C语言初阶④(数组)知识点+编程作业(三子棋,冒泡排序)

  1. 一维数组

数组,即为一组相同类型的元素的集合;

1.1 一维数组的创建

数组的创建

① type_t:数组的元素类型;

② arr_name:数组名;

③ const_n:常量表达式,用于指定数组大小;

注意事项

① 数组创建,[ ] 中要给定常量,不能使用变量;

② 数组 [ ] 中的内容如果不指定大小(不填),则需要初始化;

一维数组创建方法演示

const_n中要给定一个常量,不能使用变量

int main()
{
    int count = 10;
    int arr[count]; // error
    
    return 0;
}
#define N 10
int main()
{
    int arr2[N]; // yes
    
    return 0;
}

1.2 一维数组的初始化

初始化:在创建数组的同时给数组的内容置一些合理的初始值;

int main()
{
    int arr1[10];  // 创建一个大小为10的int类型数组
    char arr2[20]; // 创建一个大小为20的char类型数组
    float arr3[1]; // 创建一个大小为1的float类型数组
    double arr4[] = { 0 }; // 创建一个不指定大小的double类型数组(需要初始化)

    return 0;
}

1.3 字符数组初始化

int main()
{
    char ch1[5] = {'b', 'i', 't'};
    char ch2[] = {'b', 'i', 't'};
 
    char ch3[5] = "bit";  // 'b', 'i', 't', '\0', '0'
    char ch4[] = "bit";  // 'b', 'i', ''t, '\0'
 
    return 0;
}

字符数组初始化的两种写法

双引号写法自带斜杠0,花括号写法不自带斜杠0(需要手动添加)
int main()
{
    char ch5[] = "bit"; // b, i, t, \0
    char ch6[] = {'b', 'i', 't'}; // b i t
    printf("%s\n", ch5);
    printf("%s\n", ch6);
 
    return 0;
}

没有 \0 时,strlen读取时并不会知道什么时候结束(继续往后面读,直到遇到斜杠0),

strlen:遇到斜杠0就停止

int main()
{
    char ch5[] = "bit"; // b, i, t, \0      【自带斜杠0】
    char ch6[] = {'b', 'i', 't'}; // b i t  【不自带斜杠0】
    printf("%d\n", strlen(ch5));//3
    printf("%d\n", strlen(ch6));//随机值
 
    return 0;
}

当然,你可以给他手动加上一个斜杠0,这样就不会是随机值了;

int main()
{
    char ch5[] = "bit"; // b, i, t, \0
    char ch6[] = {'b', 'i', 't', '\0'}; // b, i, t, + '\0'
    printf("%d\n", strlen(ch5));//3
    printf("%d\n", strlen(ch6));//3

    return 0;
}

1.4 一维数组的使用

下标引用操作符: [ ] ,即数组访问操作符;

数组的大小计算方法:整个数组的大小除以一个字母的大小

可以利用 for 循环,逐一打印数组

#include<stdio.h>
int main()
{
    int arr[10] = { 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10 };
    int sz = sizeof(arr) / sizeof(arr[0]);
    for (int i = 0; i < sz; i++)
    {
        printf("%d ", arr[i]);
    }
    return 0;
}

总结:

① 数组是使用下标来访问的,下标从0开始;

② 可以通过计算得到数组的大小;

1.5 一维数组在内存中的存储

按地址的格式打印:%p (十六进制的打印)

#include<stdio.h>
int main()
{
    int arr[10] = { 0 };
    int sz = sizeof(arr) / sizeof(arr[0]);
    for (int i = 0; i < sz; i++)
    {
        printf("&arr[%d] = %p\n", i, &arr[i]);
    }
    return 0;
}

仔细检视输出结果可知:随着数组下标的增长,元素的地址也在有规律的递增;

结论:数组在内存中时连续存放的;

2. 二维数组

2.1 二维数组的创建

① const_n1:行

② const_n2: 列

#include<stdio.h>
int main()
{
    int arr1[3][4] = { 1 };//创建一个3行4列的int型二维数组;并给第一个元素赋值1,
    /*                   //只要赋值一个,后面的都是0,不赋值的话就是随机值
       0 0 0 0
       0 0 0 0
       0 0 0 0
    */                          
    printf("%d\n", arr1[0][0]);//1
    printf("%d\n", arr1[0][1]);//0
    char arr2[3][5];    // 创建一个3行5列的char型二维数组;
    double arr3[2][4];  // 创建一个2行4列的double型二维数组;
    return 0;
}

2.2 二维数组的初始化

初始化:在创建数组的同时给数组的内容置一些合理的初始值;

注意事项:

① 二维数组初始化时,行可以省略,但是列不可以省略;

② 二维数组在内存中也是连续存放的;

初始化演示

#include<stdio.h>
int main()
{
    int arr[3][4] = { 1,2,3,4,5 };
    /*
        1 2 3 4
        5 0 0 0
        0 0 0 0
    */
    int arr[3][4] = { 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12 }; // 完全初始化
    int arr2[3][4] = { 1,2,3,4,5,6,7 }; // 不完全初始化 - 后面补0;
    int arr3[3][4] = { {1,2}, {3,4}, {4,5} }; // 指定;
    /*
        1 2 0 0
        3 4 0 0
        4 5 0 0
    */
    return 0;
}

关于 " 行可以省略,列不可以省略 "

int main()
{
    int arr1[][] = {{2,3}, {4,5}};  // error
    int arr2[3][] = {{2,3}, {4,5}}; // error
    int arr2[][4] = {{2,3}, {4,5}}; // √
 
    return 0;
}

2.3 二维数组的使用

同样是通过下标的方式,利用两个 for 循环打印

#include<stdio.h>
int main()
{
    int arr[3][4] = { 0 };
    for (int i = 0; i < 3; i++)
    {
        for (int j = 0; j < 4; j++)
        {
            printf("arr[%d][%d] = %d\n", i, j, arr[i][j]);
        }
    }
    return 0;
}

二维数组在内存中的存储

#include<stdio.h>
int main()
{
    int arr[3][4] = { 0 };
    for (int i = 0; i < 3; i++)
    {
        for (int j = 0; j < 4; j++)
        {
            printf("&arr[%d][%d] = %p\n", i, j, &arr[i][j]);
        }
    }
    return 0;
}

运行结果如下:

仔细检视运行结果,我们可以分析到其实二维数组在内存中也是连续存存放的;

(并且可以理解是横着存放的,而不是像图一样竖着)

2.4 数组作为函数参数

数组名是首元素的地址(有两个例外)

例外1:

sizeof(数组名) 计算的是整个数组的大小

#include<stdio.h>
int main()
{
    int arr[10] = { 0 };
    printf("%d\n", sizeof(arr));//40

    return 0;
}

例外2:

& 数组名 表示整个数组,取出的是整个数组的地址

(这时+1跳过的就是整个数组)

下面的练习至少冒泡排序看看(三子棋能看的话就看看,下一篇会实现一个扫雷的游戏)

课后练习:

  1. 冒泡排序(重点)

写一个bubble_sort函数,使其可以升序排序输入的10个整数。

冒泡排序核心思想:两两相邻元素进行比较,满足条件则交换;

① 先确认趟数;

② 写下一趟冒泡排序的过程;

③ 最后进行交换;

动图:

注意事项:

① int arr [ ] 本质上是指针,int * arr ;

② 数组传参时,实际上传递的是数组的首元素地址;

③ sz 变量不能在 bubble_sort内部计算,需要在外部计算好再传递进去;

#include<stdio.h>
void bubble_sort(int arr[], int sz)
{
    for (int i = 0;i < sz - 1;i++)// size-1表示:最后一趟区间中只剩余1个元素,该趟冒泡可以省略
    {
        int flag = 1;
        for (int j = 0;j < sz - i - 1;j++)
        {
            if (arr[j] > arr[j + 1])
            {
                int tmp = arr[j];
                arr[j] = arr[j + 1];
                arr[j + 1] = tmp;
                flag = 0;
                // 如果本次冒泡中,元素没有交换,则本次开始冒泡时,数据已经有序了
                //后面的冒泡可以不用进行了(此时flag为1,跳出循环)
            }
        }
        if (flag)
        {
            break;
        }
    }
}
int main()
{
    int arr[10] = { 0 };
    int sz = sizeof(arr) / sizeof(arr[0]);
    for (int i = 0;i < sz;i++)
    {
        scanf("%d", &arr[i]);
    }
    bubble_sort(arr, sz);
    printf("排序后:\n");
    for (int i = 0;i < sz;i++)
    {
        printf("%d ", arr[i]);
    }
    return 0;
}

2. 数组操作

【题目内容】

创建一个整形数组,完成对数组的操作

  1. 实现函数init() 初始化数组为全0

  1. 实现print() 打印数组的每个元素

  1. 实现reverse() 函数完成数组元素的逆置。

要求:自己设计以上函数的参数,返回值。

#include<stdio.h>
void init(int arr[], int sz)
{
    for (int i = 0;i < sz;i++)
    {
        arr[i] = 0;
    }
}
void print(int arr[], int sz)
{
    for (int i = 0;i < sz;i++)
    {
        printf("%d ", arr[i]);
    }
    printf("\n");
}
void reverse(int arr[], int sz)
{
    int left = 0, right = sz - 1;
    while(left < right)
    {
        int tmp = arr[left];
        arr[left] = arr[right];
        arr[right] = tmp;
        left++;
        right--;
    }
}
int main()
{
    int arr[10] = { 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10 };
    int sz = sizeof(arr) / sizeof(arr[0]);
    printf("逆序和初始化前:");
    print(arr, sz);

    printf("逆序后:");
    reverse(arr, sz);
    print(arr, sz);

    init(arr, sz);
    printf("初始化后:");
    print(arr, sz);
    return 0;
}

3. 交换数组

【题目内容】

将数组A中的内容和数组B中的内容进行交换。(数组一样大)

#include<stdio.h>
void print(int arr[], int sz)
{
    for (int i = 0;i < sz;i++)
    {
        printf("%d ", arr[i]);
    }
    printf("\n");
}
int main()
{
    int arr1[] = { 0,1,2,3,4 };
    int arr2[] = { 5,6,7,8,9 };
    int sz = sizeof(arr1) / sizeof(arr1[0]);
    printf("交换前:\n");
    print(arr1, sz);
    print(arr2, sz);
    for(int i=0;i<sz;i++)
    {
        int tmp = arr1[i];
        arr1[i] = arr2[i];
        arr2[i] = tmp;
    }
    printf("交换后:\n");
    print(arr1, sz);
    print(arr2, sz);
    return 0;
}

4. 三子棋

先把菜单和大纲列出来,后面在实现三子棋游戏的函数。

#include<stdio.h>
void menu()
{
    printf("*****************************************\n");
    printf("**************   1. paly   **************\n");
    printf("**************   0. exit   **************\n");
    printf("*****************************************\n");
}
int main()
{
    int input = 0;
    do
    {
        menu();
            printf("请选择:");
        scanf("%d", &input);
        switch (input)
        {
        case 1:
            printf("三子棋游戏\n");
            break;
        case 0:
            printf("退出游戏\n");
            break;
        default:
            printf("输入错误;重新输入:\n");
            break;
        }
    } while (input);
}

然后就看着game里面的函数一个个实现了,想说的都放在代码注释了

test.c(游戏的测试)

#include"game.h"
void menu()
{
    printf("*****************************************\n");
    printf("**************   1. paly   **************\n");
    printf("**************   0. exit   **************\n");
    printf("*****************************************\n");
}
void game()
{
    //数据存储,二维数组
    char board[ROW][COL] = { 0 };
    //棋盘:chessboard  行:row,列:column,defind定义的符号通常大写用来区分
    //符号和函数的定义放在game.h
                    
    //初始化棋盘成空格
    init_board(board, ROW, COL);

    //打印棋盘
    print_board(board, ROW, COL);

//ret==什么,游戏就结束了
//玩家赢 - '*'
//电脑赢 - '#'
//平局   - 'g'
//继续   - 'r'
    //落子和判断输赢
    char ret = 0;
    while(1)
    {
        //玩家下棋:
        player_move(board, ROW, COL);
        print_board(board, ROW, COL);
        ret=is_win(board, ROW, COL);
        if (ret != 'r')
        {
            break;
        }
        //电脑下棋:
        computer_move(board, ROW, COL);
        print_board(board, ROW, COL);
        ret = is_win(board, ROW, COL);
        if (ret != 'r')
        {
            break;
        }
    }
    if (ret == '*')
    {
        printf("恭喜你赢了!\n");
    }
    else if (ret == '#')
    {
        printf("恭喜电脑赢了emm\n");
    }
    else
    {
        printf("平局 gg!\n");
    }
}
int main()
{
    //随机数种子
    srand((unsigned int)time(NULL));

    int input = 0;
    do
    {
        menu();
            printf("请选择:");
        scanf("%d", &input);
        switch (input)
        {
        case 1:
            game();
            break;
        case 0:
            printf("退出游戏\n");
            break;
        default:
            printf("输入错误;重新输入:\n");
            break;
        }
    } while (input);
    return 0;
}

game.h(放置函数的声明)

#include<stdio.h>//头文件的包含
#include<time.h>//time()
#include<stdlib.h>//rand()

#define ROW 3 //可以把两个3换成任意数字
#define COL 3 //能下,但是判断输赢写死了,只能判断3*3的

//初始化成空格棋盘函数
void init_board(char board[ROW][COL],int row,int col);

//打印棋盘函数
void print_board(char board[ROW][COL], int row, int col);

//玩家下棋函数
void player_move(char board[ROW][COL], int row, int col);

//电脑随机下棋函数
void computer_move(char board[ROW][COL], int row, int col);

//判断棋盘是否满函数(平局)(在判断输赢函数内使用)
int is_full(char board[ROW][COL], int row, int col);

//判断输赢函数
char is_win(char board[ROW][COL], int row, int col);

game.c(放置函数的实现)

#include"game.h"

//初始化成空格棋盘函数
void init_board(char board[ROW][COL], int row, int col)
{
    for (int i = 0;i < ROW;i++)
    {
        for (int j = 0;j < COL;j++)
        {
            board[i][j] = ' ';
        }
    }
}

//打印棋盘函数
void print_board(char board[ROW][COL], int row, int col)
{
    for (int i = 0;i < row;i++)
    {
        //打印数据和竖线
        for (int j = 0;j < col;j++)
        {
            printf(" %c ", board[i][j]);
            if (j < col - 1)
                printf("|");
        }
        printf("\n");
        //打印横线
        if (i < row - 1)//比行少一段
        {
            for (int j = 0;j < col;j++)
            {
                printf("---");  //和列一样
                if (j < col - 1)
                {
                    printf("|");//比列少一个
                }
            }
            printf("\n");
        }
    }
}

//玩家下棋函数
void player_move(char board[ROW][COL], int row, int col)
{
    int x = 1, y = 1;
    printf("请输入你下的坐标(行 列,空格分开):\n");
    while(1)
    {
        scanf("%d %d", &x, &y);
        if (x >= 1 && x <= row && y >= 1 && y <= col)
        {
            if (board[x - 1][y - 1] == ' ')
            {
                board[x - 1][y - 1] = '*';
                printf("玩家下:\n");
                break;
            }
            else
            {
                printf("坐标已被占用,请重新输入:\n");
            }
        }
        else
        {
            printf("坐标非法,重新输入:\n");
        }
    }
}

//电脑随机下棋函数
void computer_move(char board[ROW][COL], int row, int col)
{
    printf("电脑下:\n");
    int x = 1, y = 1;
    while(1)
    {
        x = rand() % row;
        y = rand() % col;
        if (board[x][y] == ' ')
        {
            board[x][y] = '#';
            break;
        }
    }
}

//判断棋盘是否满函数(平局)(在判断输赢函数内使用)
int is_full(char board[ROW][COL], int row, int col)
{
    for (int i = 0;i < row;i++)
    {
        for (int j = 0;j < col;j++)
        {
            if (board[i][j] == ' ')
            {
                return 0;
            }
        }
    }
    return 1;
}

//判断输赢/平局函数
char is_win(char board[ROW][COL], int row, int col)
{
    //判断行
    for (int i = 0; i < row; i++)
    {
        if (board[i][0] == board[i][1] && board[i][1] == board[i][2] && board[i][1] != ' ')
        {
            return board[i][1];
        }
    }
    //判断列
    for (int i = 0; i < col; i++)
    {
        if (board[0][i] == board[1][i] && board[1][i] == board[2][i] && board[1][i] != ' ')
        {
            return board[1][i];
        }
    }
    //两条对角线
    if (board[0][0] == board[1][1] && board[1][1] == board[2][2] && board[1][1] != ' ')
    {
        return board[1][1];
    }
    if (board[0][2] == board[1][1] && board[1][1] == board[2][0] && board[1][1] != ' ')
    {
        return board[1][1];
    }

    //判断平局
    if (is_full(board, row, col) == 1)//判断棋盘是否满函数
    {
        return 'g';
    }

    //继续
    return 'r';
}

本篇完。

下一篇:扫雷游戏的实现

(穿越回来贴个链接:)

C语言初阶⑤(数组)扫雷游戏(分步实现+效果图)_GR C的博客-CSDN博客

  • 2
    点赞
  • 4
    收藏
    觉得还不错? 一键收藏
  • 打赏
    打赏
  • 0
    评论
评论
添加红包

请填写红包祝福语或标题

红包个数最小为10个

红包金额最低5元

当前余额3.43前往充值 >
需支付:10.00
成就一亿技术人!
领取后你会自动成为博主和红包主的粉丝 规则
hope_wisdom
发出的红包

打赏作者

GR鲸鱼

你的鼓励将是我创作的最大动力

¥1 ¥2 ¥4 ¥6 ¥10 ¥20
扫码支付:¥1
获取中
扫码支付

您的余额不足,请更换扫码支付或充值

打赏作者

实付
使用余额支付
点击重新获取
扫码支付
钱包余额 0

抵扣说明:

1.余额是钱包充值的虚拟货币,按照1:1的比例进行支付金额的抵扣。
2.余额无法直接购买下载,可以购买VIP、付费专栏及课程。

余额充值