排序算法

十大排序算法思想与 Python 实现 #私藏项目实操分享#_时间复杂度

现在越来越卷的互联网面试,排序算法也是常考的方向之一,而在这些算法当中。一般排序算法最常考的:快速排序归并排序

因为这两个算法体现了分治算法思想的核心观点,而且还有很多出题的可能。本篇文章就从算法思想和Python 代码实现上带读者快速过完整个经典排序算法。

更多细节请参考刘宇波老师的:​​不能白板编程红黑树就是基础差?别扯了。​

1. 常见的排序算法

排序算法很多,除了能写出常见排序算法的代码,还需要了解各种排序的时空复杂度、稳定性、使用场景、区别等。

1.1 选择排序
1.1.1 思想

对于给定的一组序列,第一轮比较选择最小(或最大)的值,然后将该值与索引第一个进行交换;接着对不包括第一个确定的值进行第二次比较,选择第二个记录与索引第二个位置进行交换,重复到只剩最后一个记录位置。

案例:幼儿园排队,老师先让站成一队,带第一个小朋友依此跟其他小朋友逐个比较,选出个子最矮的,然后依此进行

1.1.2 实现
def selection_sort(gList):
"""选择排序
:param gList: 给定的一组序列
:return: 返回排好序的序列
"""
length = len(gList)
for i in range(length - 1):
flag = i
for j in range(i+1, length):
if gList[flag] > gList[j]:
flag = j
# 如果最小值的索引与最小值相对应,则无需再次交换
if flag != i:
gList[flag], gList[i] = gList[i], gList[flag]

return gList


1.1.3 选择排序分析
  • 时间复杂度: 最好、最坏、平均的时间复杂度都为O(n^2)
  • 空间复杂度: O(1)
  • 稳定性: 不稳定
1.2 冒泡排序
1.2.1 思想

对于给定的一组序列含n个元素,从第一个开始对相邻的两个记录进行比较,当前面的记录大于后面的记录,交换其位置,进行一轮比较和换位之后,最大记录在第n个位置;然后对前(n-1)个记录进行第二轮比较;重复该过程直到进行比较的记录只剩下一个时为止。

案例:冒泡,像气泡一样往上升

1.2.2 实现
def bubble_sort(gList):
"""冒泡排序"""
length = len(gList)
for i in range(length):
for j in range(i+1, length):
if gList[i] > gList[j]:
gList[i], gList[j] = gList[j], gList[i]
return gList


1.2.3 冒泡排序分析
  • 时间复杂度:
  • 最好时间复杂度:O(n)
  • 最坏时间复杂度: O(n^2)
  • 平均时间复杂度: O(n^2)
  • 空间复杂度: O(1)
  • 稳定性: 稳定的排序
1.3 插入排序
1.3.1 思想

对于给定的一组记录,初始时假设第一个记录自成一个有序序列,其余的记录为无序序列;接着从第二个记录开始,按照记录的大小依次将当前处理的记录插入到其之前的有序序列中,直至最后一个记录插入到有序序列中为止。

案例:抓扑克牌

1.3.2 实现
def insertion_sort(gList):
"""插入排序"""
length = len(gList)
for i in range(1, length):
temp = gList[i] # 当前的待插入的值
j = i - 1 # 前一个值
while j >= 0:
if gList[j] > temp:
gList[j+1] = gList[j] # 插入的动作
gList[j] = temp # 插入完毕
j -= 1
return gList


1.3.3 插入排序分析
  • 时间复杂度
  • 最好时间复杂度:O(n)
  • 最坏时间复杂度: O(n^2)
  • 平均时间复杂度: O(n^2)
  • 空间复杂度: O(1)
  • 稳定性: 稳定的排序
1.4 归并排序 ☆☆★
1.4.1 思想

利用递归与分治技术将数据序列划分成为越来越小的半子表,再对半子表排序,最后再用递归步骤将排好序的半子表合并成为越来越大的有序序列。其中“归”代表的是递归的意思,即递归地将数组折半地分离为单个数组。

给定一组序列含n个元素,首先将每两个相邻的长度为1的子序列进行归并,得到n/2(向上取整)个长度为2或1的有序子序列,再将其两两归并,反复执行此过程,直到得到一个有序序列为止。

1.4.2 实现
def merge_sort(gList: list) -> list:
"""归并排序
:param gList: 给定序列
:return: 升序排列后的集合
"""

def merge(left: list, right: list) -> list:
"""merge left and right
:param left: left list
:param right: right list
:return: merge reslut
"""
i, j = 0, 0
result = []
while i < len(left) and j < len(right):
if left[i] <= right[j]:
result.append(left[i])
i += 1
else:
result.append(right[j])
j += 1
result += left[i:]
result += right[j:]
return result

if len(gList) <= 1:
return gList
num = len(gList) // 2
left = merge_sort(gList[:num])
right = merge_sort(gList[num:])
return merge(left, right)


if __name__ == '__main__':
gList = [3, 5, 2, 4, 1]
print("----排序前:", gList)
print("----归并排序后: ", merge_sort(gList))


1.4.3 归并排序分析
  • 时间复杂度: 最好、最坏和平均情况O(nlogn)
  • 空间复杂度: O(n)
  • 定性: 稳定

题目:100个有序数列如何合成一个大数组?

1.5 快速排序☆★★
1.5.1 思想

高效的排序算法,它采用**“分而治之”的思想,把大的拆分为小的,小的再拆分为更小的。其原理**是:对于一组给定的记录,通过一趟排序后,将原序列分为两部分,其中前部分的所有记录均比后部分的所有记录小,然后再依次对前后两部分的记录进行快速排序,递归该过程,直到序列中的所有记录均有序为止。

1.5.2 实现
# -*- coding: utf-8 -*-

def quick_sort(gList, left=0, right=None) -> list:
"""快速排序
:param gList: 给定一组序列
:param left:
:param right:
:return: 升序排序后的序列
"""
if right is None:
right = len(gList)-1

if left > right:
return gList

key = gList[left]
low = left
high = right

while left < right:
while left < right and gList[right] >= key:
right -= 1
gList[left] = gList[right]

while left < right and gList[left] <= key:
left += 1
gList[right] = gList[left]
gList[right] = key
quick_sort(gList, low, left-1)
quick_sort(gList, left+1, high)
return gList


if __name__ == '__main__':
gList = [3, 5, 2, 4, 1, 6, 7]
print("----排序前:", gList)
print("----快速排序后: ", quick_sort(gList))


1.5.3 快速排序分析
  • 时间复杂度:
  • 最坏时间复杂度:
    十大排序算法思想与 Python 实现 #私藏项目实操分享#_时间复杂度_02
  • 最好时间复杂度:
    十大排序算法思想与 Python 实现 #私藏项目实操分享#_时间复杂度_03
  • 平均时间复杂度:
    十大排序算法思想与 Python 实现 #私藏项目实操分享#_时间复杂度_03
  • 空间复杂度:
    十大排序算法思想与 Python 实现 #私藏项目实操分享#_空间复杂度_05
  • 稳定性:不稳定

扩展:随机快排

1.6 希尔排序
1.6.1 思想

希尔排序也称为“缩小增量排序”。它的基本原理是:首先将待排序的元素分成多个子序列,使得每个子序列的元素个数相对较少,对各个子序列分别进行直接插入排序,待整个待排序序列“基本有序后”,再对所有元素进行一次直接插入排序。

1.6.2 实现
# -*- coding: utf-8 -*-
def shell_sort(gList) -> list:
"""希尔排序"""
length = len(gList)
step = 2
group = length // step
while group > 0:
for startPos in range(group):
gap_insertion_sort(gList, startPos, group)
group = group // 2
return gList


def gap_insertion_sort(gList, start, gap):
for i in range(start+gap, len(gList), gap):
curr_value = gList[i]
pos = i

while pos >= gap and gList[pos-gap] > curr_value:
gList[pos] = gList[pos-gap]
pos = pos - gap
gList[pos] = curr_value


if __name__ == '__main__':
gList = [5, 4, 2, 1, 7, 3, 6]
print("-----yuzhou1su-----", gList)
print("-----希尔排序后:", shell_sort(gList))


1.6.3 希尔排序分析
  • 时间复杂度:
  • 最好时间复杂度:O(n)
  • 最坏时间复杂度:
    十大排序算法思想与 Python 实现 #私藏项目实操分享#_时间复杂度_06
  • 平均时间复杂度:O(nlogn)
  • 空间复杂度:O(1)
  • 稳定性: 不稳定
1.7 堆排序

堆是一种特殊的树形数据结构,其每个结点都有一个值,通常提到的堆都是指一棵完全二叉树,根结点的值小于(或大于)两个子结点的值,同时根结点的两个子树也分别是一个堆。

1.7.1 算法思想:

对于给定的序列,初始把这些记录看成一刻顺序存储的二叉树,然后将其调整为一个大顶堆,然后将堆的最后一个元素与堆顶元素进行交换后,堆的最后一个元素即为最大记录;接着将前(n-1)个元素重新调整为一个大顶堆,在将堆顶元素与当前堆的最后一个元素进行交换后得到次大的记录,重复该过程直到调整的堆中只剩一个元素为止,该记录即为最小记录,此时可得到一个有序序列。

过程:1. 构建堆;2. 交换堆顶元素与最后一个元素的位置

1.7.2 实现
def heapify(unsorted, index, heap_size):
largest = index
left_index = 2 * index + 1
right_index = 2 * index + 2
if left_index < heap_size and unsorted[left_index] > unsorted[largest]:
largest = left_index

if right_index < heap_size and unsorted[right_index] > unsorted[largest]:
largest = right_index

if largest != index:
unsorted[largest], unsorted[index] = unsorted[index], unsorted[largest]
heapify(unsorted, largest, heap_size)


def heap_sort(unsorted):
"""堆排序"""
length = len(unsorted)
for i in range(length // 2 - 1, -1, -1):
heapify(unsorted, i, length)
for i in range(length - 1, 0, -1):
unsorted[0], unsorted[i] = unsorted[i], unsorted[0]
heapify(unsorted, 0, i)
return unsorted


if __name__ == '__main__':
gList = [5, 4, 2, 1, 7, 3, 6]
print("-----yuzhou1su-----", gList)
print("-----堆排序后:", heap_sort(gList))


1.7.3 堆排序分析

时间复杂度: 主要耗费在创建堆和反复调整堆上,最坏情况下,时间复杂度也为O(nlogn)

空间复杂度:O(1)

稳定性: 不稳定

1.8 计数排序

推荐文章: https://www.cnblogs.com/xiaochuan94/p/11198610.html

1.8.1 算法思想

对于某种整数K,计数排序假定每个元素都是1到K范围内的整数。 计数排序的基本思想是为每个输入元素x确定小于x的元素数量, 此信息可用于直接将其放置在正确的位置。 例如,如果10个元素小于x,则x属于输出中的位置11。

1.8.2 实现
# -*- coding: utf-8 -*-
# @Author : 宇宙之一粟


def counting_sort(unsorted):
"""计数排序
:param unsorted:给定一组序列
:return: 升序序列
"""
if unsorted is []:
return []
# 根据给定序列求信息
coll_len = len(unsorted)
coll_max = max(unsorted)
coll_min = min(unsorted)

# 创建计数数组
counting_arr_length = coll_max + 1 - coll_min
counting_arr = [0] * counting_arr_length

# 计数操作
for number in unsorted:
counting_arr[number - coll_min] += 1

# 将每个位置与它的前一个相加。counting_arr[i]统计出多少个
# element <= i的元素
for i in range(1, counting_arr_length):
counting_arr[i] = counting_arr[i] + counting_arr[i - 1]

# 创建保存升序结果的数组
ordered = [0] * coll_len
for i in reversed(range(0, coll_len)):
ordered[counting_arr[unsorted[i] - coll_min] - 1] = unsorted[i]
counting_arr[unsorted[i] - coll_min] -= 1

return ordered


if __name__ == '__main__':
gList = [5, 4, 2, 1, 3, 6]
print("-----yuzhou1su:", gList)
print("-----计数排序后:", counting_sort(gList))


1.8.3 计数排序分析

时间复杂度: 

十大排序算法思想与 Python 实现 #私藏项目实操分享#_时间复杂度_07

空间复杂度:

十大排序算法思想与 Python 实现 #私藏项目实操分享#_时间复杂度_07

Ps: 如果K特别大,时间复杂度会很高;如果面试官让你设计数据规模小的线性排序算法,可能就是考察计数排序

1.9 桶排序
1.9.1 算法思想

桶排序是计数排序的升级版。它利用了函数的映射关系,高效与否的关键就在于这个映射函数的确定。为了使桶排序更加高效,我们需要做到这两点:

  1. 在额外空间充足的情况下,尽量增大桶的数量
  2. 使用的映射函数能够将输入的 N 个数据均匀的分配到 K 个桶中

菜鸟教程:​​桶排序​

1.9.2 实现
# -*- coding: utf-8 -*-
# @Author : 宇宙之一粟

import math


def insertion_sort(collection):
for i in range(1, len(collection)):
temp = collection[i]
index = i
while index > 0 and temp < collection[index - 1]:
collection[index] = collection[index-1]
index -= 1
collection[index] = temp


def bucket_sort(collection):
code = hashing(collection)
buckets = [list() for _ in range(code[1])]
for i in collection:
x = rehashing(i, code)
buck = buckets[x]
buck.append(i)

for bucket in buckets:
insertion_sort(bucket)

ndx = 0
for buc in range(len(buckets)):
for val in buckets[buc]:
collection[ndx] = val
ndx += 1
return collection


def hashing(collection):
m = collection[0]
for i in range(1, len(collection)):
if m < collection[i]:
m = collection[i]
result = [m, int(math.sqrt(len(collection)))]
return result


def rehashing(i, code):
return int(i / code[0] * (code[1] - 1))


if __name__ == '__main__':
gList = [5, 4, 2, 1, 3, 6]
print("-----yuzhou1su:", gList)
print("-----桶排序后:", bucket_sort(gList))


1.9.3 桶排序分析
  • 时间复杂度: O(n)
  • 空间复杂度: O(n)
1.10 基数排序
1.10.1 算法思想

与计数排序/桶排序类似,基数排序跟输入元素相关。比如:根据基数d对给定序列进行排序,这意味着所有的数字都是d位数。过程:

  1. 取每个元素的最低有效位
  2. 根据该数字对元素列表进行排序,但保持相同数字的元素顺序
  3. 用更高有效位重复排序,直到最高位
1.10.2 实现
def radix_sort(unsorted):
radix = 10
max_len = False
tmp, placement = -1, 1
while not max_len:
max_len = True
buckets = [list() for _ in range(radix)]
for i in unsorted:
tmp = int(i / placement)
buckets[tmp % radix].append(i)
if max_len and tmp > 0:
max_len = False
a = 0
for b in range(radix):
buck = buckets[b]
for i in buck:
unsorted[a] = i
a += 1
# move to next digit
placement *= radix
return unsorted


if __name__ == '__main__':
gList = [5, 4, 2, 1, 3, 6]
print("-----yuzhou1su:", gList)
print("-----基数排序后:", radix_sort(gList))


1.10.3 基数排序分析

基数排序适用于位数小的数字序列。

  • 时间复杂度:
    十大排序算法思想与 Python 实现 #私藏项目实操分享#_排序算法_09
    ,其中 r 为所采取的基数,而 m 为堆数
  • 稳定性:稳定
1.11 其他排序
  • 拓扑排序:在一个有向图中,对所有的节点进行排序,要求没有一个节点指向它前面的节点。
  • 外部排序:大文件的排序,即待排序的记录存储在外存储器上,待排序的文件无法一次装入内存,需要在内存和外部存储器之间进行多次数据交换,以达到排序整个文件的目的。
  • 位图排序:当待排序数据规模较大,而堆内存大小又没有限制时,位图排序则最高效。
  • Tim-sort:Python的 ​​list​​  标准排序算法,由Tim Peters设计。本质上是一种自下而上的归并排序,利用一些数据的初始运行,之后进行额外的插入排序。Tim-sort也成为Java7中数组排序的默认算法。

2. 各种排序算法比较?

十大排序算法思想与 Python 实现 #私藏项目实操分享#_排序算法_10

根据上图总结:

  • 不稳定算法有:选择、快速、希尔、堆 ( 记忆口诀:"快选七(希)堆不稳定的排序")
  • 时间复杂度O(n^2):选择、冒泡、插入
  • 时间复杂度O(nlogn):快速、归并、堆、希尔
  • 时间复杂度O(n):计数、桶
  • 空间复杂度O(1):选择、插入、冒泡、希尔、堆
  • 空间复杂度O(n):归并、计数、桶
  • 空间复杂度O(logn):快速排序

3.总结

一定要根据数据的规模、规律来给出合适的算法,不能觉得快速排序名字就以为是快速的,切记不能什么排序问题都回答快排。

  1. 虽然插入排序和冒泡排序平均速度较慢,但当初始序列整体或局部有序时,这两者效率较高
  2. 排序数据较小,且不要求稳定的情况下,选择排序效率较高;要求稳定,选择冒泡排序。
  3. 堆排序在更大的序列上往往优于快速排序和归并排序。
  4. 针对小数据追求线性时间复杂度,考虑计数排序和桶排序
  5. 除了上面几种常见的排序算法,还有众多其他排序算法,每种排序算法都有其最佳适用场合。具体情况具体分析。

最后,感谢大家阅读。我是宇宙之一粟,一个头发比想法多的研究僧。

如果觉得文章还不错,请一定帮忙点个赞。谢谢🤝

参考资料: