背景
当我们在研究物理算法的时候,通常要研究无穷大的体系,一旦涉及无穷大,我们将引入平移不变性。
问:什么是平移不变性呢?
答:平移不变性意味着系统产生完全相同的响应(输出),不管它的输入是如何平移的 。
如果系统本身具备平移不变性, 且尺寸为无穷大时 :
例如:一维无穷大海森堡模型, 其哈密顿量可写为:
H
^
=
∑
i
=
1
∞
H
^
i
,
i
+
1
\hat{H}=\sum_{i=1}^{\infty} \widehat{H}_{i, i+1}
H^=i=1∑∞H
i,i+1基态往往具备相应的对称性,例如平移对称性、空间反演对称性等。
问:为什么基态具有平移不变性?
答:哈密顿量可以写成局域哈密顿量的求和,并且每一项都相同,耦合参数也相同,哈密顿量本身具有平移不变性,因此基态也具有平移不变性
问:那为什么引入平移不变的MPS态呢?
答: 如果用MPS态来计算哈密顿量的基态,就可以定义平移不变的MPS态来计算
1.无穷长平移不变矩阵乘积态
单张量平移不变MPS(uniform MPS)
定义单张量平移不变MPS(又称均匀MPS,uniform MPS):
Ψ
s
1
s
2
…
=
Tr
(
A
s
1
,
:
,
:
A
s
2
,
:
,
:
⋯
)
\Psi_{s_{1} s_{2} \ldots}=\operatorname{Tr}\left(A_{s_{1}, :, :} A_{s_{2}, :, :\cdots}\right)
Ψs1s2…=Tr(As1,:,:As2,:,:⋯)该MPS中仅包含一个张量
A
,
A,
A, 记为不等价张量, 整个MPS由不等价张量的无穷多个复制收缩构成, 可简单记为
Ψ
=
Tr
(
[
A
]
∞
)
\Psi=\operatorname{Tr}\left([A]^{\infty}\right)
Ψ=Tr([A]∞) 。
如图所示:
补充:
上述定义可直接推广到多张量平移不变MPS,例如双张量平移不变的情况:
Ψ
=
Tr
(
[
A
B
]
∞
)
\Psi=\operatorname{Tr}\left([A B]^{\infty}\right)
Ψ=Tr([AB]∞)
如图所示:
(注:张量A,B随机排列)
注:
①反应无穷大平移不变MPS性质最重要的量是其转移矩阵及转移矩阵的本征向量(这将在后面知识中详细介绍和运用)
②有限MPS的各个算法可推广至无穷长MPS,例如无穷密度矩阵重整化群(iDMRG)算法、无穷TEBD算法(iTEBD)等
③无穷长平移不变矩阵乘积态又称均匀矩阵乘积态(uniform MPS,uMPS),这一类态构成了量子Hilbert空间中一类特殊的流形。
2.矩阵乘积态的涨落
这里我们主要探讨任意辅助指标维数为有限的MPS的关联与纠缠性质。
定义关联函数为, 处于不同格点单体算符相乘的平均值
⟨
O
^
1
,
O
^
2
⟩
=
⟨
φ
∣
O
^
1
O
^
2
∣
φ
⟩
\left\langle\hat{O}_{1}, \hat{O}_{2}\right\rangle=\left\langle\varphi\left|\hat{O}_{1} \hat{O}_{2}\right| \varphi\right\rangle
⟨O^1,O^2⟩=⟨φ∣∣∣O^1O^2∣∣∣φ⟩图形表示为:
定义涨落为,关联函数减去各算符平均值的乘积:
F
=
⟨
O
^
1
,
O
^
2
⟩
−
⟨
O
^
1
⟩
⟨
O
^
2
⟩
=
⟨
φ
∣
O
^
1
O
^
2
∣
φ
⟩
−
⟨
φ
∣
O
^
1
∣
φ
⟩
⟨
φ
∣
O
^
2
∣
φ
⟩
F=\left\langle\hat{O}_{1}, \hat{O}_{2}\right\rangle-\left\langle\hat{O}_{1}\right\rangle\left\langle\hat{O}_{2}\right\rangle=\left\langle\varphi\left|\hat{O}_{1} \hat{O}_{2}\right| \varphi\right\rangle-\left\langle\varphi\left|\hat{O}_{1}\right| \varphi\right\rangle\left\langle\varphi\left|\hat{O}_{2}\right| \varphi\right\rangle
F=⟨O^1,O^2⟩−⟨O^1⟩⟨O^2⟩=⟨φ∣∣∣O^1O^2∣∣∣φ⟩−⟨φ∣∣∣O^1∣∣∣φ⟩⟨φ∣∣∣O^2∣∣∣φ⟩
即:
O
^
1
,
O
^
2
\hat{O}_{1}, \hat{O}_{2}
O^1,O^2的均值减去
O
^
1
\hat{O}_{1}
O^1的均值与
O
^
2
\hat{O}_{2}
O^2均值的乘积
性质一:考虑无穷长的实MPS,且空间反演不变与平移不变(构成MPS的所有张量都相等, 即当
∀
n
\forall n
∀n 时
A
(
n
)
=
A
)
A^{(n)}=A )
A(n)=A) ,此时当两个算符距离
D
≫
1
D \gg 1
D≫1 时,涨落随涨落随D指数衰减,满足:
F
∼
e
−
D
ξ
F \sim e^{-\frac{D}{\xi}}
F∼e−ξD其中,
ξ
\xi
ξ 为正的常数, 被称为关联长度。
注:空间反演不变:将整个MPS态做一个左右指标交换,最终保持不变。
证明:设算符不出现在MPS边界, 定义:
MPS转移矩阵
T
a
a
′
,
b
b
′
=
∑
s
A
s
a
′
b
′
∗
A
s
a
b
,
T_{a a^{\prime}, b b^{\prime}}=\sum_{s} A_{s a^{\prime} b^{\prime}}^{*} A_{s a b}, \quad
Taa′,bb′=∑sAsa′b′∗Asab,
如图:
算子转移矩阵
T
[
a
a
′
]
,
[
b
b
′
]
(
O
^
)
=
∑
s
s
′
A
s
a
′
b
′
∗
O
s
s
′
A
s
′
a
b
T_{\left[a a^{\prime}\right],\left[b b^{\prime}\right]}(\hat{O})=\sum_{s s^{\prime}} A_{s a^{\prime} b^{\prime}}^{*} O_{s s^{\prime}} A_{s^{\prime} a b} \quad
T[aa′],[bb′](O^)=∑ss′Asa′b′∗Oss′As′ab
注:逗号左右隔开的括号中的指标表示矩阵的两个指标 。
如图:
(其中
O
S
S
′
O_{S S^{\prime}}
OSS′ 是算符
O
^
\hat{O}
O^ 的系数)
总演示图为:
此时有:
⟨
O
^
1
,
O
^
2
⟩
=
lim
D
L
,
D
R
→
∞
Tr
[
T
D
L
T
(
O
^
1
)
T
D
T
(
O
^
2
)
T
D
R
]
\left\langle\hat{O}_{1}, \hat{O}_{2}\right\rangle=\lim _{D_{L}, D_{R} \rightarrow \infty} \operatorname{Tr}\left[T^{D_{L}} T\left(\hat{O}_{1}\right) T^{D} T\left(\hat{O}_{2}\right) T^{D_{R}}\right]
⟨O^1,O^2⟩=DL,DR→∞limTr[TDLT(O^1)TDT(O^2)TDR]当空间反演不变时,转移矩阵T为实对称阵,满足
lim
K
→
∞
T
K
=
Γ
K
v
v
T
,
\lim _{K \rightarrow \infty} T^{K}=\Gamma^{K} v v^{\mathrm{T}},
limK→∞TK=ΓKvvT, 其中Г为
T
T
T 的最大本征值,
v
v
v 为最大本征向量(回顾 最大本征值问题的幂级数求解法) ,上式化简为:
⟨
O
^
1
,
O
^
2
⟩
=
lim
D
L
,
D
R
→
∞
Γ
D
L
+
D
R
Tr
[
v
T
(
O
^
1
)
T
D
T
(
O
^
2
)
v
T
]
\left\langle\hat{O}_{1}, \hat{O}_{2}\right\rangle=\lim _{D_{L}, D_{R} \rightarrow \infty} \Gamma^{D_{L}+D_{R}} \operatorname{Tr}\left[v T\left(\hat{O}_{1}\right) T^{D} T\left(\hat{O}_{2}\right) v^{\mathrm{T}}\right]
⟨O^1,O^2⟩=DL,DR→∞limΓDL+DRTr[vT(O^1)TDT(O^2)vT]同理可得:
⟨
O
^
1
⟩
=
lim
D
L
,
D
R
→
∞
Γ
N
−
1
Tr
[
v
T
(
O
^
1
)
v
T
]
⟨
O
^
2
⟩
=
lim
D
L
,
D
R
→
∞
Γ
N
−
1
Tr
[
v
T
(
O
^
2
)
v
T
]
\begin{array}{l} \left\langle\hat{O}_{1}\right\rangle=\lim _{D_{L}, D_{R} \rightarrow \infty} \Gamma^{N-1} \operatorname{Tr}\left[v T\left(\hat{O}_{1}\right) v^{\mathrm{T}}\right] \\ \left\langle\hat{O}_{2}\right\rangle=\lim _{D_{L}, D_{R} \rightarrow \infty} \Gamma^{N-1} \operatorname{Tr}\left[v T\left(\hat{O}_{2}\right) v^{\mathrm{T}}\right] \end{array}
⟨O^1⟩=limDL,DR→∞ΓN−1Tr[vT(O^1)vT]⟨O^2⟩=limDL,DR→∞ΓN−1Tr[vT(O^2)vT]于是有:
F
=
⟨
O
^
1
,
O
^
2
⟩
−
⟨
O
^
1
⟩
⟨
O
^
2
⟩
=
lim
D
L
,
D
R
→
∞
Γ
N
−
1
{
Tr
[
v
T
(
O
^
1
)
T
D
Γ
D
T
(
O
^
2
)
v
T
]
−
v
T
(
O
^
1
)
v
T
v
T
(
O
^
2
)
v
T
}
\begin{array}{l} F=\left\langle\hat{O}_{1}, \hat{O}_{2}\right\rangle-\left\langle\hat{O}_{1}\right\rangle\left\langle\hat{O}_{2}\right\rangle \\ =\lim _{D_{L}, D_{R} \rightarrow \infty} \Gamma^{N-1}\left\{\operatorname{Tr}\left[v T\left(\hat{O}_{1}\right) \frac{T^{D}}{\Gamma^{D}} T\left(\hat{O}_{2}\right) v^{\mathrm{T}}\right]-v T\left(\hat{O}_{1}\right) v^{\mathrm{T}} v T\left(\hat{O}_{2}\right) v^{\mathrm{T}}\right\} \end{array}
F=⟨O^1,O^2⟩−⟨O^1⟩⟨O^2⟩=limDL,DR→∞ΓN−1{Tr[vT(O^1)ΓDTDT(O^2)vT]−vT(O^1)vTvT(O^2)vT}注意, MPS总长度
N
=
D
L
+
D
+
D
R
+
2
,
N=D_{L}+D+D_{R}+2,
N=DL+D+DR+2, 当
D
≫
1
D \gg 1
D≫1 时有 :
N
−
1
≈
D
L
+
D
+
D
R
N-1 \approx D_{L}+D+D_{R}
N−1≈DL+D+DR当
D
≫
1
D \gg 1
D≫1 时
T
D
Γ
D
=
v
T
v
+
(
Γ
′
Γ
)
D
v
′
T
v
′
+
⋯
\frac{T^{D}}{\Gamma^{D}}=v^{\mathrm{T}} v+\left(\frac{\Gamma^{\prime}}{\Gamma}\right)^{D} v^{\prime \mathrm{T}} v^{\prime}+\cdots
ΓDTD=vTv+(ΓΓ′)Dv′Tv′+⋯
其中,「'与v’为次大本征值与本征向量, 忽略更高阶本征项的贡献,有
F
=
lim
N
→
∞
Γ
N
−
1
Tr
[
v
T
(
O
^
1
)
v
′
T
(
Γ
′
Γ
)
D
v
′
T
(
O
^
2
)
v
T
]
∼
Γ
N
−
1
(
Γ
′
Γ
)
D
F=\lim _{N \rightarrow \infty} \Gamma^{N-1} \operatorname{Tr}\left[v T\left(\hat{O}_{1}\right) v^{\prime \mathrm{T}}\left(\frac{\Gamma^{\prime}}{\Gamma}\right)^{D} v^{\prime} T\left(\hat{O}_{2}\right) v^{\mathrm{T}}\right] \sim \Gamma^{N-1}\left(\frac{\Gamma^{\prime}}{\Gamma}\right)^{D}
F=N→∞limΓN−1Tr[vT(O^1)v′T(ΓΓ′)Dv′T(O^2)vT]∼ΓN−1(ΓΓ′)D同时容易看出, 对于这里考虑的MPS,有
⟨
φ
∣
φ
⟩
=
Γ
N
=
1
⇒
Γ
=
1
\langle\varphi \mid \varphi\rangle=\Gamma^{N}=1 \Rightarrow \Gamma=1
⟨φ∣φ⟩=ΓN=1⇒Γ=1因此有
F
∼
(
Γ
′
)
D
=
e
−
D
ξ
,
F \sim\left(\Gamma^{\prime}\right)^{D}=e^{-\frac{D}{\xi}},
F∼(Γ′)D=e−ξD, 且关联长度
ξ
=
−
1
ln
Γ
′
\xi=-\frac{1}{\ln \Gamma^{\prime}}
ξ=−lnΓ′1
3.总结:
①因此,对于无穷长的、平移不变且空间反演对称的实MPS,只能描述在长距离时涨落指数衰减的量子态。
( 注:平移不变是为了简化问题,使所有转移矩阵相等;空间反演对称与实数要求是为了使系统具有实的本征值和本征向量;证明过程中还用到了一个隐含条件,那就是最大本征值唯一(不简并))
②一般情况下(例如有限长度、非平移不变等),关联长度也是有限的。
因此,MPS难以用来很好地描述具备发散关联长度的系统,例如临界系统。
③对于临界系统,其临界性质可以通过研究相关性质的标度变化关系获得(类似于重整化群的思想)