AVL 树
概念
AVL树是最先发明的自二叉搜索树。因为一旦二叉搜索树插入的数据接近有序,那么则会退化成为一颗单支叶树,相当于一个链表,查找效率低下。但在AVL树中任何节点的两个子树的高度最大差别为1,所以它也被称为高度平衡树。严格保证了树的高度,大大提高了查找的效率,但是增加和删除可能需要通过一次或多次旋转来重新平衡这个树。
特点
- 本身首先是一棵二叉搜索树。
- 它的左右子树都是 AVL 树
- 带有平衡条件:每个结点的左右子树的高度之差的绝对值(平衡因子)最多为1。
- 如果一棵二叉搜索树是高度平衡的,它就是AVL树。如果它有n个结点,其高度可保持在 O(logN) ,搜索时间复杂度O(logN)。
插入
AVL 树的插入和二叉搜索树的插入相同,二叉搜索树在我的上一篇博客里有写,可以去看看。
平衡因子
- 平衡因子 = 右子树高度 - 左子树高度
- 右子树插入一个数据,平衡因子 + 1
- 左子树插入一个数据,平衡因子 - 1
下面就是一颗 AVL 树,它的平衡因子都 <= 1
AVL 树的旋转
因为要保证树的决定平衡,所以当树失去平衡时需要通过旋转子树来保证树的平衡,而旋转又分为以下 4 种情况。
- 左单旋 (右树高于左树)
- 右单旋 (左树高于右树)
- 左右旋 (先左单旋再右单旋)
- 右左旋 (先右单旋再左单旋)
- 3 和 4 通常用于处理折线问题,下面会详细解释
1.左单旋
2. 右单旋
3.左右旋
4.右左旋
注意点
在旋转后,记得继续向上调节平衡因子,直到达成平衡
代码实现插入和旋转
template<class K, class V>
struct AVTreeNode
{
AVTreeNode<K, V>* _left;
AVTreeNode<K, V>* _right;
AVTreeNode<K, V>* _parent;
int _bf; // balance factor 平衡因子
pair<K, V> _kv;
AVTreeNode(const pair<K, V>& kv)
: _left(nullptr)
, _right(nullptr)
, _parent(nullptr)
, _kv(kv)
, _bf(0)
{}
};
template<class K, class V>
class AVLTree
{
typedef AVTreeNode<K, V> Node;
public:
bool Insert(const pair<K, V>& kv)
{
// 1、先按搜索树的规则进行插入
if (_root == nullptr)
{
_root = new Node(kv);
return true;
}
Node* parent = nullptr;
Node* cur = _root;
while (cur)
{
if (cur->_kv.first > kv.first)
{
parent = cur;
cur = cur->_left;
}
else if (cur->_kv.first < kv.first)
{
parent = cur;
cur = cur->_right;
}
else
{
return false;
}
}
cur = new Node(kv);
if (parent->_kv.first < kv.first)
{
parent->_right = cur;
cur->_parent = parent;
}
else
{
parent->_left = cur;
cur->_parent = parent;
}
// 2.更新平衡因子
while (parent)
{
if (cur == parent->_right)
parent->_bf++;
else
parent->_bf--;
if (parent->_bf == 0)
{
// 说明parent所在的子树的高度不变,更新结束
break;
}
else if (parent->_bf == 1 || parent->_bf == -1)
{
// 说明parent所在的子树的高度变了,继续往上更新
cur = parent;
parent = parent->_parent;
}
else if (parent->_bf == 2 || parent->_bf == -2)
{
// parent所在的子树出现不平衡了,需要旋转处理。
if (parent->_bf == 2)
{
if (cur->_bf == 1)
{
RotateL(parent); //直线,左单旋,右边高为正,左边高为负
}
else if (cur->_bf == -1) //折线,右左旋
{
RotateRL(parent);
}
}
else if (parent->_bf == -2)
{
if (cur->_bf == -1) //直线,右单旋
{
RotateR(parent);
}
else if (cur->_bf == 1) //折线,左右旋
{
RotateLR(parent);
}
}
// 旋转完成后,parent所在的树的高度恢复到了,插入节点前高度
// 如果是子树,对上层影响,更新结束。
break;
}
}
return true;
}
void RotateL(Node* parent) //左单旋
{
Node* subR = parent->_right;
Node* subRL = subR->_left;
parent->_right = subRL;
if (subRL)
subRL->_parent = parent;
subR->_left = parent;
Node* ppNode = parent->_parent;
parent->_parent = subR;
//当 parent 是根节点时,让 subR 作为新的根节点
if (_root == parent)
{
_root = subR;
subR->_parent = nullptr;
}
else
{
if (ppNode->_left == parent)
ppNode->_left = subR;
else
ppNode->_right = subR;
subR->_parent = ppNode;
}
parent->_bf = subR->_bf = 0;
}
void RotateR(Node* parent) //右单旋
{
Node* subL = parent->_left;
Node* subLR = subL->_right;
parent->_left = subLR;
if (subLR)
subLR->_parent = parent;
subL->_right = parent;
Node* ppNode = parent->_parent;
parent->_parent = subL;
if (_root == parent)
{
_root = subL;
subL->_parent = nullptr;
}
else
{
if (ppNode->_left == parent)
ppNode->_left = subL;
else
ppNode->_right = subL;
subL->_parent = ppNode;
}
subL->_bf = parent->_bf = 0;
}
void RotateRL(Node* parent) //右左旋
{
Node* subR = parent->_right;
Node* subRL = subR->_left;
int bf = subRL->_bf;
RotateR(parent->_right);
RotateL(parent);
// 平衡因子调节
if (bf == -1)
{
parent->_bf = 0;
subR->_bf = 1;
subRL->_bf = 0;
}
else if (bf == 1)
{
subR->_bf = 0;
parent->_bf = -1;
subRL->_bf = 0;
}
else if (bf == 0)
{
subR->_bf = 0;
parent->_bf = 0;
subRL->_bf = 0;
}
}
void RotateLR(Node* parent) //左右旋
{
Node* subL = parent->_left;
Node* subLR = subL->_right;
int bf = subLR->_bf;
RotateL(subL);
RotateR(parent);
if (bf == 1)
{
parent->_bf = 0;
subL->_bf = -1;
subLR->_bf = 0;
}
else if (bf == -1)
{
parent->_bf = 1;
subL->_bf = 0;
subLR->_bf = 0;
}
else if (bf == 0)
{
parent->_bf = 0;
subL->_bf = 0;
subLR->_bf = 0;
}
}