {'a': 10, 'b': 20}
d2 = {'x': 100, 'y': 200}
d1.update(d2)
print(d1)       # {'a': 10, 'b': 20, 'x': 100, 'y': 200}

练习题

  1. 定义一个变量保存一个学生的信息,学生信心中包括:姓名、年龄、成绩(单科)、电话、性别
dict1 = {'name': '小龙', 'age': 23, 'score': 21, 'num': '110', 'gender': '女'}
  1. 定义一个列表,在列表中保存6个学生的信息(学生信息中包括: 姓名、年龄、成绩(单科)、电话、性别(男、女、不明) )

    1. 统计不及格学生的个数
    2. 打印不及格未成年学生的名字和对应的成绩
    3. 求所有男生的平均年龄
    4. 打印手机尾号是8的学生的名字
    5. 打印最高分和对应的学生的名字
    6. 删除性别不明的所有学生
    7. 将列表按学生成绩从大到小排序(挣扎一下,不行就放弃)

students = [
    {'name': 'stu1', 'score': 58, 'age': 21, 'tel': '102033', 'gender': '女'},
    {'name': 'stu2', 'score': 37, 'age': 30, 'tel': '121011', 'gender': '男'},
    {'name': 'stu3', 'score': 95, 'age': 17, 'tel': '120128', 'gender': '男'},
    {'name': 'stu4', 'score': 98, 'age': 25, 'tel': '132110', 'gender': '女'},
    {'name': 'stu5', 'score': 44, 'age': 16, 'tel': '111520', 'gender': '男'},
    {'name': 'stu6', 'score': 74, 'age': 23, 'tel': '111228', 'gender': '不明'}
]
# 1. 统计不及格学生的个数
count = 0
for i in students:
    if i['score'] < 60:
        count += 1
print(count)

# 2. 打印不及格未成年学生的名字和对应的成绩
for i in students:
    if i['score'] < 60 and i['age'] < 18:
        print(i['name'],i['score'])
# 3. 求所有男生的平均年龄
total_age = total = 0
for i in students:
    if i['gender'] == '男':
        total += 1
        total_age += i['age']
        print()
print(total_age / total)
# 4. 打印手机尾号是8的学生的名字
name = [i['name'] for i in students if i['tel'][-1]=='8']
print(name)

# 5. 打印最高分和对应的学生的名字
max_score = 0
name = ''
for i in students:
    if i['score'] > max_score:
        max_score = i['score']
        name = i['name']
print(name,max_score)

# 6. 删除性别不明的所有学生
for i in students[::-1]:
    if i['gender'] == '不明':
        students.remove(i)
print(students)
# 7. 将列表按学生成绩从大到小排序(挣扎一下,不行就放弃)
for i in range(len(students)-1,-1,-1):
    for j in range(len(students)-1,i,-1):
        if students[j]['score']>students[j-1]['score']:
            students.insert(j-1,students[j])
            del students[j+1]
print(students)

  1. 定义一个变量保存一个班级的信息,班级信息中包括:班级名称、教室位置、班主任信息、讲师信息、班级所有的学生(根据实际情况确定数据类型和具体信息)
class1 = {
    'class_name': 'Python2204',
    'address': '15教',
    'lecturer': {'name': '讲师', 'age': 18, 'qq': '*****', 'gender': '女'},
    'class_teacher': {'name': '班主任', 'tel': '0010'},
    'students': [
        {'name': 'stu1', 'age': 21, 'major': '会计', 'tel': '010200', 'contacts': {'name': '张三', 'tel': '162723'}},
        {'name': 'stu2', 'age': 30, 'major': '电子', 'tel': '219223', 'contacts': {'name': '小明', 'tel': '281912'}},
        {'name': 'stu3', 'age': 19, 'major': '旅游管理', 'tel': '123233', 'contacts': {'name': '小花', 'tel': '886552'}},
        {'name': 'stu4', 'age': 25, 'major': '通信', 'tel': '4444221', 'contacts': {'name': '李四', 'tel': '22342345'}},
        {'name': 'stu5', 'age': 25, 'major': '机械', 'tel': '223111', 'contacts': {'name': '王五', 'tel': '555632'}},
        {'name': 'stu6', 'age': 23, 'major': '数学', 'tel': '234234', 'contacts': {'name': '赵六', 'tel': '96533'}}
    ]
}
  1. 已知一个列表保存了多个狗对应的字典:

    dogs = [
      {'name': '贝贝', 'color': '白色', 'breed': '银狐', 'age': 3, 'gender': '母'},
      {'name': '花花', 'color': '灰色', 'breed': '法斗', 'age': 2},
      {'name': '财财', 'color': '黑色', 'breed': '土狗', 'age': 5, 'gender': '公'},
      {'name': '包子', 'color': '黄色', 'breed': '哈士奇', 'age': 1},
      {'name': '可乐', 'color': '白色', 'breed': '银狐', 'age': 2},
      {'name': '旺财', 'color': '黄色', 'breed': '土狗', 'age': 2, 'gender': '母'}
    ]
    

1.利用列表推导式获取所有狗的品种

  > ['银狐',  '法斗', '土狗',  '哈士奇',  '银狐',  '土狗']
breed = [i['breed'] for i in dogs ]
print(breed)

2.利用列表推导式获取所有白色狗的名字

  > ['贝贝', '可乐']
name = [i['name'] for i in dogs if i['color'] == '白色' ]
print(name)

3.给dogs中没有性别的狗添加性别为 ‘公’

for i in dogs:
    i.setdefault('gender','公')
print(dogs)
  1. 统计 ‘银狐’ 的数量
count1 = 0
for i in dogs:
    if i['breed'] == '银狐':
        count1 += 1
print(count1)
评论
添加红包

请填写红包祝福语或标题

红包个数最小为10个

红包金额最低5元

当前余额3.43前往充值 >
需支付:10.00
成就一亿技术人!
领取后你会自动成为博主和红包主的粉丝 规则
hope_wisdom
发出的红包
实付
使用余额支付
点击重新获取
扫码支付
钱包余额 0

抵扣说明:

1.余额是钱包充值的虚拟货币,按照1:1的比例进行支付金额的抵扣。
2.余额无法直接购买下载,可以购买VIP、付费专栏及课程。

余额充值