RabbitMQ——延迟队列的概念理解及应用举例

1.延迟队列——概念理解

延时队列,队列内部是有序的,最重要的特性就体现在它的延时属性上,延时队列中的元素是希望在指定时间到了以后或之前取出和处理,简单来说,延时队列就是用来存放需要在指定时间被处理的元素的队列。


延迟队列的使用场景:

  1. 订单在十分钟之内未支付则自动取消。
  2. 新创建的店铺,如果在十天内都没有上传过商品,则自动发送消息提醒。
  3. 用户注册成功后,如果三天内没有登陆则进行短信提醒。
  4. 用户发起退款,如果三天内没有得到处理则通知相关运营人员。
  5. 预定会议后,需要在预定的时间点前十分钟通知各个与会人员参加会议。

这些场景都有一个特点,需要在某个事件发生之后或者之前的指定时间点完成某一项任务,如:发生订单生成事件,在十分钟之后检查该订单支付状态,然后将未支付的订单进行关闭;看起来似乎使用定时任务,一直轮询数据,每秒查一次,取出需要被处理的数据,然后处理不就完事了吗?如果数据量比较少,确实可以这样做,比如:对于“如果账单一周内未支付则进行自动结算”这样的需求,如果对于时间不是严格限制,而是宽松意义上的一周,那么每天晚上跑个定时任务检查一下所有未支付的账单,确实也是一个可行的方案。但对于数据量比较大,并且时效性较强的场景,如:“订单十分钟内未支付则关闭“,短期内未支付的订单数据可能会有很多,活动期间甚至会达到百万甚至千万级别,对这么庞大的数据量仍旧使用轮询的方式显然是不可取的,很可能在一秒内无法完成所有订单的检查,同时会给数据库带来很大压力,无法满足业务要求而且性能低下。

所以这个就需要结合 延迟队列、TTL来实现。

TTL 是什么呢?TTL 是 RabbitMQ 中一个消息或者队列的属性,表明一条消息或者该队列中的所有消息的最大存活时间,单位是毫秒。换句话说,如果一条消息设置了 TTL 属性或者进入了设置 TTL 属性的队列,那么这条消息如果在 TTL 设置的时间内没有被消费,则会成为"死信"。如果同时配置了队列的 TTL 和消息的
TTL,那么较小的那个值将会被使用,有两种方式设置 TTL。

  • 对消息设置TTL属性:
msg.getMessageProperties().setExpiration(ttlTime);
  • 对队列设置TTL属性:
map.put("x-message-ttl",40000);

如果设置了队列的 TTL 属性,那么一旦消息过期,就会被队列丢弃(如果配置了死信队列被丢到死信队列中),而第二种方式,消息即使过期,也不一定会被马上丢弃,因为消息是否过期是在即将投递到消费者之前判定的,如果当前队列有严重的消息积压情况,则已过期的消息也许还能存活较长时间;另外,还需要注意的一点是,如果不设置 TTL,表示消息永远不会过期,如果将 TTL 设置为 0,则表示除非此时可以直接投递该消息到消费者,否则该消息将会被丢弃。

上一篇文章我们介绍了死信队列,刚刚又介绍了 TTL,至此利用 RabbitMQ 实现延时队列的两大要素已经集齐,接下来只需要将它们进行融合,再加入一点点调味料,延时队列就可以新鲜出炉了。想想看,延时队列,不就是想要消息延迟多久被处理吗,TTL 则刚好能让消息在延迟多久之后成为死信,另一方面,成为死信的消息都会被投递到死信队列里,这样只需要消费者一直消费死信队列里的消息就完事了,因为里面的消息都是希望被立即处理的消息。


2.延迟队列——应用举例

这里我们就通过整合SpringBoot来完成延迟队列的相关代码实现。首先就是pom文件

    <dependencies>
        <dependency>
            <groupId>org.springframework.boot</groupId>
            <artifactId>spring-boot-starter-web</artifactId>
        </dependency>

        <dependency>
            <groupId>org.springframework.boot</groupId>
            <artifactId>spring-boot-starter-amqp</artifactId>
        </dependency>

        <dependency>
            <groupId>com.alibaba</groupId>
            <artifactId>fastjson</artifactId>
            <version>1.2.28</version>
        </dependency>

        <dependency>
            <groupId>org.projectlombok</groupId>
            <artifactId>lombok</artifactId>
        </dependency>
    </dependencies>

然后我们这里先把核心配置文件写一下,主要就是rabbitmq连接的相关信息。

spring.rabbitmq.host=192.168.40.130
spring.rabbitmq.port=5672
spring.rabbitmq.username=root
spring.rabbitmq.password=root

接下来,我们需要完成交换机、队列的定义,以及二者之间的绑定,因为是整合了SpringBoot,所以这部分就可以写在一个配置类中。

该案例是通过对队列设置TTL来实现延迟队列的,一个队列的TTL是10s、另一个队列的TTL是40s。

package com.szh.rabbitmq.config;

import org.springframework.amqp.core.*;
import org.springframework.beans.factory.annotation.Qualifier;
import org.springframework.context.annotation.Bean;
import org.springframework.context.annotation.Configuration;

import java.util.HashMap;
import java.util.Map;

/**
 *
 */
@Configuration
public class TtlQueueConfig {

    //普通交换机名称
    public static final String X_EXCHANGE = "X";
    //普通队列名称
    public static final String QUEUE_A = "QA";
    //普通队列名称
    public static final String QUEUE_B = "QB";
    //死信交换机名称
    public static final String Y_DEAD_LETTER_EXCHANGE = "Y";
    //死信队列名称
    public static final String DEAD_LETTER_QUEUE = "QD";


    //声明普通Exchange
    @Bean("xExchange")
    public DirectExchange xExchange() {
        return new DirectExchange(X_EXCHANGE);
    }

    //声明死信Exchange
    @Bean("yExchange")
    public DirectExchange yExchange() {
        return new DirectExchange(Y_DEAD_LETTER_EXCHANGE);
    }

    //声明普通Queue
    @Bean("queueA")
    public Queue queueA() {
        Map<String,Object> map = new HashMap<>(3);
        //设置死信交换机
        map.put("x-dead-letter-exchange",Y_DEAD_LETTER_EXCHANGE);
        //设置死信RoutingKey
        map.put("x-dead-letter-routing-key","YD");
        //设置TTL
        map.put("x-message-ttl",10000);
        return QueueBuilder.durable(QUEUE_A).withArguments(map).build();
    }

    //声明普通Queue
    @Bean("queueB")
    public Queue queueB() {
        Map<String,Object> map = new HashMap<>(3);
        //设置死信交换机
        map.put("x-dead-letter-exchange",Y_DEAD_LETTER_EXCHANGE);
        //设置死信RoutingKey
        map.put("x-dead-letter-routing-key","YD");
        //设置TTL
        map.put("x-message-ttl",40000);
        return QueueBuilder.durable(QUEUE_B).withArguments(map).build();
    }

    //声明死信队列
    @Bean("queueD")
    public Queue queueD() {
        return QueueBuilder.durable(DEAD_LETTER_QUEUE).build();
    }

    //将队列与交换机进行绑定
    @Bean
    public Binding queueABindingX(@Qualifier("queueA") Queue queueA,
                                  @Qualifier("xExchange") DirectExchange xExchange) {
        return BindingBuilder.bind(queueA).to(xExchange).with("XA");
    }
    @Bean
    public Binding queueBBindingX(@Qualifier("queueB") Queue queueB,
                                  @Qualifier("xExchange") DirectExchange xExchange) {
        return BindingBuilder.bind(queueB).to(xExchange).with("XB");
    }
    @Bean
    public Binding queueDBindingY(@Qualifier("queueD") Queue queueD,
                                  @Qualifier("yExchange") DirectExchange yExchange) {
        return BindingBuilder.bind(queueD).to(yExchange).with("YD");
    }

}

队列、交换机以及二者之间的RoutingKey都有了,那么还需要生产者、消费者。

controller是发送请求的,自然就是生产者了,Consumer则是消费者接收消息的。

package com.szh.rabbitmq.controller;

import lombok.extern.slf4j.Slf4j;
import org.springframework.amqp.rabbit.core.RabbitTemplate;
import org.springframework.beans.factory.annotation.Autowired;
import org.springframework.web.bind.annotation.GetMapping;
import org.springframework.web.bind.annotation.PathVariable;
import org.springframework.web.bind.annotation.RequestMapping;
import org.springframework.web.bind.annotation.RestController;

import java.util.Date;

/**
 *
 */
@Slf4j
@RestController
@RequestMapping(value = "/ttl")
public class SendController {

    @Autowired
    private RabbitTemplate rabbitTemplate;

    @GetMapping(value = "/sendMsg/{message}")
    public void sendMsg(@PathVariable String message) {
        log.info("当前时间:{},发送一条小心给两个TTL队列:{}",new Date().toString(),message);

        rabbitTemplate.convertAndSend("X","XA","消息来自TTL为10s的队列:" + message);
        rabbitTemplate.convertAndSend("X","XB","消息来自TTL为40s的队列:" + message);
    }

}
package com.szh.rabbitmq.listener;

import com.rabbitmq.client.Channel;
import lombok.extern.slf4j.Slf4j;
import org.springframework.amqp.core.Message;
import org.springframework.amqp.rabbit.annotation.RabbitListener;
import org.springframework.stereotype.Component;

import java.util.Date;

/**
 *
 */
@Slf4j
@Component
public class DeadLetterQueueConsumer {

    //接收消息
    @RabbitListener(queues = "QD")
    public void receiveD(Message message, Channel channel) throws Exception {
        String msg = new String(message.getBody());
        log.info("当前时间:{},收到死信队列的消息:{}",new Date().toString(),msg);
    }
}

最后我们启动测试一下。

从结果中可以看到,我们首先通过生产者向MQ中发送了一条消息给两个队列,这条消息没有被立即消费,第一条消息在 10S 后变成了死信消息,然后被消费者消费掉,第二条消息在 40S 之后变成了死信消息,然后被消费掉,这样一个延时队列就打造完成了。

不过,如果这样使用的话,岂不是每增加一个新的时间需求,就要新增一个队列,这里只有 10S 和 40S两个时间选项,如果需要一个小时后处理,那么就需要增加 TTL 为一个小时的队列,如果是预定会议室然后提前通知这样的场景,岂不是要增加无数个队列才能满足需求?

所以这就需要下面要说的,延迟队列的优化(对消息设置TTL属性)。


3.延迟队列优化——应用举例

pom文件和核心配置文件与上面的案例是一样的,这里就不再给出了。下面参考这个架构图(主要是交换机X、Y,普通队列QC、死信队列QD)来做优化。

首先还是先在配置类中定义队列、交换机、以及二者之间的Binding。

package com.szh.rabbitmq.config;

import org.springframework.amqp.core.*;
import org.springframework.beans.factory.annotation.Qualifier;
import org.springframework.context.annotation.Bean;
import org.springframework.context.annotation.Configuration;

import java.util.HashMap;
import java.util.Map;

/**
 *
 */
@Configuration
public class TtlQueueConfig {

    //普通交换机名称
    public static final String X_EXCHANGE = "X";
    //普通队列名称
    public static final String QUEUE_A = "QA";
    //普通队列名称
    public static final String QUEUE_B = "QB";
    //死信交换机名称
    public static final String Y_DEAD_LETTER_EXCHANGE = "Y";
    //死信队列名称
    public static final String DEAD_LETTER_QUEUE = "QD";


    //声明普通Exchange
    @Bean("xExchange")
    public DirectExchange xExchange() {
        return new DirectExchange(X_EXCHANGE);
    }

    //声明死信Exchange
    @Bean("yExchange")
    public DirectExchange yExchange() {
        return new DirectExchange(Y_DEAD_LETTER_EXCHANGE);
    }

    //================================= 延迟队列优化 =================================
    //普通队列名称
    public static final String QUEUE_C = "QC";
    //声明普通Queue
    @Bean("queueC")
    public Queue queueC() {
        Map<String,Object> map = new HashMap<>(3);
        //设置死信交换机
        map.put("x-dead-letter-exchange",Y_DEAD_LETTER_EXCHANGE);
        //设置死信RoutingKey
        map.put("x-dead-letter-routing-key","YD");
        return QueueBuilder.durable(QUEUE_C).withArguments(map).build();
    }
    //将队列与交换机进行绑定
    @Bean
    public Binding queueCBindingX(@Qualifier("queueC") Queue queueC,
                                  @Qualifier("xExchange") DirectExchange xExchange) {
        return BindingBuilder.bind(queueC).to(xExchange).with("XC");
    }

}

下面是生产者和消费者的代码。

package com.szh.rabbitmq.controller;

import lombok.extern.slf4j.Slf4j;
import org.springframework.amqp.rabbit.core.RabbitTemplate;
import org.springframework.beans.factory.annotation.Autowired;
import org.springframework.web.bind.annotation.GetMapping;
import org.springframework.web.bind.annotation.PathVariable;
import org.springframework.web.bind.annotation.RequestMapping;
import org.springframework.web.bind.annotation.RestController;

import java.util.Date;

/**
 *
 */
@Slf4j
@RestController
@RequestMapping(value = "/ttl")
public class SendController {

    @Autowired
    private RabbitTemplate rabbitTemplate;

    @GetMapping(value = "/sendExpirationMsg/{message}/{ttlTime}")
    public void sendMsg(@PathVariable String message,
                        @PathVariable String ttlTime) {
        log.info("当前时间:{},发送一条时长为{}ms的TTL信息给队列QC:{}",new Date().toString(),ttlTime,message);
        rabbitTemplate.convertAndSend("X","XC",message,msg -> {
            msg.getMessageProperties().setExpiration(ttlTime);
            return msg;
        });
    }


}
package com.szh.rabbitmq.listener;

import com.rabbitmq.client.Channel;
import lombok.extern.slf4j.Slf4j;
import org.springframework.amqp.core.Message;
import org.springframework.amqp.rabbit.annotation.RabbitListener;
import org.springframework.stereotype.Component;

import java.util.Date;

/**
 *
 */
@Slf4j
@Component
public class DeadLetterQueueConsumer {

    //接收消息
    @RabbitListener(queues = "QD")
    public void receiveD(Message message, Channel channel) throws Exception {
        String msg = new String(message.getBody());
        log.info("当前时间:{},收到死信队列的消息:{}",new Date().toString(),msg);
    }
}

最后我们启动测试。从结果中看到,我们发送了两条消息到MQ中,一条消息的TTL为20s、另一条消息的TTL为5s,按道理说肯定是5s的这个先被消费者从死信队列中取走处理,但是结果好像不太给面子,两条消息竟然都等到了20s才变成死信消息进而被消费者消费。

看起来似乎没什么问题,但是在最开始的时候,就介绍过如果使用在消息属性上设置 TTL 的方式,消息可能并不会按时“死亡“,因为 RabbitMQ 只会检查第一个消息是否过期,如果过期则丢到死信队列,如果第一个消息的延时时长很长,而第二个消息的延时时长很短,第二个消息并不会优先得到执行。

关于上面这个问题的解决,就要使用RabbitMQ中的一个插件 rabbitmq_delayed_message_exchange-3.8.0.ez,这个我就不演示了。

  • 0
    点赞
  • 5
    收藏
    觉得还不错? 一键收藏
  • 打赏
    打赏
  • 2
    评论

“相关推荐”对你有帮助么?

  • 非常没帮助
  • 没帮助
  • 一般
  • 有帮助
  • 非常有帮助
提交
评论 2
添加红包

请填写红包祝福语或标题

红包个数最小为10个

红包金额最低5元

当前余额3.43前往充值 >
需支付:10.00
成就一亿技术人!
领取后你会自动成为博主和红包主的粉丝 规则
hope_wisdom
发出的红包

打赏作者

胜天半子-祁同伟

你的鼓励将是我创作的最大动力

¥1 ¥2 ¥4 ¥6 ¥10 ¥20
扫码支付:¥1
获取中
扫码支付

您的余额不足,请更换扫码支付或充值

打赏作者

实付
使用余额支付
点击重新获取
扫码支付
钱包余额 0

抵扣说明:

1.余额是钱包充值的虚拟货币,按照1:1的比例进行支付金额的抵扣。
2.余额无法直接购买下载,可以购买VIP、付费专栏及课程。

余额充值