堆有两个特征:1、是一颗完全二叉树;2、堆中的每个节点都必须大于等于或者小于等于其子树节点的值,大于等于子节点的堆称为大顶堆,小于或等于子节点的堆称为小顶堆。
堆化:当堆的插入或者删除操作会破坏堆的特征,那么这时候会重新调整,让其重新满足堆的特征。堆化有从下往上和从上往下两种。堆化就是顺着节点从上往下或者从下往上进行对比,然后交换。
大顶堆的插入操作(从下往上):将准备插入的值设置为数组的最后一个索引值(堆由数组实现,最后一个索引即为最后一次插入的值),将新插入的值与其父节点(最后一个索引值除以2即为最后一个索引值节点的父节点)比较,如果该值比父节点大,那么交换父节点和该节点的值,然后继续往上循环比较,直到不大于为止。
大顶堆的删除操作(从上往下):堆的删除操作一般都是删除堆顶元素,将最后一个节点放到堆顶的位置,之后比较堆顶的左子节点是否比该位置(最后一个节点值)的值大,如果是,那么比较左右子节点,如果右子节点比左节点大,那么就交换该位置与右子节点的值,之后继续往下循环判断。
堆排序:大致可以分为三步,首先是建堆,然后交换堆顶与堆尾元素,再循环对前n-1个元素堆化,交换堆尾堆顶元素。代码如下:
package com.freshbin.dataStructAndAlgo.chapter28.mycode;
/**
* 堆排序
*
* 步骤:1、建堆
* 2、堆化
* 3、交换堆顶与堆尾元素
*
* @author freshbin
* @date 2020/4/22 9:32
*/
public class HeapSort {
public static void sort(int[] arr) {
buildHeap(arr);
int size = arr.length - 1;
while(size > 0) {
swap(arr, 0, size);
size--;
heapify(arr, 0, size);
}
}
/**
* 建堆
* @param arr
*/
public static void buildHeap(int[] arr) {
int size = arr.length - 1;
if(size < 0) {
return;
}
for(int i = size / 2; i >= 0; i--) {
heapify(arr, i, size);
}
}
/**
* 从上往下堆化
*
* @param arr
* @param i
* @param size
*/
public static void heapify(int[] arr, int i, int size) {
while(true) {
int maxPos = i;
if(2*i+1 <= size && arr[i] < arr[2*i+1]) maxPos = 2*i+1;
if(2*i+2 <= size && arr[maxPos] < arr[2*i+2]) maxPos = 2*i+2;
if(maxPos == i) break;
swap(arr, i, maxPos);
i = maxPos;
}
}
/**
* 交换
* @param arr
* @param i
* @param maxPos
*/
public static void swap(int[] arr, int i, int maxPos) {
int temp = arr[i];
arr[i] = arr[maxPos];
arr[maxPos] = temp;
}
public static void main(String[] arg) {
int[] a = new int[]{5,2,3,1,4};
System.out.println("原数组:");
display(a);
System.out.println("排序后的数组:");
sort(a);
display(a);
}
public static void display(int[] a) {
for(int value : a) {
System.out.print(value + " ");
}
System.out.println();
}
}