数据结构与算法-常用排序算法

承接Qt/C++软件开发项目,高质量交付,灵活沟通,长期维护支持。需求所寻,技术正适,共创完美,欢迎私信联系!

一、常用排序说明

        当涉及排序算法时,理解每个算法的工作原理、时间复杂度和空间复杂度是至关重要的。下面对常用排序算法进行详细说明:     

        1、冒泡排序(Bubble Sort):

        工作原理:比较相邻的元素并交换,每一轮将最大(或最小)的元素移动到数组末尾(或开头)。

        时间复杂度:平均情况和最坏情况均为 O(n^2)。

        空间复杂度:O(1),原地排序,不需要额外空间。

        适用场景:适用于小规模数据集,对稳定性要求高的场景,或者作为教学和理解排序算法的基础。

        2、选择排序(Selection Sort):

        工作原理:每一轮选择最小(或最大)的元素放在已排序序列的末尾(或开头)。

        时间复杂度:平均情况和最坏情况均为 O(n^2)。

        空间复杂度:O(1),原地排序,不需要额外空间。

        适用场景:适用于小规模数据集,简单易实现,但性能较差。对稳定性要求不高的场景。

        3、插入排序(Insertion Sort):

        工作原理:将未排序序列中的元素逐个插入到已排序序列中的适当位置。

        时间复杂度:平均情况和最坏情况均为 O(n^2)。

        空间复杂度:O(1),原地排序,不需要额外空间。

        适用场景:适用于小规模或基本有序的数据集,对稳定性要求高的场景,用于改进其他排序算法的一部分。

        4、希尔排序(Shell Sort):

        工作原理:是插入排序的改进版,通过比较距离较远的元素进行交换,最终使数据基本有序,然后再使用插入排序。

        时间复杂度:取决于增量序列的选择,在实践中介于 O(n log^2 n) 和 O(n^2) 之间。

        空间复杂度:O(1),原地排序,不需要额外空间。

        适用场景:适用于小规模或基本有序的数据集,对稳定性要求高的场景,用于改进其他排序算法的一部分。

        5、归并排序(Merge Sort):

        工作原理:采用分治法,将数组分成两半,分别排序,然后合并两个有序数组。

        时间复杂度:平均情况和最坏情况均为 O(n log n)。

        空间复杂度:O(n),需要额外的内存来存储临时数组。

        适用场景:适用于小规模或基本有序的数据集,对稳定性要求高的场景,用于改进其他排序算法的一部分。

        6、快速排序(Quick Sort):

        工作原理:采用分治法,选取一个基准值,将小于基准值的放在左边,大于基准值的放在右边,然后递归地对左右两部分进行排序。

        时间复杂度:平均情况为 O(n log n),最坏情况为 O(n^2)。

        空间复杂度:取决于实现方式,通常为 O(log n)。

        适用场景:适用于大规模数据集,性能优秀且易于实现。常用于实际生产环境中的排序需求。

        7、堆排序(Heap Sort):

        工作原理:利用堆的性质(最大堆或最小堆),将待排序数组构建成堆,然后每次取出堆顶元素,重新调整堆,直至完成排序。

        时间复杂度:平均情况和最坏情况均为 O(n log n)。

        空间复杂度:O(1),原地排序,不需要额外空间。

        适用场景:适用于大规模数据集,性能稳定且不受输入数据分布情况影响。适合内存受限的情况下进行排序。

        8、计数排序(Counting Sort):

        工作原理:统计待排序数组中每个元素出现的次数,然后根据元素的值将其放到正确的位置。

        时间复杂度:平均情况和最坏情况均为 O(n + k),其中 k 是非负整数的最大值。

        空间复杂度:O(n + k),需要额外空间来存储计数数组和输出数组。

        适用场景:适用于输入数据的范围相对较小,但数量较大的情况下,可以快速排序。对数字的频率进行统计。

        9、桶排序(Bucket Sort):

        工作原理:将待排序数据分到有限数量的桶里,每个桶再分别进行排序,最后合并所有桶的结果。

        时间复杂度:平均情况为 O(n + k),最坏情况为 O(n^2)。

        空间复杂度:O(n + k),需要额外空间来存储计数数组和输出数组。

        适用场景:适用于数据均匀分布在一个范围内的情况下,将数据分到多个桶中,然后对每个桶单独进行排序。

        10、基数排序(Radix Sort):

        工作原理:根据数字位进行排序,先按个位排序,再按十位排序,依次类推,直到最高位排序完成。

        时间复杂度:平均情况和最坏情况均为 O(d * (n + k)),其中 d 是数字位数,k 是基数(如 10 进制中的 10)。

        空间复杂度:O(n + k),需要额外空间来存储计数数组和输出数组。

        适用场景:适用于对数字进行排序的场景通过按位进行排序,每次排序根据数字位数来确定,效率高且稳定。

二、时间复杂度说明

        O(1):常数时间复杂度。无论输入规模的大小如何,算法的执行时间都是固定的。例如,访问数组中的一个元素,计算数组的长度等。无论数组中有多少个元素,时间都是恒定的。

        O(log n):对数时间复杂度。算法的执行时间与输入规模的对数成正比。典型的例子是二分查找算法。在一个有序数组中查找一个元素时,每次都将搜索空间减半,因此时间复杂度为对数级别。

        O(n):线性时间复杂度。算法的执行时间与输入规模成正比,呈线性增长。例如,遍历数组或链表中的所有元素。如果一个数组有 n 个元素,那么对每个元素的访问将花费 O(n) 的时间。

        O(n log n):线性对数时间复杂度。典型的例子是快速排序和归并排序等基于比较的排序算法。这些算法的执行时间与输入规模的对数乘以线性成正比。

        O(n^2):平方时间复杂度。算法的执行时间与输入规模的平方成正比。例如,嵌套循环的排序算法(如冒泡排序、选择排序),每个元素都需要与其他元素比较。

        O(2^n):指数时间复杂度。通常出现在递归算法中,每次递归都会产生指数级别的子问题。例如,求解所有可能的子集或排列问题。

        O(n!):阶乘时间复杂度。通常出现在全排列等组合问题中,需要计算所有可能的排列。例如,求解 n 个元素的所有排列可能性的问题。

三、空间复杂度说明

        O(1):常数空间复杂度。算法的额外空间使用是一个固定的常数,与输入规模无关。例如,原地排序算法,如冒泡排序、选择排序,不需要额外的空间。

        O(log n):对数空间复杂度。算法的额外空间使用与输入规模的对数成正比。例如,递归算法每次调用都会消耗对数级别的栈空间。二分搜索的递归版本就是一个典型的例子。

        O(n):线性空间复杂度。算法的额外空间使用与输入规模成正比,呈线性增长。例如,需要一个与输入规模相同大小的数组来存储数据,或者使用一个辅助数组来进行排序。

        O(n^2):平方空间复杂度。算法的额外空间使用与输入规模的平方成正比。例如,使用一个二维数组来存储所有可能的组合情况。

        O(2^n):指数空间复杂度。算法的额外空间使用与输入规模的指数成正比。通常出现在递归的指数增长情况下,例如,子集生成问题。

        O(n!):阶乘空间复杂度。算法的额外空间使用与输入规模的阶乘成正比。通常出现在全排列等组合问题中,需要存储所有可能的排列。

四、代码样例

(一) 冒泡排序(Bubble Sort)

#include <iostream>
using namespace std;

void bubbleSort(int arr[], int n) {
    for (int i = 0; i < n-1; i++) {
        for (int j = 0; j < n-i-1; j++) {
            if (arr[j] > arr[j+1]) {
                swap(arr[j], arr[j+1]);
            }
        }
    }
}

int main() {
    int arr[] = {64, 34, 25, 12, 22, 11, 90};
    int n = sizeof(arr) / sizeof(arr[0]);
    bubbleSort(arr, n);
    cout << "Sorted array: ";
    for (int i = 0; i < n; i++) {
        cout << arr[i] << " ";
    }
    cout << endl;
    return 0;
}

(二) 选择排序(Selection Sort)

#include <iostream>
using namespace std;

void selectionSort(int arr[], int n) {
    for (int i = 0; i < n-1; i++) {
        int min_idx = i;
        for (int j = i+1; j < n; j++) {
            if (arr[j] < arr[min_idx]) {
                min_idx = j;
            }
        }
        swap(arr[i], arr[min_idx]);
    }
}

int main() {
    int arr[] = {64, 34, 25, 12, 22, 11, 90};
    int n = sizeof(arr) / sizeof(arr[0]);
    selectionSort(arr, n);
    cout << "Sorted array: ";
    for (int i = 0; i < n; i++) {
        cout << arr[i] << " ";
    }
    cout << endl;
    return 0;
}

(三) 插入排序(Insertion Sort)

#include <iostream>
using namespace std;

void insertionSort(int arr[], int n) {
    for (int i = 1; i < n; i++) {
        int key = arr[i];
        int j = i - 1;
        while (j >= 0 && arr[j] > key) {
            arr[j+1] = arr[j];
            j--;
        }
        arr[j+1] = key;
    }
}

int main() {
    int arr[] = {64, 34, 25, 12, 22, 11, 90};
    int n = sizeof(arr) / sizeof(arr[0]);
    insertionSort(arr, n);
    cout << "Sorted array: ";
    for (int i = 0; i < n; i++) {
        cout << arr[i] << " ";
    }
    cout << endl;
    return 0;
}

(四) 希尔排序(Shell Sort)

#include <iostream>
using namespace std;

void shellSort(int arr[], int n) {
    for (int gap = n/2; gap > 0; gap /= 2) {
        for (int i = gap; i < n; i++) {
            int temp = arr[i];
            int j;
            for (j = i; j >= gap && arr[j - gap] > temp; j -= gap) {
                arr[j] = arr[j - gap];
            }
            arr[j] = temp;
        }
    }
}

int main() {
    int arr[] = {64, 34, 25, 12, 22, 11, 90};
    int n = sizeof(arr) / sizeof(arr[0]);
    shellSort(arr, n);
    cout << "Sorted array: ";
    for (int i = 0; i < n; i++) {
        cout << arr[i] << " ";
    }
    cout << endl;
    return 0;
}

(五) 归并排序(Merge Sort)

#include <iostream>
#include <vector>
using namespace std;

void merge(vector<int>& arr, int l, int m, int r) {
    int n1 = m - l + 1;
    int n2 = r - m;

    vector<int> L(n1), R(n2);

    for (int i = 0; i < n1; i++)
        L[i] = arr[l + i];
    for (int j = 0; j < n2; j++)
        R[j] = arr[m + 1 + j];

    int i = 0, j = 0, k = l;
    while (i < n1 && j < n2) {
        if (L[i] <= R[j]) {
            arr[k] = L[i];
            i++;
        } else {
            arr[k] = R[j];
            j++;
        }
        k++;
    }

    while (i < n1) {
        arr[k] = L[i];
        i++;
        k++;
    }

    while (j < n2) {
        arr[k] = R[j];
        j++;
        k++;
    }
}

void mergeSort(vector<int>& arr, int l, int r) {
    if (l < r) {
        int m = l + (r - l) / 2;

        mergeSort(arr, l, m);
        mergeSort(arr, m + 1, r);

        merge(arr, l, m, r);
    }
}

int main() {
    vector<int> arr = {64, 34, 25, 12, 22, 11, 90};
    int n = arr.size();

    mergeSort(arr, 0, n - 1);

    cout << "Sorted array: ";
    for (int i = 0; i < n; i++)
        cout << arr[i] << " ";
    cout << endl;

    return 0;
}

(六) 快速排序(Quick Sort)

#include <iostream>
#include <vector>
using namespace std;

int partition(vector<int>& arr, int low, int high) {
    int pivot = arr[high];
    int i = low - 1;

    for (int j = low; j < high; j++) {
        if (arr[j] < pivot) {
            i++;
            swap(arr[i], arr[j]);
        }
    }
    swap(arr[i + 1], arr[high]);
    return i + 1;
}

void quickSort(vector<int>& arr, int low, int high) {
    if (low < high) {
        int pi = partition(arr, low, high);

        quickSort(arr, low, pi - 1);
        quickSort(arr, pi + 1, high);
    }
}

int main() {
    vector<int> arr = {64, 34, 25, 12, 22, 11, 90};
    int n = arr.size();

    quickSort(arr, 0, n - 1);

    cout << "Sorted array: ";
    for (int i = 0; i < n; i++)
        cout << arr[i] << " ";
    cout << endl;

    return 0;
}

(七) 堆排序(Heap Sort)

#include <iostream>
#include <vector>
using namespace std;

void heapify(vector<int>& arr, int n, int i) {
    int largest = i;
    int l = 2 * i + 1;
    int r = 2 * i + 2;

    if (l < n && arr[l] > arr[largest])
        largest = l;

    if (r < n && arr[r] > arr[largest])
        largest = r;

    if (largest != i) {
        swap(arr[i], arr[largest]);
        heapify(arr, n, largest);
    }
}

void heapSort(vector<int>& arr) {
    int n = arr.size();

    for (int i = n / 2 - 1; i >= 0; i--)
        heapify(arr, n, i);

    for (int i = n - 1; i > 0; i--) {
        swap(arr[0], arr[i]);
        heapify(arr, i, 0);
    }
}

int main() {
    vector<int> arr = {64, 34, 25, 12, 22, 11, 90};
    int n = arr.size();

    heapSort(arr);

    cout << "Sorted array: ";
    for (int i = 0; i < n; i++)
        cout << arr[i] << " ";
    cout << endl;

    return 0;
}

(八) 计数排序(Counting Sort)

#include <iostream>
#include <vector>
using namespace std;

void countingSort(vector<int>& arr) {
    int n = arr.size();
    int maxVal = *max_element(arr.begin(), arr.end());
    int minVal = *min_element(arr.begin(), arr.end());
    int range = maxVal - minVal + 1;

    vector<int> count(range), output(n);
    for (int i = 0; i < n; i++)
        count[arr[i] - minVal]++;

    for (int i = 1; i < range; i++)
        count[i] += count[i - 1];

    for (int i = n - 1; i >= 0; i--) {
        output[count[arr[i] - minVal] - 1] = arr[i];
        count[arr[i] - minVal]--;
    }

    for (int i = 0; i < n; i++)
        arr[i] = output[i];
}

int main() {
    vector<int> arr = {64, 34, 25, 12, 22, 11, 90};
    countingSort(arr);

    cout << "Sorted array: ";
    for (int i = 0; i < arr.size(); i++)
        cout << arr[i] << " ";
    cout << endl;

    return 0;
}

(九) 桶排序(Bucket Sort)

#include <iostream>
#include <vector>
#include <algorithm>
using namespace std;

void bucketSort(vector<float>& arr) {
    int n = arr.size();
    vector<vector<float>> buckets(n);

    for (int i = 0; i < n; i++) {
        int bucketIndex = n * arr[i];
        buckets[bucketIndex].push_back(arr[i]);
    }

    for (int i = 0; i < n; i++)
        sort(buckets[i].begin(), buckets[i].end());

    int index = 0;
    for (int i = 0; i < n; i++) {
        for (float num : buckets[i]) {
            arr[index++] = num;
        }
    }
}

int main() {
    vector<float> arr = {0.64, 0.34, 0.25, 0.12, 0.22, 0.11, 0.90};
    bucketSort(arr);

    cout << "Sorted array: ";
    for (int i = 0; i < arr.size(); i++)
        cout << arr[i] << " ";
    cout << endl;

    return 0;
}

(十) 基数排序(Radix Sort)

#include <iostream>
#include <vector>
#include <algorithm>
using namespace std;

int getMax(vector<int>& arr) {
    int maxVal = arr[0];
    for (int i = 1; i < arr.size(); i++) {
        if (arr[i] > maxVal)
            maxVal = arr[i];
    }
    return maxVal;
}

void countingSort(vector<int>& arr, int exp) {
    int n = arr.size();
    vector<int> output(n), count(10);

    for (int i = 0; i < n; i++)
        count[(arr[i] / exp) % 10]++;

    for (int i = 1; i < 10; i++)
        count[i] += count[i - 1];

    for (int i = n - 1; i >= 0; i--) {
        output[count[(arr[i] / exp) % 10] - 1] = arr[i];
        count[(arr[i] / exp) % 10]--;
    }

    for (int i = 0; i < n; i++)
        arr[i] = output[i];
}

void radixSort(vector<int>& arr) {
    int maxVal = getMax(arr);

    for (int exp = 1; maxVal / exp > 0; exp *= 10)
        countingSort(arr, exp);
}

int main() {
    vector<int> arr = {64, 34, 25, 12, 22, 11, 90};
    radixSort(arr);

    cout << "Sorted array: ";
    for (int i = 0; i < arr.size(); i++)
        cout << arr[i] << " ";
    cout << endl;

    return 0;
}
  • 31
    点赞
  • 17
    收藏
    觉得还不错? 一键收藏
  • 0
    评论
评论
添加红包

请填写红包祝福语或标题

红包个数最小为10个

红包金额最低5元

当前余额3.43前往充值 >
需支付:10.00
成就一亿技术人!
领取后你会自动成为博主和红包主的粉丝 规则
hope_wisdom
发出的红包
实付
使用余额支付
点击重新获取
扫码支付
钱包余额 0

抵扣说明:

1.余额是钱包充值的虚拟货币,按照1:1的比例进行支付金额的抵扣。
2.余额无法直接购买下载,可以购买VIP、付费专栏及课程。

余额充值