文章目录
前言
打算做一个电磁场到微波工程的系列笔记
一、概念
1.场的概念:
每一时刻,一个物理量在空间中的每一点都有一个确定的值
2.场的分类:
如果这个物理量只有大小没有方向,我们把这种量叫作数量场(标量场)。
例子:u(x,y,z,t)
如果这个物理量既有大小又有方向,我们把这种量叫作矢量场。
例子:
A
→
(
x
,
y
,
z
,
t
)
\overrightarrow{A}\left( x,y,z,t\right)
A(x,y,z,t)
如果这个场不随时间变化,我们把这个场叫作稳定场(恒定场)。
如果这个场随时间变化,我们把这个场叫作时变场。
3.数量场的等值面:
同一时间,数量场中函数值相同的点所组成的曲面叫作数量场的等值面。
例子:u=u(M)(u=u(x,y,z))
数量场中等值面有无数个
任意两个不同的等值面绝不相交
画等值面时要求两个等值面之间相差的值相等,目的是为了观察电磁场变化的快慢(如果C3和C2之间的距离大于C2和C1之间的距离,说明在C3和C2之间电磁场变化的速度慢了)
4.矢量场中的矢量线:
矢量线反映了矢量的方向在空间的变化情况
矢量的方向与矢量线的切线方向相同
一个矢量场中有无数多跟矢量线
任意两根矢量线不可能相交
矢量变化比较快的地方,矢量线密集
5.数量场中的方向导数:
函数u在点M0处,沿
l
→
\overrightarrow{l}
l方向对距离的变化率
∂
u
∂
l
∣
M
0
=
lim
Δ
l
→
0
u
(
M
)
−
u
(
M
0
)
Δ
l
\dfrac{\partial u}{\partial l}| _{M_{0}}=\lim _{\Delta l\rightarrow 0}\dfrac{u\left( M\right) -u\left( M_{0}\right) }{\Delta l}
∂l∂u∣M0=limΔl→0Δlu(M)−u(M0)
全增量用全微分表示
∂
u
∂
l
∣
M
0
=
∂
u
∂
x
cos
α
+
∂
u
∂
y
cos
β
+
∂
x
0
z
cos
γ
\begin{aligned} \dfrac{\partial u}{\partial l}| _{M_{0}}=\dfrac{\partial u}{\partial x}\cos \alpha +\dfrac{\partial u}{\partial y}\cos\beta+\dfrac{\partial x}{0z}\cos \gamma \end{aligned}
∂l∂u∣M0=∂x∂ucosα+∂y∂ucosβ+0z∂xcosγ
l
‾
=
cos
α
e
→
x
+
cos
β
e
y
→
+
cos
γ
e
→
z
\overline{l}=\cos \alpha \overrightarrow{e}_{x}+\cos \beta \overrightarrow{e_{y}}+\cos \gamma \overrightarrow{e}_{z}
l=cosαex+cosβey+cosγez
6.数量场中梯度
梯度的方向是沿场量变化最大的方向
∂
u
∂
l
=
g
r
a
d
u
⋅
l
→
\dfrac{\partial u}{\partial l}=gradu\cdot \overrightarrow{l}
∂l∂u=gradu⋅l
g
r
a
d
u
=
∂
u
∂
x
e
→
x
+
∂
u
∂
y
e
→
y
+
∂
u
∂
z
E
z
grad u=\dfrac{\partial u}{\partial x}\overrightarrow{e}_{x}+\dfrac{\partial u}{\partial y}\overrightarrow{e}_{y}+\dfrac{\partial u}{\partial z}E_{z}
gradu=∂x∂uex+∂y∂uey+∂z∂uEz
方向导数为梯度在
l
→
\overrightarrow{l}
l方向的投影
等值面上一点的最大变换方向是它的法线方向;切线方向变化为0
7.哈密顿算子
∇
=
∂
∂
x
e
→
x
+
∂
∂
y
e
→
y
+
∂
∂
z
e
→
z
\nabla =\dfrac{\partial }{\partial x}\overrightarrow{e}_{x}+\dfrac{\partial }{\partial y}\overrightarrow{e}_{y}+\dfrac{\partial }{\partial z}\overrightarrow{e}_{z}
∇=∂x∂ex+∂y∂ey+∂z∂ez
同时具有矢量性与微分性,首先作用的是矢量性
8.矢量场中的通量
Φ
=
∮
s
A
→
⋅
d
S
→
\Phi =\oint_{s} \overrightarrow{A}\cdot d\overrightarrow{S}
Φ=∮sA⋅dS
通量代表从闭合面内部穿出它的通量与外部进入的通量的代数和。
Φ
>
0
\Phi >0
Φ>0:穿出大于穿入,里面有正源
Φ
<
0
\Phi <0
Φ<0:穿入大于穿出,里面有负源
我们只是知道了这个曲面的整体情况,但不知道正源有多少,负源有多少
9.矢量场中的散度
d
i
v
A
→
=
lim
Δ
V
→
0
∮
s
A
→
⋅
d
S
→
Δ
V
div\overrightarrow{A}=\lim _{\Delta V\rightarrow 0}\dfrac{\oint _{s}\overrightarrow{A}\cdot d\overrightarrow{S}}{\Delta V}
divA=limΔV→0ΔV∮sA⋅dS
A
→
(
x
,
y
,
z
)
=
A
x
e
x
→
+
A
y
e
y
→
+
A
z
e
z
→
\overrightarrow{A}\left( x,y,z\right)=A_{x}\overrightarrow{e_{x}}+A_{y}\overrightarrow{e_{y}}+A_{z}\overrightarrow{e_{z}}
A(x,y,z)=Axex+Ayey+Azez
d
i
v
A
→
=
∂
A
x
∂
x
+
∂
A
y
∂
y
+
∂
A
z
∂
z
div\overrightarrow{A}=\dfrac{\partial A_{x}}{\partial x}+\dfrac{\partial A_{y}}{\partial y}+\dfrac{\partial A_{z}}{\partial z}
divA=∂x∂Ax+∂y∂Ay+∂z∂Az
d
i
v
A
→
=
∇
⋅
A
→
div\overrightarrow{A}=\nabla \cdot \overrightarrow{A}
divA=∇⋅A
散度反应了某一点领域的单位体积里面源分布的情况。
散度大于零,矢量线从该点发出;散度小于零,矢量线在该点截止;散度等于零,矢量线平滑穿过该点
例子:
∇
⋅
J
→
\nabla \cdot \overrightarrow{J}
∇⋅J表示由一点流出的电流
10.矢量场中的环量
Q
=
∮
L
A
→
⋅
d
l
→
Q=\oint _{L}\overrightarrow{A}\cdot d\overrightarrow{l}
Q=∮LA⋅dl
其中
l
→
\overrightarrow{l}
l为有向闭合曲线
如果我们在某一点的邻域沿某一个环路对这个矢量进行积分,如果这个积分不为0,则初步判断有漩涡,但不知道漩涡的轴在哪
11.矢量场中的环量密度
q = lim Δ s → 0 ∮ L A → ⋅ d l → Δ S q=\lim _{\Delta s\rightarrow 0}\dfrac{\oint _{L}\overrightarrow{A}\cdot d\overrightarrow{l}}{\Delta S} q=limΔs→0ΔS∮LA⋅dl
q = ( ∂ A z ∂ y − ∂ A y ∂ z ) cos α + ( ∂ A x ∂ z − ∂ A z ∂ x ) cos β + ( ∂ A y ∂ x − ∂ A x ∂ y ) cos γ \begin{aligned}q=\left( \dfrac{\partial A_{z}}{\partial y}-\dfrac{\partial A_{y}}{\partial z}\right) \cos \alpha + \left( \dfrac{\partial A_{x}}{\partial z}-\dfrac{\partial A_{z}}{\partial x}\right) \cos \beta +\left( \dfrac{\partial A_{y}}{\partial x}-\dfrac{\partial A_{x}}{\partial y}\right) \cos \gamma \end{aligned} q=(∂y∂Az−∂z∂Ay)cosα+(∂z∂Ax−∂x∂Az)cosβ+(∂x∂Ay−∂y∂Ax)cosγ
12.矢量场中的旋度
q
=
r
o
t
A
→
⋅
n
→
q=rot\overrightarrow{A}\cdot \overrightarrow{n}
q=rotA⋅n
n
‾
=
cos
α
e
→
x
+
cos
β
e
y
→
+
cos
γ
e
→
z
\overline{n}=\cos \alpha \overrightarrow{e}_{x}+\cos \beta \overrightarrow{e_{y}}+\cos \gamma \overrightarrow{e}_{z}
n=cosαex+cosβey+cosγez
r
o
t
A
→
=
∇
×
A
→
rot\overrightarrow{A}=\nabla \times \overrightarrow{A}
rotA=∇×A
r
o
t
A
→
=
∣
e
→
x
e
y
→
e
→
z
∂
∂
x
∂
∂
y
∂
∂
z
A
x
A
y
A
z
∣
rot\overrightarrow{A}=\begin{vmatrix} \overrightarrow{e}_{x} & \overrightarrow{e_{y}} & \overrightarrow{e}_{z} \\ \dfrac{\partial }{\partial x} & \dfrac{\partial }{\partial y} & \dfrac{\partial }{\partial z} \\ A_{x} & A_{y} & A_{z} \end{vmatrix}
rotA=
ex∂x∂Axey∂y∂Ayez∂z∂Az
旋度的方向就是这一点环量密度最大的方向,也就是垂直于环路的法线的方向(轴)
二、重要公式
∇
⋅
(
A
→
×
B
→
)
=
B
→
⋅
∇
×
A
→
−
A
→
⋅
∇
×
B
‾
\nabla \cdot \left( \overrightarrow{A}\times \overrightarrow{B}\right) =\overrightarrow{B}\cdot \nabla \times \overrightarrow{A}-\overrightarrow{A}\cdot \nabla \times \overline{B}
∇⋅(A×B)=B⋅∇×A−A⋅∇×B
∇
×
(
u
A
→
)
=
u
∇
×
A
→
+
∇
u
×
A
→
\nabla \times \left( u\overrightarrow{A}\right) =u\nabla \times \overrightarrow{A}+\nabla u\times \overrightarrow{A}
∇×(uA)=u∇×A+∇u×A
∇
×
(
∇
u
)
≡
0
\nabla \times \left( \nabla u\right) \equiv 0
∇×(∇u)≡0
∇
⋅
(
∇
×
A
→
)
≡
0
\nabla \cdot \left( \nabla \times \overrightarrow{A}\right) \equiv 0
∇⋅(∇×A)≡0
∇
⋅
(
∇
υ
)
=
∇
2
u
\nabla \cdot \left( \nabla \upsilon \right) =\nabla ^{2}u
∇⋅(∇υ)=∇2u拉普拉斯算子
∇
2
u
=
∂
2
u
∂
x
2
+
∂
2
u
∂
y
2
+
∂
2
u
∂
z
2
\nabla ^{2}u=\dfrac{\partial ^{2}u}{\partial x^{2}}+\dfrac{\partial ^{2}u}{\partial y^{2}}+\dfrac{\partial ^{2}u}{\partial z^{2}}
∇2u=∂x2∂2u+∂y2∂2u+∂z2∂2u
在源分布的区域,对待求的函数求拉普拉斯算子,若拉普拉斯算子不等于0,表示有源存在
∇
×
(
∇
×
A
→
)
=
∇
⋅
(
∇
⋅
A
→
)
−
∇
2
A
→
\nabla \times \left( \nabla \times \overrightarrow{A}\right) =\nabla \cdot \left( \nabla \cdot \overrightarrow{A}\right) -\nabla ^{2}\overrightarrow{A}
∇×(∇×A)=∇⋅(∇⋅A)−∇2A矢量的拉普拉斯算子
三、亥姆霍兹定理
在有限的区域V内,任一矢量场由它的散度,旋度和边界条件唯一地确定