堆排序是利用堆这种数据结构而设计的一种排序算法,堆排序是一种选择排序,它的最坏,最好,平均时间复杂度均为O(nlogn),它也是不稳定排序。
大顶堆:arr[i] >= arr[2i+1] && arr[i] >= arr[2i+2]
小顶堆:arr[i] <= arr[2i+1] && arr[i] <= arr[2i+2]
思路:
-
将无需序列构建成一个堆,根据升序降序需求选择大顶堆或小顶堆;
-
将堆顶元素与末尾元素交换,将最大元素"沉"到数组末端;
-
重新调整结构,使其满足堆定义,然后继续交换堆顶元素与当前末尾元素,反复执行调整+交换步骤,直到整个序列有序。
代码实现
package paixu;
import java.util.Arrays;
public class HeapSort {
public static void main(String[] args) {
int[] arr = new int[]{9,8,2,7,3,1,4,6,5};
System.out.println(Arrays.toString(heapSort(arr)));
}
/**
* 选择排序-堆排序
* @param array 待排序数组
* @return 已排序数组
*/
public static int[] heapSort(int[] array) {
//这里元素的索引是从0开始的,所以最后一个非叶子结点array.length/2 - 1
for (int i = array.length / 2 - 1; i >= 0; i--) {
adjustHeap(array, i, array.length); //调整堆
}
// 上述逻辑,建堆结束
// 下面,开始排序逻辑
for (int j = array.length - 1; j > 0; j--) {
// 元素交换,作用是去掉大顶堆
// 把大顶堆的根元素,放到数组的最后;换句话说,就是每一次的堆调整之后,都会有一个元素到达自己的最终位置
swap(array, 0, j);
// 元素交换之后,毫无疑问,最后一个元素无需再考虑排序问题了。
// 接下来我们需要排序的,就是已经去掉了部分元素的堆了,这也是为什么此方法放在循环里的原因
// 而这里,实质上是自上而下,自左向右进行调整的
adjustHeap(array, 0, j);
}
return array;
}
/**
* 整个堆排序最关键的地方
* @param array 待组堆
* @param i 起始结点
* @param length 堆的长度
*/
public static void adjustHeap(int[] array, int i, int length) {
// 先把当前元素取出来,因为当前元素可能要一直移动
int temp = array[i];
for (int k = 2 * i + 1; k < length; k = 2 * k + 1) { //2*i+1为左子树i的左子树(因为i是从0开始的),2*k+1为k的左子树
// 让k先指向子节点中最大的节点
if (k + 1 < length && array[k] < array[k + 1]) { //如果有右子树,并且右子树大于左子树
k++;
}
//如果发现结点(左右子结点)大于根结点,则进行值的交换
if (array[k] > temp) {
swap(array, i, k);
// 如果子节点更换了,那么,以子节点为根的子树会受到影响,所以,循环对子节点所在的树继续进行判断
i = k;
} else { //不用交换,直接终止循环
break;
}
}
}
/**
* 交换元素
* @param arr
* @param a 元素的下标
* @param b 元素的下标
*/
public static void swap(int[] arr, int a, int b) {
int temp = arr[a];
arr[a] = arr[b];
arr[b] = temp;
}
}