“读读欧拉,他是所有人的老师”——法国数学家拉普拉斯
upd:
2022/8/29 修正文章中的 Latex 用法
板块:基础数论
前置知识:唯一分解定理
难度:较易
前置知识一览:
- 唯一分解定理:对于一个数 n ∈ N n\in N n∈N 且 n n n 不为质数,则 n n n 可以被唯一分解为 n = ∏ p i k i n=\prod p_i^{k_i} n=∏piki( p i p_i pi 为质数)。最早的证明由欧几里得给出。
什么是欧拉函数-定义
计算 1 ∼ n 1\sim n 1∼n 中与 n n n 成互质数的个数的称为欧拉函数,记作 φ ( n ) \varphi(n) φ(n).形式化地,设 n = ∏ i = 1 n p i k i n=\prod \limits_{i=1}^{n} p_i^{k_i} n=i=1∏npiki,则 φ ( n ) = n ∏ i = 1 n ( 1 − 1 p i ) = ∏ i = 1 n p i k i − 1 × ( p i − 1 ) \varphi(n)=n\prod\limits_{i=1}^{n} (1-\frac{1}{p_i})=\prod \limits_{i=1}^{n} p_i^{k_i-1}\times (p_i-1) φ(n)=ni=1∏n(1−pi1)=i=1∏npiki−1×(pi−1)。
欧拉函数为什么对-证明
已知欧拉函数是一个积性函数,当
m
,
n
m,n
m,n 互质时,
φ
(
n
m
)
=
φ
(
m
)
×
φ
(
n
)
\varphi(nm)=\varphi(m)\times \varphi(n)
φ(nm)=φ(m)×φ(n),
由唯一分解定理可知
n
=
∏
i
=
1
x
p
i
k
i
n=\prod \limits_{i=1}^{x} p_i^{k_i}
n=i=1∏xpiki,
所以
φ
(
n
)
=
∏
i
=
1
x
φ
(
p
i
k
i
)
\varphi(n)=\prod \limits_{i=1}^{x} \varphi(p_i^{k_i})
φ(n)=i=1∏xφ(piki),
对于
∀
s
,
φ
(
p
s
k
s
)
=
p
s
k
s
−
p
s
k
s
−
1
\forall s,\varphi(p_s^{k_s})=p_s^{k_s}-p_s^{k_s-1}
∀s,φ(psks)=psks−psks−1,
从定义出发
φ
(
p
s
k
s
)
\varphi(p_s^{k_s})
φ(psks) 等于小于或等于
p
s
k
s
p_s^{k_s}
psks 的正整数中与
p
s
k
s
p_s^{k_s}
psks 互质的数的总数,
从 1 到
p
s
k
s
p_s^{k_s}
psks 中共有
p
s
k
s
p_s^{k_s}
psks 个数字,其中与
p
s
k
s
p_s^{k_s}
psks 不互质的数有
p
s
,
2
p
s
,
.
.
.
,
p
s
k
s
−
1
×
p
s
p_s,2p_s,...,p_s^{k_s-1}\times p_s
ps,2ps,...,psks−1×ps,共
p
s
k
s
−
1
p_s^{k_s-1}
psks−1 项,
所以
φ
(
p
s
)
=
p
s
k
s
−
p
s
k
s
−
1
=
p
s
a
s
×
(
1
−
1
p
s
)
\varphi(p_s)=p_s^{k_s}-p_s^{k_s-1}=p_s^{a_s}\times (1-\frac{1}{p_s})
φ(ps)=psks−psks−1=psas×(1−ps1).
因此有:
φ
(
n
)
=
∏
i
=
1
n
φ
(
p
i
k
i
)
=
∏
i
=
1
n
(
p
i
k
i
−
p
i
k
i
−
1
)
=
∏
i
=
1
n
p
i
k
i
×
(
1
−
1
p
i
)
=
∏
i
=
1
n
p
i
k
i
∏
i
=
1
n
(
1
−
1
p
i
)
=
n
×
∏
i
=
1
n
(
1
−
1
p
i
)
.
\varphi(n)=\prod\limits_{i=1}^{n}\varphi(p_i^{k_i})\\ =\prod\limits_{i=1}^{n}(p_i^{k_i}-p_i^{k_i-1})\\ =\prod\limits_{i=1}^{n}{p_i^{k_i}\times(1-\frac{1}{p_i})}\\ =\prod\limits_{i=1}^{n}p_i^{k_i}\prod\limits_{i=1}^{n}(1-\frac{1}{p_i})\\ =n\times\prod\limits_{i=1}^{n}(1-\frac{1}{p_i}).
φ(n)=i=1∏nφ(piki)=i=1∏n(piki−piki−1)=i=1∏npiki×(1−pi1)=i=1∏npikii=1∏n(1−pi1)=n×i=1∏n(1−pi1).
至于我给出的另外一个形式,是这样得来的,由上式的倒数第二行得出:
∏
i
=
1
n
p
i
k
i
×
(
1
−
1
p
i
)
=
∏
i
=
1
n
(
p
i
k
i
−
p
i
k
i
−
1
)
=
∏
i
=
1
n
(
p
i
k
i
−
1
×
p
i
−
p
i
k
i
−
1
)
=
∏
p
i
k
i
−
1
×
(
p
i
−
1
)
\prod\limits_{i=1}^{n}p_i^{k_i}\times (1-\frac{1}{p_i})\\ =\prod\limits_{i=1}^{n}(p_i^{k_i}-p_i^{k_i-1})\\ =\prod\limits_{i=1}^{n}(p_i^{k_i-1}\times p_i-p_i^{k_i-1})\\ =\prod p_i^{k_i-1}\times (p_i-1)
i=1∏npiki×(1−pi1)=i=1∏n(piki−piki−1)=i=1∏n(piki−1×pi−piki−1)=∏piki−1×(pi−1)
欧拉函数怎么实现-代码
公式法求 φ ( n ) \varphi(n) φ(n)
这里用的公式是我给出的两个公式的前者。
因为每次乘的是
1
−
1
p
i
1-\frac{1}{p_i}
1−pi1,那么把 1 看做
p
i
p
i
\frac{p_i}{p_i}
pipi,也就是
p
i
p
i
−
1
p
i
=
p
i
−
1
p
i
\frac{p_i}{p_i}-\frac{1}{p_i}=\frac{p_i-1}{p_i}
pipi−pi1=pipi−1.
scanf("%d", &n);
int res = n;
for (int i = 2; i <= n / i; i++)
{
if (n % i == 0)
{
res = res / i * (i - 1); //做了一点点小小的优化
while (n % i == 0) n /= i;
}
}
if (n > 1) res = res / n * (n - 1);
printf("%d\n", res);
用欧拉筛求所有数的欧拉函数和
#include <iostream>
#include <cstdio>
using namespace std;
const int N = 1e6 + 10;
typedef long long LL;
int n;
int primes[N], phi[N], cnt;
bool st[N];
LL get_eulers(int x)
{
phi[1] = 1;
for (int i = 2; i <= x; i++)
{
if (!st[i])
{
primes[cnt++] = i;
phi[i] = i - 1;
}
for (int j = 0; primes[j] <= x / i; j++)
{
st[primes[j] * i] = true;
if (i % primes[j] == 0)
{
phi[primes[j] * i] = phi[i] * primes[j];
break;
}
phi[primes[j] * i] = phi[i] * (primes[j] - 1);
}
}
LL res = 0;
for (int i = 1; i <= x; i++) res += phi[i];
return res;
}
int main()
{
scanf("%d", &n);
printf("%lld", get_eulers(n));
return;
}
*扩展:
- 欧拉定理: ∀ a ⊥ n , a φ ( n ) ≡ 1 ( m o d n ) \forall a \perp n,a^{\varphi(n)}\equiv 1 (\bmod n) ∀a⊥n,aφ(n)≡1(modn)。对于任意一个与 n n n 互质的数 a a a, a φ ( n ) a^{\varphi(n)} aφ(n) 与 1 对模 n n n 同余。