一.Dikjstra算法:
(部分内容出自博客Dijkstra算法(迪杰斯特拉算法)_持之以恒2016-CSDN博客)
基本思想:
Dikjstra算法采用广度优先策略,从起始点v0开始,层层向外拓展。正是如此,导致其搜索成功率较高但是时间复杂度较大为O(n²)。
将顶点划分为两种:集合S:已经确定最短路径的顶点;集合U:没有确定最短路径的顶点。
操作步骤
1.初始:从s开始,S中只有元素S,其他元素都在U中。且U中顶点与s的距离定义为:若U,s直接连接,则其距离就为其邻接矩阵定义的距离。若U,s不直接连接,则其距离为无穷大(INF)。这样定义是因为可以优先考虑与D相邻的顶点,实现BFS。
2.从U中选出距离最小的顶点k,并把k加入到S中。且k的前序就是v0。
3.更新距离:以k为依托,与k直接连接的顶点到v0的距离(但不一定最小)就等于其到k的距离加上k到v0的距离。若这个距离小于当前记录的距离,则这个顶点的前序就是k。
4.重复2,3到遍历结束。
图解示例
----- S是已计算出最短路径的顶点的集合
----- U是未计算出最短路径的顶点的集合
----- C(3)表示顶点C到起点D的最短距离为3
选择顶点D
S={D(0)}
U={A(∞), B(∞), C(3), E(4), F(∞), G(∞)}
选取顶点C
S={D(0), C(3)}
U={A(∞), B(13), E(4), F(9), G(∞)}
选取顶点E
S={D(0), C(3), E(4)}
U={A(∞), B(13), F(6), G(12)}
选取顶点F
S={D(0), C(3), E(4), F(6)}
U={A(22), B(13), G(12)}
选取顶点G
S={D(0), C(3), E(4), F(6), G(12)}
U={A(22), B(13)}
选取顶点B
S={D(0), C(3), E(4), F(6), G(12), B(13)}
U={A(22)}
选取顶点A
S={D(0), C(3), E(4), F(6), G(12), B(13), A(22)}
U={}
代码如下:
void Dijkstra(int v0){
int minweight,minv;
int wfound[MAXVEX]={0};//to sign if the shortest path from i to v0 is found
for(int i=0;i<vnum;i++){
sweight[i]=mat[v0][i].weight;
spath[i]=v0;
wfound[i]=0;
}
sweight[v0]=0;
wfound[v0]=1;
for(int i=0;i<vnum-1;i++){
minweight =INF;
for(int j=0;j<vnum;j++){
if(!wfound[j]&&sweight[j]<minweight){
minv = j;
minweight = sweight[minv];
}
}
wfound[minv]=1;
for(int j=0;j<vnum;j++){
if(!wfound[j]&&(minweight + mat[minv][j].weight)<sweight[j]){
sweight[j]=minweight+mat[minv][j].weight;
spath[j]=minv;
}
}
}
}
二.北京地铁
题面如下:
编写一个程序实现北京地铁最短乘坐(站)线路查询,输入为起始站名和目的站名,输出为从起始站到目的站的最短乘坐站换乘线路。注:1. 要求采用Dijkstra算法实现;2)如果两站间存在多条最短路径,找出其中的一条就行。
【输入形式】
文件bgstations.txt为数据文件(可从课程网站中课程信息处下载),包含了北京地铁的线路及车站信息。其格式如下:
<地铁线路总条数>
<线路1> <线路1站数>
<站名1> <换乘状态>
<站名2> <换乘状态>
...
<线路2> <线路2站数>
<站名1> <换乘状态>
<站名2> <换乘状态>
...
说明:文件第一行为地铁总线路数;第二行第一个数为某条地铁线线号(如,1为1号线),第二个数为该条地铁线的总站数(如1号线共有23站),两数之间由一个空格分隔;第三行两个数据分别为地铁站名及换乘状态(0为非换乘站,1为换乘站),两数据间由一个空格分隔;以下同,依次为该线地铁其它站信息。在一条线路信息之后是下条地铁线路信息,格式相同。若某条地铁线为环线,则首站与末站信息相同(如北京地铁2号线,首站信息“西直门 1” ,末站信息为“西直门 1”)。例如本题提供的bgstations.txt文件(可从课程网站中课程信息处下载)内容如下:
13
1 23
苹果园 0
古城 0
八角游乐园 0
八宝山 0
玉泉路 0
五棵松 0
万寿路 0
公主坟 1
军事博物馆 1
木樨地 0
南礼士路 0
复兴门 1
西单 1
...
2 19
西直门 1
积水潭 0
鼓楼大街 1
...
西直门 1
...
该文件表明当前北京地铁共有13条线路(不含郊区线路),接着为每条线路信息。
打开当前目录下文件bgstations.txt,读入地铁线路信息,并从标准输入中读入起始站和目的站名(均为字符串,各占一行)。
【输出形式】
输出从起始站到目的站的乘坐信息,要求乘坐站数最少。换乘信息格式如下:
SSN-n1(m1)-S1-n2(m2)-...-ESN
其中:SSN和ESN分别为起始站名和目的站名;n为乘坐的地铁线路号,m为乘坐站数。
【样例输入】
西土城
北京西站
【样例输出】
西土城-10(1)-知春路-13(2)-西直门-4(2)-国家图书馆-9(4)-北京西站
(或西土城-10(1)-知春路-13(2)-西直门-2(1)-车公庄-6(2)-白石桥南-9(3)-北京西站)
【样例说明】
打开文件bgstations.txt,读入地铁线路信息,并从标准输入中读入查询起始站名为“西土城”,目的站名为“北京西站”。程序运行结果两站间最少乘坐站数的乘坐方式为“西土城站乘坐10号线1站至知春路站换乘13号线乘坐2站至西直门站换乘4号线乘坐2站至国家图书馆站换乘9号线乘坐4站至北京西站”。本样例存在两条最少站数的乘坐方式,只要找出一条就可以。
【评分标准】
对于同一个起始站和目的站,如果存在多条最少站数的乘坐方式,只要找出其中一条就可以。测试点全通过得满分。
本题求解分为三个方面:建立图,用Dijkstra算法求出最短路径的前驱集合,用前驱集合输出符合要求的路径。
建立图:
注意,本题的站点是分地铁线给出的,也就是说,换乘站会出现在多条路线中。这也是建图的时候需要注意,并通过此建立线路间联系的。
由于本题没有给出边信息,所以构建边的原则就是:前一个站点和现在的站点必须要用边连接起来:这样的算法是可以解决环路的。要实现这种方法,就需要使用两个变量来存储当前和上一个结点序号。
具体操作如下:
用v1记录上一个站点,开始时v1为-1。v2记录当前输入的站点。
读入v2,若不是换乘站,就将其与直接加入到顶点集中,然后与v1(如果不是-1的话)连接起来。
若v2是换乘站,则其有可能已经被加入到了顶点集中。这时候就要去搜索其是不是在顶点集中,如果使得的话,v2就是这个顶点的下标。如果不是的话,就和上面一个加入到顶点集中。然后和上一个站连接。
代码如下:
int add_vex(Vex p){//return index(xia'biao) of p in v[];
if(!p.istransfer){//if p is not a transfer station
v[vnum++]=p;
return vnum-1;//add p into v and return index
}
else{
for(int i=0;i<vnum;i++){//if p is already in v[], don't add and return its index
if(!strcmp(p.station_name,v[i].station_name))
return i;
}
v[vnum++]=p;//if p is not in v[],add p into v
return vnum-1;
}
}
void create_graph(){//to make the map of Beijing Subway
FILE *src = fopen("bgstations.txt","r");
int v1,v2;//v1 is the index of last station,v2 is the index of present station
int line_cnt;
Vex tmp_vex;
fscanf(src,"%d",&line_cnt);
for(int i=0;i<line_cnt;i++){
int lineID,staion_cnt;
fscanf(src,"%d%d",&lineID,&staion_cnt);
v1 = v2 = -1;
for(int j=0;j<staion_cnt;j++){
fscanf(src,"%s%d",tmp_vex.station_name,&tmp_vex.istransfer);
v2 = add_vex(tmp_vex);
if(v1 !=-1){
mat[v1][v2].weight=mat[v2][v1].weight =1;
mat[v1][v2].line=mat[v2][v1].line =lineID;
}
v1 = v2;
}
}
fclose(src);
}
用Dijkstra算法求出最短路径前驱path:
方法和代码已经给出,不再重复。
用path求路径:
注意path[i]是i的前驱,所以要求v1到v2的路径我们只能倒过来从v2开始找。找到的下标存在final_path这个数组里面。但是注意这个路径是倒过来找的,所以我们需要把这个数组在逆置一下,变成顺着的路径。
对于输出部分:
由于我们只输出换乘站(和高德差不多),所以我们需要记录当前在哪条线上面,以及在这条线上走过了多少站。到路线发生变化的时候再输出换乘站。代码如下
int tmp = index_e;
while(tmp!=index_b){
final_path[path_cnt++]=tmp;
tmp = spath[tmp];
}
final_path[path_cnt++]=tmp;
reverse();
put_path();
void reverse(){
int temple[MAXVEX]={0};
for(int i=0;i<path_cnt;i++){
temple[path_cnt-1-i]=final_path[i];
}
for(int i=0;i<path_cnt;i++){
final_path[i]=temple[i];
}
}
void put_path(){
int now,last,way_now,len;
last =0,now =1;
way_now = mat[final_path[last]][final_path[now]].line;
len = 0;
printf("%s",v[final_path[0]].station_name);
for(;now<path_cnt;now++){
if(way_now!=mat[final_path[last]][final_path[now]].line){
printf("-%d(%d)-%s",way_now,len,v[final_path[last]].station_name);
way_now = mat[final_path[last]][final_path[now]].line;
len = 0;
}
len++;
last = now;
}
printf("-%d(%d)-%s",way_now,len,v[final_path[last]].station_name);
}
最后附上完整代码:
#include <stdio.h>
#include <stdlib.h>
#include <string.h>
#define MAXVEX 1000
#define INF 32767
typedef struct station
{
char station_name[32];
int istransfer; //if the station is a transfer station
} Vex;
typedef struct edge
{
int weight;
int line; //line of the edge
} Edge;
Vex v[MAXVEX]; //vertex of station
int vnum = 0; //number of station
Edge mat[MAXVEX][MAXVEX]; //adjacency matrix
int add_vex(Vex p)
{ //return index(xia'biao) of p in v[];
if (!p.istransfer)
{ //if p is not a transfer station
v[vnum++] = p;
return vnum - 1; //add p into v and return index
}
else
{
for (int i = 0; i < vnum; i++)
{ //if p is already in v[], don't add and return its index
if (!strcmp(p.station_name, v[i].station_name))
return i;
}
v[vnum++] = p; //if p is not in v[],add p into v
return vnum - 1;
}
}
void create_graph()
{ //to make the map of Beijing Subway
FILE *src = fopen("bgstations.txt", "r");
int v1, v2; //v1 is the index of last station,v2 is the index of present station
int line_cnt;
Vex tmp_vex;
fscanf(src, "%d", &line_cnt);
for (int i = 0; i < line_cnt; i++)
{
int lineID, staion_cnt;
fscanf(src, "%d%d", &lineID, &staion_cnt);
v1 = v2 = -1;
for (int j = 0; j < staion_cnt; j++)
{
fscanf(src, "%s%d", tmp_vex.station_name, &tmp_vex.istransfer);
v2 = add_vex(tmp_vex);
if (v1 != -1)
{
mat[v1][v2].weight = mat[v2][v1].weight = 1;
mat[v1][v2].line = mat[v2][v1].line = lineID;
}
v1 = v2;
}
}
fclose(src);
}
int visited_dfs[MAXVEX] = {0};
void DFS(int i)
{
printf("%s\n", v[i].station_name);
visited_dfs[i] = 1;
for (int j = 0; j < vnum; j++)
{
if (mat[i][j].weight > 0 && visited_dfs[j] == 0)
{
DFS(j);
}
}
}
int sweight[MAXVEX]; //to record the shortest len between i and v0
int spath[MAXVEX]; //to record the shortest path
void Dijkstra(int v0)
{
int minweight, minv;
int wfound[MAXVEX] = {0}; //to sign if the shortest path from i to v0 is found
for (int i = 0; i < vnum; i++)
{
sweight[i] = mat[v0][i].weight;
spath[i] = v0;
wfound[i] = 0;
}
sweight[v0] = 0;
wfound[v0] = 1;
for (int i = 0; i < vnum - 1; i++)
{
minweight = INF;
for (int j = 0; j < vnum; j++)
{
if (!wfound[j] && sweight[j] < minweight)
{
minv = j;
minweight = sweight[minv];
}
}
wfound[minv] = 1;
for (int j = 0; j < vnum; j++)
{
if (!wfound[j] && (minweight + mat[minv][j].weight) < sweight[j])
{
sweight[j] = minweight + mat[minv][j].weight;
spath[j] = minv;
}
}
}
}
int final_path[MAXVEX] = {0};
int path_cnt = 0;
void reverse()
{
int temple[MAXVEX] = {0};
for (int i = 0; i < path_cnt; i++)
{
temple[path_cnt - 1 - i] = final_path[i];
}
for (int i = 0; i < path_cnt; i++)
{
final_path[i] = temple[i];
}
}
void put_path()
{
int now, last, way_now, len;
last = 0, now = 1;
way_now = mat[final_path[last]][final_path[now]].line;
len = 0;
printf("%s", v[final_path[0]].station_name);
for (; now < path_cnt; now++)
{
if (way_now != mat[final_path[last]][final_path[now]].line)
{
printf("-%d(%d)-%s", way_now, len, v[final_path[last]].station_name);
way_now = mat[final_path[last]][final_path[now]].line;
len = 0;
}
len++;
last = now;
}
printf("-%d(%d)-%s", way_now, len, v[final_path[last]].station_name);
}
int main()
{
for (int i = 0; i < MAXVEX; i++)
{
for (int j = 0; j < MAXVEX; j++)
{
mat[i][j].weight = INF;
mat[i][j].line = 0;
}
}
create_graph();
char begin[32], end[32];
scanf("%s%s", begin, end);
int index_b, index_e;
//int flag1=0,flag2=0;
for (int i = 0; i < vnum; i++)
{
if (!strcmp(begin, v[i].station_name))
{
index_b = i;
//flag1 = 1;
}
if (!strcmp(end, v[i].station_name))
{
index_e = i;
//flag2 = 1;
}
}
//DFS(0);
//for(int i=0;i<vnum;i++) printf("%d %s\n",i,v[i].station_name);
//printf("%d\n",vnum);
/*for(int i=0;i<vnum;i++){
for(int j=0;j<vnum;j++){
if(mat[i][j].weight!=INF) printf("%d %d ",mat[i][j].line,mat[i][j].weight);
}
puts("");
}*/
//printf("%d %d",flag1,flag2);
//printf("\n%d %s\n",index_b,v[index_b].station_name);
//printf("%d %s",index_e,v[index_e].station_name);
Dijkstra(index_b);
/*for(int i=0;i<vnum;i++) printf("%d ",spath[i]);*/
int tmp = index_e;
while (tmp != index_b)
{
final_path[path_cnt++] = tmp;
tmp = spath[tmp];
}
final_path[path_cnt++] = tmp;
reverse();
/*for(int i=0;i<path_cnt;i++){
printf("%s ",v[final_path[i]].station_name);
}*/
put_path();
}