Haskell: 基于方阵快速幂,求解斐波那契数列项
原理
-
斐波那契: F ( n + 1 ) = F ( n ) + F ( n − 1 ) F(n+1) = F(n) + F(n-1) F(n+1)=F(n)+F(n−1), F ( − 1 ) = 0 , F ( 0 ) = 1 , F ( 1 ) = 1 , F ( 2 ) = 2 , . . . F(-1) = 0, F(0) = 1, F(1) = 1, F(2) = 2, ... F(−1)=0,F(0)=1,F(1)=1,F(2)=2,...
-
使用矩阵的幂求解斐波那契:
[ F ( n + 1 ) F ( n ) ] = [ 1 1 1 0 ] ∗ [ F ( n ) F ( n − 1 ) ] \left[ \begin{array}{c} F(n+1) \\ F(n) \end{array} \right]=\left[ \begin{array}{cc} 1 & 1\\ 1 & 0 \end{array} \right]*\left[ \begin{array}{c} F(n) \\ F(n-1) \end{array} \right] [F(n+1)F(n)]=[1110]∗[F(n)F(n−1)]
[ F ( n + 1 ) F ( n ) ] = [ 1 1 1 0 ] n ∗ [ F ( 1 ) F ( 0 ) ] = [ 1 1 1 0 ] n ∗ [ 1 1 ] \left[ \begin{array}{c} F(n+1) \\ F(n) \end{array} \right]=\left[ \begin{array}{cc} 1 & 1\\ 1 & 0 \end{array} \right]^n*\left[ \begin{array}{c} F(1) \\ F(0) \end{array} \right]=\left[ \begin{array}{cc} 1 & 1\\ 1 & 0 \end{array} \right]^n*\left[ \begin{array}{c} 1 \\ 1 \end{array} \right] [F(n+1)F(n)]=[1110]n∗[F(1)F(0)]=[1110]n∗[11] -
矩阵的快速幂方法:基于公式 A 2 m = A m ∗ A m A^{2m}=A^m*A^m A2m=Am∗Am和分治法,可以通过 O ( l o g n ) O(logn) O(logn)的对数时间计算 A n A^{n} An
-
可以通过快速幂来快速求解 [ 1 1 1 0 ] n \left[ \begin{array}{cc} 1 & 1\\ 1 & 0 \end{array} \right]^n [1110]n,从而在对数时间内求解斐波那契的第n项。
代码实现
实现方阵的乘法
my_product :: Num a => [[a]] -> [[a]] -> [[a]]
my_product a b = [[sum [a !! i !! k * b !! k !! j | k <- [0..dim - 1]] | j <- [0..dim - 1]] | i <- [0..dim - 1]]
where dim = 2
定义中dim=2
是方阵的维数。因为要用到的是2*2
方阵的乘法,所以dim=2
.
然后,因为此处是自乘,写一个自乘函数比较方便:
self_product :: Num a => [[a]] -> [[a]]
self_product = \a -> my_product a a
这样做,比直接定义自乘函数泛用性要强,而且并不会使计算变慢。
Haskell有惰性求值的特性,在上述函数中,参数a被函数体中的
my_product
第一次引用时求值,但是只会求一次值,第二次引用时不会重新求一遍。
实现分治法快速求幂
以下是第一版代码:
fast_exp :: (Num a, Integral int) => [[a]] -> int -> [[a]]
fast_exp _ 0 = [[1, 0], [0, 1]]
fast_exp a num = if num `mod` 2 == 0
then self_product $ fast_exp a $ halfnum
else my_product a $ self_product $ fast_exp a $ halfnum
where halfnum = floor $ fromIntegral num / 2
- 脑子里时刻想明白求值顺序,通过检查现在写出来的
- 这里主要练习了一下
$
的使用。$
的使用其实就是改变求值顺序。- 编程时,应该先想明白求值顺序,然后灵活使用
$
,而不是用$
等价替换括号。 - 编程时,永远不要想着用
$
完全代替括号,但是在括号嵌套很深的时候,可以通过使用$
减少括号的数量。
- 编程时,应该先想明白求值顺序,然后灵活使用
- 注意
halfnum
的实现。为了类型正确,中间需要一步fromIntegral
- 以上提到的所有函数,如果用到,一定通过
:help
来查看函数的具体函数签名,来保证写出来的程序正确。
在此基础上,试着不用if-else
,而是使用模式匹配写出来:
fast_exp :: (Num a, Integral int) => [[a]] -> int -> [[a]]
fast_exp a num | num == 0 = [[1, 0], [0, 1]]
| num `mod` 2 == 0 = self_product $ fast_exp a $ halfnum
| otherwise = my_product a $ self_product $ fast_exp a $ halfnum
where halfnum = floor $ fromIntegral num / 2
这样写更有Haskell风范。
实现斐波那契数列项的求解
fibo :: Integral int => int -> int
fibo num = fast_exp fibo_base num !! 0 !! 0 where fibo_base = [[1, 1], [1, 0]]
通过快速幂求解矩阵,然后再取出对应位置的元素,即为数列的项值。
完成
在终端里面运行ghci
打开Haskell交互平台,用:l
加载脚本,然后可以调用函数求解。
*Main> fibo 100
573147844013817084101
(0.00 secs, 159,264 bytes)
测试时间
用:set +s
显示函数执行状态,从而可以测试指令执行时间。
在此基础上,用下面这个函数封装一下,使得计算过程不变,但是不会被显示数字的时间干扰。
my_zero :: Integral int => int -> int
my_zero a = if a == 0 then 0 else 1
通过下面的执行结果可见,显示一长串数字确实影响对测试结果的计算。用my_zero
封装一下可以排除显示数字所需时间的干扰。
*Main> fibo 2000
6835...26(many numbers)
(0.05 secs, 569,920 bytes)
*Main> my_zero $ fibo 2000
1
(0.02 secs, 208,080 bytes)
*Main> my_zero $ fibo 200000
1
(0.00 secs, 509,608 bytes)
那么我们测试一下速度(从1e7
开始倍增):
*Main> my_zero $ fibo 10000000
1
(0.16 secs, 12,081,960 bytes)
*Main> my_zero $ fibo 20000000
1
(0.33 secs, 23,806,616 bytes)
*Main> my_zero $ fibo 40000000
1
(0.73 secs, 47,246,816 bytes)
*Main> my_zero $ fibo 80000000
1
(1.61 secs, 94,117,912 bytes)
*Main> my_zero $ fibo 160000000
1
(3.53 secs, 187,849,912 bytes)
果然是一个对数时间复杂度。
(在数字达到1e9
之后,可能因为内存不够用了而时间上涨。但整体没什么问题。)
完整代码
-- 方阵快速幂.hs
my_product :: Num a => [[a]] -> [[a]] -> [[a]]
my_product a b = [[sum [a !! i !! k * b !! k !! j | k <- [0..dim - 1]] | j <- [0..dim - 1]] | i <- [0..dim - 1]]
where dim = 2
{-
self_product :: Num a => [[a]] -> [[a]]
self_product a = [[sum [a !! i !! k * a !! k !! j | k <- [0..1]] | j <- [0..1]] | i <- [0..1]]
-}
self_product :: Num a => [[a]] -> [[a]]
self_product = \a -> my_product a a
{-
fast_exp :: (Num a, Integral int) => [[a]] -> int -> [[a]]
fast_exp _ 0 = [[1, 0], [0, 1]]
fast_exp a num = if num `mod` 2 == 0
then self_product $ fast_exp a $ halfnum
else my_product a $ self_product $ fast_exp a $ halfnum
where halfnum = floor $ fromIntegral num / 2
-}
fast_exp :: (Num a, Integral int) => [[a]] -> int -> [[a]]
fast_exp a num | num == 0 = [[1, 0], [0, 1]]
| num `mod` 2 == 0 = self_product $ fast_exp a $ halfnum
| otherwise = my_product a $ self_product $ fast_exp a $ halfnum
where halfnum = floor $ fromIntegral num / 2
fibo :: Integral int => int -> int
fibo num = fast_exp fibo_base num !! 0 !! 0 where fibo_base = [[1, 1], [1, 0]]
my_zero :: Integral int => int -> int
my_zero a = if a == 0 then 0 else 1