文章目录
一. 一维数组的创建和初始化
1.1. 数组的创建
数组是一组相同类型元素的集合,数组的创建方式:
type_t arr_name [const_n];
//type_t 是指数组的元素类型
//const_n 是一个常量表达式,用来指定数组的大小
数组的创建方式:
//代码1
int arr1[10];
//代码2
int count = 10;
int arr2[count];//数组时候可以正常创建?
//代码3
char arr3[10]; float arr4[1]; double arr5[20];
注意:数组创建,在C99标准之前, [] 中要给一个常量才可以,不能使用变量。在C99标准支持了变长数 组的概念。
1.2. 数组的初始化
数组的初始化是指,在创建数组的同时给数组的内容一些合理初始值(初始化)。
int arr1[10] = {1,2,3};
int arr2[] = {1,2,3,4};
int arr3[5] = {1,2,3,4,5};
char arr4[3] = {'a',98, 'c'};
char arr5[] = {'a','b','c'};
char arr6[] = "abcdef";
数组在创建的时候如果想不指定数组的确定的大小就得初始化。数组的元素个数根据初始化的内容来确定,但是对于下面的代码要区分,内存中如何分配。
char arr1[] = "abc";
char arr2[3] = {'a','b','c'};
1.3. 一维数组的使用
对于数组的使用我们之前介绍了一个操作符: [] ,下标引用操作符。它其实就数组访问的操作符,我们来看代码:
#include <stdio.h>
int main()
{
int arr[10] = {0};//数组的不完全初始化 //计算数组的元素个数
int sz = sizeof(arr)/sizeof(arr[0]);
//对数组内容赋值,数组是使用下标来访问的,下标从0开始。所以:
int i = 0;//做下标
for(i=0; i<10; i++)//这里写10,好不好?
{
arr[i] = i;
}
//输出数组的内容
for(i=0; i<10; ++i)
{
printf("%d ", arr[i]);
}
return 0;
}
总结:
-
数组是使用下标来访问的,下标是从0开始。
-
数组的大小可以通过计算得到。
1.4. 一维数组在内存中的存储
接下来我们探讨数组在内存中的存储,看代码:
#include <stdio.h>
int main()
{
int arr[10] = {0};
int i = 0;
int sz = sizeof(arr)/sizeof(arr[0]);
for(i=0; i<sz; ++i)
{
printf("&arr[%d] = %p\n", i, &arr[i]);
}
return 0;
}
输出的结果如下:
仔细观察输出的结果,我们知道,随着数组下标的增长,元素的地址,也在有规律的递增。 由此可以得出结论:数组在内存中是连续存放的。
二. 二维数组的创建和初始化
2.1. 二维数组的创建
// 数组创建
int arr[3][4];
char arr[3][5];
double arr[2][4];
2.2. 二维数组的初始化
// 数组初始化
int arr[3][4] = {1,2,3,4};
int arr[3][4] = {{1,2},{4,5}};
int arr[][4] = {{2,3},{4,5}}; // 二维数组如果有初始化,行可以省略,列不能省略
2.3. 二维数组的使用
二维数组的使用也是通过下标的方式,看代码:
#include <stdio.h>
int main()
{
int arr[3][4] = { 0 };
int i = 0;
for (i = 0; i < 3; i++)
{
int j = 0;
for (j = 0; j < 4; j++)
{
arr[i][j] = i * 4 + j;
}
}
for (i = 0; i < 3; i++)
{
int j = 0;
for (j = 0; j < 4; j++)
{
printf("%d ", arr[i][j]);
}
}
return 0;
}
2.4. 二维数组在内存中的存储
#include <stdio.h>
int main()
{
int arr[3][4];
int i = 0;
for (i = 0; i < 3; i++)
{
int j = 0;
for (j = 0; j < 4; j++)
{
printf("&arr[%d][%d] = %p\n", i, j, &arr[i][j]);
}
}
return 0;
}
通过结果我们可以分析到,其实二维数组在内存中也是连续存储的。
三. 数组越界
-
数组的下标是有范围限制的。
-
数组的下规定是从0开始的,如果数组有n个元素,最后一个元素的下标就是n-1。
-
所以数组的下标如果小于0,或者大于n-1,就是数组越界访问了,超出了数组合法空间的访问。
-
C语言本身是不做数组下标的越界检查,编译器也不一定报错,但是编译器不报错,并不意味着程序就 是正确的, 所以程序员写代码时,最好自己做越界的检查。
#include <stdio.h>
int main()
{
int arr[10] = { 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10 };
int i = 0;
for (i = 0; i <= 10; i++)
{
printf("%d\n", arr[i]);//当i等于10的时候,越界访问了
}
return 0;
}
四. 数组作为函数参数
往往我们在写代码的时候,会将数组作为参数传个函数,比如:我要实现一个冒泡排序(这里要讲算法 思想)函数将一个整形数组排序。
4.1. 冒泡排序函数的错误设计
//方法1:
#include <stdio.h>
void bubble_sort(int arr[])
{
int sz = sizeof(arr) / sizeof(arr[0]);// 这样对吗!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
int i = 0;
for (i = 0; i < sz - 1; i++)
{
int j = 0;
for (j = 0; j < sz - i - 1; j++)
{
if (arr[j] > arr[j + 1])
{
int tmp = arr[j];
arr[j] = arr[j + 1];
arr[j + 1] = tmp;
}
}
}
}
int main()
{
int arr[] = { 3,1,7,5,8,9,0,2,4,6 };
bubble_sort(arr);//是否可以正常排序?
for (i = 0; i < sizeof(arr) / sizeof(arr[0]); i++)
{
printf("%d ", arr[i]);
}
return 0;
}
方法1,出问题,那我们找一下问题,调试之后可以看到 bubble_sort 函数内部的 sz ,是1。 难道数组作为函数参数的时候,不是把整个数组的传递过去?
4.2. 数组名是什么
#include <stdio.h>
int main()
{
int arr[10] = { 1,2,3,4,5 };
printf("%p\n", arr);
printf("%p\n", &arr[0]);
printf("%d\n", *arr);
//输出结果
return 0;
}
结论:数组名是数组首元素的地址(有两个例外),如果数组名是首元素地址,那么:
int arr[10] = {0};
printf("%d\n", sizeof(arr));
// 为什么输出的结果是:40?
补充:
-
sizeof(数组名),计算整个数组的大小,sizeof内部单独放一个数组名,数组名表示整个数 组。
-
&数组名,取出的是数组的地址。&数组名,数组名表示整个数组。
除此1,2两种情况之外,所有的数组名都表示数组首元素的地址。
4.3. 冒泡排序函数的正确设计
#include <stdio.h>
#include <stdlib.h>
#include <stdbool.h>
#include <assert.h>
/// <summary>
/// <函数> 交换两个数 </函数>
/// </summary>
/// <param name="left"> 左边值 </param>
/// <param name="right"> 右边值 </param>
void swap(int* left, int* right) {
int tmp = *left;
*left = *right;
*right = tmp;
}
/// <summary>
/// <函数> 冒泡排序 </函数>
/// </summary>
/// <param name="arr"> 数组数据区 </param>
/// <param name="size"> 数组数据个数 </param>
void bubble_sort(int arr[], int size) { // 在外围计算大小传入
for (int i = 0; i < size - 1; i++) {
bool flag = true;
for (int j = 0; j < size - 1 - i; j++) {
if (arr[j] > arr[j + 1]) {
swap(&arr[j], &arr[j + 1]);
flag = false;
}
}
if (flag == true) {
break;
}
}
}
/// <summary>
/// <函数> 打印数组中的内容 </函数>
/// </summary>
/// <param name="arr"> 数组数据区 </param>
/// <param name="size"> 数组数据个数 </param>
void print(int arr[], int size) { // 在外围计算大小传入
for (int i = 0; i < size; i++) {
printf("%d ", arr[i]);
}
printf("\n");
}
/// <summary>
/// <函数> 程序入口 </函数>
/// </summary>
/// <param name="argc"></param>
/// <param name="argv"></param>
/// <returns></returns>
int main(int argc, char* argv) {
int arr[] = { 12,42,44,13,65,23,76,34 };
int size = sizeof(arr) / sizeof(arr[0]);
print(arr, size);
bubble_sort(arr, size);
print(arr, size);
return 0;
}
五. 数组练习
5.1. 数组应用实例1:三子棋
-
文件> game.h
#pragma once
#define _CRT_SECURE_NO_WARNINGS 1
#include <stdio.h>
#include <stdlib.h>
#include <stdbool.h>
#include <assert.h>
#include <time.h>
// <宏定义> 标识棋盘行数
#define ROW 3
// <宏定义> 标识棋盘列数
#define COL 3
/// <summary>
/// <函数声明> 游戏菜单 </函数声明>
/// </summary>
void Menu();
/// <summary>
/// <函数声明> 游戏逻辑 </函数声明>
/// </summary>
void Game();
/// <summary>
/// <函数声明> 初始化棋盘 </函数声明>
/// </summary>
void InitBoard(char board[ROW][COL], int row, int col);
/// <summary>
/// <函数声明> 打印显示棋盘 </函数声明>
/// </summary>
void DisplayBoard(char board[ROW][COL], int row, int col);
/// <summary>
/// <函数声明> 玩家下棋 </函数声明>
/// </summary>
void PlayerMove(char board[ROW][COL], int row, int col);
/// <summary>
/// <函数声明> 电脑下棋 </函数声明>
/// </summary>
void ComputerMove(char board[ROW][COL], int row, int col);
/// <summary>
/// <函数声明> 判断游戏输赢 </函数声明>
/// </summary>
/// <returns> 玩家赢="*" 电脑赢="#" 平局="q" 继续="c" </returns>
char IsWinningAndLosing(char board[ROW][COL], int row, int col);**文件> game.c**
- 文件> game.c
#include "game.h"
/// <summary>
/// <函数实现> 游戏菜单 </函数实现>
/// </summary>
void Menu() {
printf("***********************************************\n");
printf("***********************************************\n");
printf("************** 1.play 0.exit ************\n");
printf("***********************************************\n");
printf("***********************************************\n");
}
/// <summary>
/// <函数实现> 初始化棋盘 </函数实现>
/// </summary>
void InitBoard(char board[ROW][COL], int row, int col) {
for (int i = 0; i < row; i++) {
for (int j = 0; j < col; j++) {
board[i][j] = ' ';
}
}
}
/// <summary>
/// <函数实现> 打印显示棋盘 </函数实现>
/// </summary>
void DisplayBoard(char board[ROW][COL], int row, int col) {
for (int i = 0; i < row; i++) {
// 打印数据
for (int j = 0; j < col; j++) {
printf(" %c ", board[i][j]);
if (j < col - 1) {
printf("|");
}
}
printf("\n");
// 打印分割行
if (i < row - 1) {
for (int j = 0; j < col; j++) {
printf("---");
if (j < col - 1) {
printf("|");
}
}
printf("\n");
}
}
printf("\n");
}
/// <summary>
/// <函数实现> 玩家下棋 </函数实现>
/// </summary>
void PlayerMove(char board[ROW][COL], int row, int col) {
int x = 0, y = 0;
while (true) {
printf("玩家下棋,请输入坐标:> ");
scanf("%d %d", &x, &y);
if (x >= 1 && x <= row && y >= 1 && y <= col) {
if (board[x - 1][y - 1] == ' ') {
board[x - 1][y - 1] = '*';
break;
}
else {
printf("输入的坐标被占用,请重新输入选择其他位置!\n");
continue;
}
}
else {
printf("输入的坐标非法,请重新输入!\n");
continue;
}
}
}
/// <summary>
/// <函数实现> 电脑下棋 </函数实现>
/// </summary>
void ComputerMove(char board[ROW][COL], int row, int col) {
printf("电脑下棋:> \n");
while (true) {
int x = rand() % row;
int y = rand() % col;
if (board[x][y] == ' ') {
board[x][y] = '#';
break;
}
else {
continue;
}
}
}
/// <summary>
/// <函数实现> 判断游戏输赢 </函数实现>
/// </summary>
/// <returns> 玩家赢="*" 电脑赢="#" 平局="q" 继续="c" </returns>
char IsWinningAndLosing(char board[ROW][COL], int row, int col) {
//> 判断行
for (int i = 0; i < row; i++) {
if (board[i][0] == board[i][1] && board[i][1] == board[i][2] && board[i][1] != ' ') {
return board[i][1];
}
}
//> 判断列
for (int j = 0; j < col; j++) {
if (board[0][j] == board[1][j] && board[1][j] == board[2][j] && board[1][j] != ' ') {
return board[1][j];
}
}
//> 判断对角线
if (board[0][0] == board[1][1] && board[1][1] == board[2][2] && board[1][1] != ' ') {
return board[1][1];
}
if (board[0][2] == board[1][1] && board[1][1] == board[2][0] && board[1][1] != ' ') {
return board[1][1];
}
//> 游戏继续
for (int i = 0; i < row; i++) {
for (int j = 0; j < col; j++) {
if (board[i][j] == ' ') {
return 'c';
}
}
}
//> 游戏平局
return 'q';
}
/// <summary>
/// <函数实现> 游戏逻辑 </函数实现>
/// </summary>
void Game() {
char board[ROW][COL] = { 0 };
char judgeRet = '\n';
//> 初始化棋盘
InitBoard(board, ROW, COL);
//> 打印棋盘
DisplayBoard(board, ROW, COL);
//> 玩家和电脑对棋
while (true) {
//> 玩家下棋
PlayerMove(board, ROW, COL);
//> 判断输赢
judgeRet = IsWinningAndLosing(board, ROW, COL);
if (judgeRet != 'c') {
break;
}
//> 打印棋盘
DisplayBoard(board, ROW, COL);
//> 电脑下棋
ComputerMove(board, ROW, COL);
//> 判断输赢
judgeRet = IsWinningAndLosing(board, ROW, COL);
if (judgeRet != 'c') {
break;
}
//> 打印棋盘
DisplayBoard(board, ROW, COL);
}
if (judgeRet == '*') {
printf("<(^-^)>--------------> 玩家赢了!\n\n");
}
else if (judgeRet == '#') {
printf("<(^-^)>--------------> 电脑赢了!\n\n");
}
else {
printf("<(^-^)>--------------> 平局\n\n");
}
DisplayBoard(board, ROW, COL);
}
- 文件> main.c
#include "game.h"
/// <summary>
/// <函数> 程序入口函数 </函数>
/// </summary>
/// <returns> 程序运行结果 </returns>
int main() {
// 随机数种子
srand((unsigned int)time(NULL));
int input = 0;
do {
Menu();
printf("请选择:> ");
scanf("%d", &input);
switch (input)
{
case 1:
Game();
break;
case 0:
printf("退出三子棋游戏\n");
break;
default:
printf("选择错误\n");
break;
}
} while (input);
return 0;
}
5.2. 数组应用实例2:扫雷
-
文件> game.h
#pragma once
#define _CRT_SECURE_NO_WARNINGS 1
#include <stdio.h>
#include <stdlib.h>
#include <stdbool.h>
#include <assert.h>
#include <time.h>
// <宏定义> 标识雷盘行数
#define ROW 9
#define ROWS 9 + 2
// <宏定义> 标识雷盘列数
#define COL 9
#define COLS 9 + 2
// <宏定义> 标识雷盘的雷数(简单)
#define EASY_COUNT 10
/// <summary>
/// <函数声明> 游戏菜单 </函数声明>
/// </summary>
void Menu();
/// <summary>
/// <函数声明> 游戏逻辑 </函数声明>
/// </summary>
void Game();
/// <summary>
/// <函数声明> 初始化雷盘 </函数声明>
/// </summary>
void InitBoard(char board[ROWS][COLS], int rows, int cols, char flag);
/// <summary>
/// <函数声明> 打印显示雷盘 </函数声明>
/// </summary>
void DisplayBoard(char board[ROWS][COLS], int row, int col);
/// <summary>
/// <函数声明> 布置雷区 </函数声明>
/// </summary>
void SetMine(char board[ROWS][COLS], int row, int col);
/// <summary>
/// <函数声明> 排查雷区 </函数声明>
/// </summary>
void FindMine(char mine[ROWS][COLS], char show[ROWS][COLS], int row, int col);
-
文件> game.c
#include "game.h"
/// <summary>
/// <函数实现> 游戏菜单 </函数实现>
/// </summary>
void Menu() {
printf("***********************************************\n");
printf("***********************************************\n");
printf("************** 1.play 0.exit ************\n");
printf("***********************************************\n");
printf("***********************************************\n");
}
/// <summary>
/// <函数实现> 初始化雷盘 </函数实现>
/// </summary>
void InitBoard(char board[ROWS][COLS], int rows, int cols, char flag) {
for (int i = 0; i < rows; i++) {
for (int j = 0; j < cols; j++) {
board[i][j] = flag;
}
}
}
/// <summary>
/// <函数实现> 打印显示雷盘 </函数实现>
/// </summary>
void DisplayBoard(char board[ROWS][COLS], int row, int col) {
printf("---- 扫雷游戏 ----\n");
for (int i = 0 ; i <= col; i++) {
printf("%d ", i);
}
printf("\n");
for (int i = 1; i <= row; i++) {
printf("%d ", i);
for (int j = 1; j <= col; j++) {
printf("%c ", board[i][j]);
}
printf("\n");
}
printf("---- 扫雷游戏 ----\n\n");
}
/// <summary>
/// <函数实现> 布置雷区 </函数实现>
/// </summary>
void SetMine(char board[ROWS][COLS], int row, int col) {
int count = EASY_COUNT;
while (count) {
int x = rand() % row + 1;
int y = rand() % col + 1;
if (board[x][y] == '0') {
board[x][y] = '1';
count--;
}
}
}
/// <summary>
/// <函数声明> 获取当前坐标雷的个数 </函数声明>
/// </summary>
int get_mine_count(char board[ROWS][COLS], int x, int y)
{
return (board[x - 1][y] +
board[x - 1][y - 1] +
board[x][y - 1] +
board[x + 1][y - 1] +
board[x + 1][y] +
board[x + 1][y + 1] +
board[x][y + 1] +
board[x - 1][y + 1] - 8 * '0');
}
/// <summary>
/// <函数声明> 排查雷区 </函数声明>
/// </summary>
void FindMine(char mine[ROWS][COLS], char show[ROWS][COLS], int row, int col) {
int x = 0;
int y = 0;
int win = 0;//找到非雷的个数
while (win < row * col - EASY_COUNT)
{
printf("请输入要排查的坐标:>");
scanf("%d %d", &x, &y);
if (x >= 1 && x <= row && y >= 1 && y <= col)
{
if (show[x][y] != '*')
{
printf("该坐标被排查过了,不能重复排查\n");
}
else
{
//> 如果是雷
if (mine[x][y] == '1')
{
printf("很遗憾,你被炸死了\n");
DisplayBoard(mine, ROW, COL);
break;
}
//> 如果不是雷
else
{
win++;
//> 统计mine数组中x,y坐标周围有几个雷
int count = get_mine_count(mine, x, y);
show[x][y] = count + '0';//> 转换成数字字符
DisplayBoard(show, ROW, COL);
}
}
}
else
{
printf("输入的坐标非法,请重新输入\n");
}
}
if (win == row * col - EASY_COUNT)
{
printf("恭喜你,排雷成功\n");
DisplayBoard(mine, ROW, COL);
}
}
/// <summary>
/// <函数实现> 游戏逻辑 </函数实现>
/// </summary>
void Game() {
//> 存放布置好雷的信息
char mine[ROWS][COLS] = { 0 };
InitBoard(mine, ROWS, COLS, '0');
//> 存放排查出雷的信息
char show[ROWS][COLS] = { 0 };
InitBoard(show, ROWS, COLS, '*');
//> 布置雷
SetMine(mine, ROW, COL);
DisplayBoard(show, ROW, COL);
// DisplayBoard(mine, ROW, COL);
//> 排查雷
FindMine(mine, show, ROW, COL);
}
-
文件> main.c
#include "game.h"
/// <summary>
/// <函数> 程序入口函数 </函数>
/// </summary>
/// <returns> 程序运行结果 </returns>
int main() {
// 随机数种子
srand((unsigned int)time(NULL));
int input = 0;
do {
Menu();
printf("请选择:> ");
scanf("%d", &input);
switch (input)
{
case 1:
Game();
break;
case 0:
printf("退出扫雷游戏!\n");
break;
default:
printf("选择错误!\n");
break;
}
} while (input);
return 0;
}