十一、堆排序(Heap Sort)
1、概念
使用堆
数据结构,而实现的一种排序。
分为大顶堆
和小顶堆
两种:
-
大顶堆,它是一棵
完全二叉树
,每个节点的值都大于或等于
其左右子节点的值,但是没有规定左子节点的值和右子节点的值的大小关系。正序
使用大顶堆。array[i] >= array[i * 2 + 1] && array[i] >= array[i * 2 + 2]
-
小顶堆:它是一棵
完全二叉树
,每个节点的值都小于或等于
其左右子节点的值,但是没有规定左子节点的值和右子节点的值的带下关系。倒序
使用小顶堆。array[i] <= array[i * 2 + 1] && array[i] <= array[i * 2 + 2]
将待排序序列构造成一个大顶堆
后,根节点
的值就是最大值
,将其与尾索引值进行交换
,这样尾索引值就是最大值
。再将剩余元素重新构造
成一个大顶堆
,反复构造和交换,实现最终排序。
堆排序属于选择排序
的一种。
2、过程
- 首先创建一个方法,用于将排序序列构建成一个大顶堆(正序)。循环比较当前节点(父节点)的值与其左右子节点的值的大小,并将较大值赋值给当前节点,并更新当前节点的索引位置。比较完成后,需要重置初始比较节点的值。
- 先将排序序列的前半部分(排序序列长度 / 2 - 1)到首第一个索引位置,进行大顶堆的创建。这样可以确定较大值都在排序序列的前半部分。
- 最后再从排序序列的尾向首第二个索引位置,依次进行大顶堆的构造、比较节点值与第一个索引位置值交换。实现最终排序。
3、示例
正序
public void heapSort(int[] array) {
int len = array.length;
for (int i = len / 2 - 1; i >= 0; i--) {
adjustHeap(array, i, len);
}
int temp;
for (int j = len - 1; j > 0; j--) {
temp = array[j];
array[j] = array[0];
array[0] = temp;
adjustHeap(array, 0, j);
}
}
private void adjustHeap(int[] array, int i, int length) {
int temp = array[i];
for (int j = i * 2 + 1; j < length; j = j * 2 + 1) {
if ((j + 1) < length && array[j] < array[j + 1]) { // 左子节点小于右子节点
j++; // 指向右子节点
}
if (array[j] > temp) { // 子节点大于父节点
array[i] = array[j]; // 将子节点的值赋值给父节点
i = j; // 更新父节点索引
} else {
break;
}
}
array[i] = temp; // 还原初始节点值
}
倒序
public void heapSort(int[] array) {
int len = array.length;
for (int i = len / 2 - 1; i >= 0; i--) {
adjustHeap(array, i, len);
}
int temp;
for (int j = len - 1; j > 0; j--) {
temp = array[j];
array[j] = array[0];
array[0] = temp;
adjustHeap(array, 0, j);
}
}
private void adjustHeap(int[] array, int i, int length) {
int temp = array[i];
for (int j = i * 2 + 1; j < length; j = j * 2 + 1) {
if ((j + 1) < length && array[j] > array[j + 1]) { // 倒序
j++;
}
if (array[j] < temp) { // 倒序
array[i] = array[j];
i = j;
} else {
break;
}
}
array[i] = temp;
}
4、性能
- 时间复杂度:平均时间复杂度
O(nlog₂n)
,最坏时间复杂度O(nlog₂n)
- 空间复杂度:
O(1)
- 稳定性:不稳定(a=b,排序前a在b的前面,排序后a不一定还在b的前面)