环形队列详解

一、环形队列的定义

1.1 队列及环形队列定义

        队列是一种线性数据结构,它遵循先进先出或后近后出的原则。队列允许在一端插入元素,另一端删除元素。队列有时也被称为待办事项列表,尤其是在计算机程序中,它被广泛用于任务排队、缓存和异步处理方案中。

        环形队列,它可以在固定大小的数组中循环使用。它类似于普通队列,但与普通队列不同的是,在环形队列中,队列的队尾可以接到数组的开头,使数组像一个圆环一样循环。因此,环形队列往往比普通队列的效率更高,尤其是在实现循环缓冲区等应用时。环形队列主要的操作有入队和出队。

1.2 环形队列的特点

环形队列是一种特殊的队列数据结构,它的特点如下:

  1. 队列的存储结构是一个环形结构,即队列的头尾相连,形成一个环形。

  2. 队列有固定的大小,通常用数组来实现。

  3. 队列的插入和删除操作只能在队头和队尾进行,而不能在中间进行。

  4. 当队列的头指针或尾指针达到队列的末尾时,它们将指向队列的起始位置,形成环形。

  5. 环形队列的操作效率较高,只需要通过指针的移动来完成插入和删除操作。

二、环形队列的实现与使用

2.1 环形队列的接口定义

#include <stdio.h>

#define MAXSIZE 100

typedef int DataType;

typedef struct
{
	DataType data[MAXSIZE];
	int front;
	int rear;
}CirclesQueue;

/*循环队列初始化*/
int init(CirclesQueue *Q);

/*入队*/
int enqueue(CirclesQueue *Q, DataType x);

/*队满?*/
int isfull(CirclesQueue *Q);

/*出队*/
int dequeue(CirclesQueue *Q, DataType *);

/*队空*/
int isempty(CirclesQueue *Q);

/*队长*/
int querylen(CirclesQueue *Q);

/*打印队首元素*/
int printfront(CirclesQueue *Q);

/*输出队列*/
void querylist(CirclesQueue *Q);

2.2 环形队列的实现

2.2.1 环形队列初始化
int init(CirclesQueue *Q)
{
	Q->front =0;
     Q->rear = 0;
	return 0;
}
2.2.2 入队
int enqueue(CirclesQueue *Q, DataType x)
{
	if(isfull(Q))
	{
		printf("队列已满!100001\n");
		return 100001;
	}
     
	Q->rear = (Q->rear+1) % MAXSIZE;
    Q->data[Q->rear] =x;
	
	return 0;
}
2.2.3 出队
int dequeue(CirclesQueue *Q, DataType *x)
{
	if(isempty(Q))
	{
		printf("队列为空!100002\n");
		return 100002;
	}
	Q->front = (Q->front+1) % MAXSIZE;
	*x = Q->data[Q->front];
	return 0;
}
2.2.4 判断是否队空
int isempty(CirclesQueue *Q)
{
	return (Q->front == Q->rear) ? 1 : 0;
}
2.2.5 判断是否队满
int isfull(CirclesQueue *Q)
{
	return (Q->rear+1)%MAXSIZE == Q->front ? 1 : 0;
}
2.2.6 输出队列长度
int querylen(CirclesQueue *Q){

    return (Q->rear - Q->front + MAXSIZE) % MAXSIZE;
}
2.2.7 取队首元素
int printfront(CirclesQueue *Q){
    DataType a;
    if(isempty(Q))
	{
		printf("队列为空!100002\n");
		return 100002;
	}else
    {
	    return Q->data[Q->front +1 %MAXSIZE];      
    }
	return 0;
}
2.2.8 输出队列
void querylist(CirclesQueue *Q)
{
    int i;
    if (isempty(Q))
    {
        printf("队列为空\n");
        return;
    }
    i = (Q->front)%MAXSIZE;

    printf("队列:");
    do
    {
        printf("%d  ",Q->data[i + 1 % MAXSIZE]);
        i = (i + 1) % MAXSIZE;
    } while (i != Q->rear);
    
    printf("\n");
    
}

2.3环形队列的使用

#include <stdio.h>
#include "CirclesQueue.h"
#include "welcome.h"

int main(int argc, char* argv[])
{
	CirclesQueue Q;
	DataType x,a,len;
	int i,m,n,cmd;
	
	char yn;
	for(i=0;i<strlen(welcome);i++)
		{
			printf("%c",welcome[i]);
			for(m=0;m<1000;m++)
				for(n=0;n<1000;n++)
				{
					;
				}
		}
	do
	{	
		printf("-----------循环队列演示-----------\n");
		printf(" 1. 初始化\n");
		printf(" 2. 入队\n");
		printf(" 3. 出队\n");
		printf(" 4. 队空?\n");
		printf(" 5. 队满\n");
		printf(" 6. 队列长度\n");
		printf(" 7. 打印队首元素\n");
		printf(" 8. 打印队列\n");
		printf(" 9. 帮助\n");
		printf(" 0. 退出\n");
		printf(" 请选择(0~9):");
		scanf("%d",&cmd);
		switch(cmd)
		{
		case 1:
			init(&Q);
			printf("队列已初始化!\n");
			break;
		case 2:
			printf("请输入要入队的元素x=");
			scanf("%d", &x);
			if(!enqueue(&Q,x))
			{
				printf("元素x=%d已入队\n", x);
			}
			break;
		case 3:
			printf("确定要出队(出队会将删除对首元素, y or n, n)?");
			fflush(stdin);
			scanf("%c", &yn);

			if(yn == 'y' || yn == 'Y')
			{
				if(!dequeue(&Q,&x))
				{
					printf("队首元素【%d】已出队!\n", x);
				}
			}
			break;

            case 4:
                if (isempty(&Q) == 1)
                {
                    printf("队列为空!\n");
                }else{
                    printf("队列不是空的!\n");
                }
                break;
            case 5:
                 if (isfull(&Q) == 1)
                {
                    printf("队列已满!\n");
                }else{
                    printf("队列未满!\n");
                }
                break;

            case 6 :
                len = querylen(&Q);
                printf("队列长度为【%d】\n",len);
                break;
            case 7:
                a = printfront(&Q);
                printf("队首元素为【%d】\n",a);
                break;
            case 8:
                querylist(&Q);
                break;
            case 9:
			printf("本程序为环形队列的演示程序,由黄彬森设计开发,本程序演示了环形队列功能!\n");
			break;

                
		}

	}while(cmd!=0);


	return 0;
}

三、完整代码

3.1  main.c文件代码

#include <stdio.h>
#include "CirclesQueue.h"
#include "welcome.h"

int main(int argc, char* argv[])
{
	CirclesQueue Q;
	DataType x,a,len;
	int i,m,n,cmd;
	
	char yn;
	for(i=0;i<strlen(welcome);i++)
		{
			printf("%c",welcome[i]);
			for(m=0;m<1000;m++)
				for(n=0;n<1000;n++)
				{
					;
				}
		}
	do
	{	
		printf("-----------循环队列演示-----------\n");
		printf(" 1. 初始化\n");
		printf(" 2. 入队\n");
		printf(" 3. 出队\n");
		printf(" 4. 队空?\n");
		printf(" 5. 队满\n");
		printf(" 6. 队列长度\n");
		printf(" 7. 打印队首元素\n");
		printf(" 8. 打印队列\n");
		printf(" 9. 帮助\n");
		printf(" 0. 退出\n");
		printf(" 请选择(0~9):");
		scanf("%d",&cmd);
		switch(cmd)
		{
		case 1:
			init(&Q);
			printf("队列已初始化!\n");
			break;
		case 2:
			printf("请输入要入队的元素x=");
			scanf("%d", &x);
			if(!enqueue(&Q,x))
			{
				printf("元素x=%d已入队\n", x);
			}
			break;
		case 3:
			printf("确定要出队(出队会将删除对首元素, y or n, n)?");
			fflush(stdin);
			scanf("%c", &yn);

			if(yn == 'y' || yn == 'Y')
			{
				if(!dequeue(&Q,&x))
				{
					printf("队首元素【%d】已出队!\n", x);
				}
			}
			break;

            case 4:
                if (isempty(&Q) == 1)
                {
                    printf("队列为空!\n");
                }else{
                    printf("队列不是空的!\n");
                }
                break;
            case 5:
                 if (isfull(&Q) == 1)
                {
                    printf("队列已满!\n");
                }else{
                    printf("队列未满!\n");
                }
                break;

            case 6 :
                len = querylen(&Q);
                printf("队列长度为【%d】\n",len);
                break;
            case 7:
                a = printfront(&Q);
                printf("队首元素为【%d】\n",a);
                break;
            case 8:
                querylist(&Q);
                break;
            case 9:
			printf("本程序为环形队列的演示程序,由黄彬森设计开发,本程序演示了环形队列功能!\n");
			break;

                
		}

	}while(cmd!=0);


	return 0;
}

3.2  CirclesQueue.h文件代码

#include <stdio.h>

#define MAXSIZE 100

typedef int DataType;

typedef struct
{
	DataType data[MAXSIZE];
	int front;
	int rear;
}CirclesQueue;

/*循环队列初始化*/
int init(CirclesQueue *Q);

/*入队*/
int enqueue(CirclesQueue *Q, DataType x);

/*队满?*/
int isfull(CirclesQueue *Q);

/*出队*/
int dequeue(CirclesQueue *Q, DataType *);

/*队空*/
int isempty(CirclesQueue *Q);

/*队长*/
int querylen(CirclesQueue *Q);

/*打印队首元素*/
int printfront(CirclesQueue *Q);

/*输出队列*/
void querylist(CirclesQueue *Q);

3.3  CirclesQueue.c文件代码

#include <stdio.h>
#include "CirclesQueue.h"

/*循环队列初始化*/
int init(CirclesQueue *Q)
{
	Q->front =0;
     Q->rear = 0;
	return 0;
}


/*入队*/
int enqueue(CirclesQueue *Q, DataType x)
{
	if(isfull(Q))
	{
		printf("队列已满!100001\n");
		return 100001;
	}
     
	Q->rear = (Q->rear+1) % MAXSIZE;
    Q->data[Q->rear] =x;
	
	return 0;
}

/*队满?*/
int isfull(CirclesQueue *Q)
{
	return (Q->rear+1)%MAXSIZE == Q->front ? 1 : 0;
}


/*出队*/
int dequeue(CirclesQueue *Q, DataType *x)
{
	if(isempty(Q))
	{
		printf("队列为空!100002\n");
		return 100002;
	}
	Q->front = (Q->front+1) % MAXSIZE;
	*x = Q->data[Q->front];
	return 0;
}

/*队空*/
int isempty(CirclesQueue *Q)
{
	return (Q->front == Q->rear) ? 1 : 0;
}

/*队列长度*/
int querylen(CirclesQueue *Q){

    return (Q->rear - Q->front + MAXSIZE) % MAXSIZE;
}

/*打印队首元素*/
int printfront(CirclesQueue *Q){
    DataType a;
    if(isempty(Q))
	{
		printf("队列为空!100002\n");
		return 100002;
	}else
    {
	    return Q->data[Q->front +1 %MAXSIZE];      
    }
	return 0;
}

/*输出队列*/
void querylist(CirclesQueue *Q)
{
    int i;
    if (isempty(Q))
    {
        printf("队列为空\n");
        return;
    }
    i = (Q->front)%MAXSIZE;

    printf("队列:");
    do
    {
        printf("%d  ",Q->data[i + 1 % MAXSIZE]);
        i = (i + 1) % MAXSIZE;
    } while (i != Q->rear);
    
    printf("\n");
    
}

3.4  welcome.h文件代码

char welcome[] = "\n\
|     .-.\n\ 
|    /   、         .-.\n\
|   /     、       /   、       .-.     .-.\n\
+--/-------、-----/-----、-----/---、---/---、---/-、-/-、/、/---\n\
| /         、   /       、   /     '-'     '-'              \n\
|/           '-'         '-'                               \n\
";

四、代码运行结果


|     .-.
|    /   、         .-.
|   /     、       /   、       .-.     .-.
+--/-------、-----/-----、-----/---、---/---、---/-、-/-、/、/---
| /         、   /       、   /     '-'     '-'
|/           '-'         '-'
-----------循环队列演示-----------
 1. 初始化
 2. 入队
 3. 出队
 4. 队空?
 5. 队满
 6. 队列长度
 7. 打印队首元素
 8. 打印队列
 9. 帮助
 0. 退出
 请选择(0~9):1
队列已初始化!
-----------循环队列演示-----------
 1. 初始化
 2. 入队
 3. 出队
 4. 队空?
 5. 队满
 6. 队列长度
 7. 打印队首元素
 8. 打印队列
 9. 帮助
 0. 退出
 请选择(0~9):2
请输入要入队的元素x=10
元素x=10已入队
-----------循环队列演示-----------
 1. 初始化
 2. 入队
 3. 出队
 4. 队空?
 5. 队满
 6. 队列长度
 7. 打印队首元素
 8. 打印队列
 9. 帮助
 0. 退出
 请选择(0~9):2
请输入要入队的元素x=20
元素x=20已入队
-----------循环队列演示-----------
 1. 初始化
 2. 入队
 3. 出队
 4. 队空?
 5. 队满
 6. 队列长度
 7. 打印队首元素
 8. 打印队列
 9. 帮助
 0. 退出
 请选择(0~9):2
请输入要入队的元素x=30
元素x=30已入队
-----------循环队列演示-----------
 1. 初始化
 2. 入队
 3. 出队
 4. 队空?
 5. 队满
 6. 队列长度
 7. 打印队首元素
 8. 打印队列
 9. 帮助
 0. 退出
 请选择(0~9):6
队列长度为【3】
-----------循环队列演示-----------
 1. 初始化
 2. 入队
 3. 出队
 4. 队空?
 5. 队满
 6. 队列长度
 7. 打印队首元素
 8. 打印队列
 9. 帮助
 0. 退出
 请选择(0~9):7
队首元素为【10】
-----------循环队列演示-----------
 1. 初始化
 2. 入队
 3. 出队
 4. 队空?
 5. 队满
 6. 队列长度
 7. 打印队首元素
 8. 打印队列
 9. 帮助
 0. 退出
 请选择(0~9):8
队列:10  20  30
-----------循环队列演示-----------
 1. 初始化
 2. 入队
 3. 出队
 4. 队空?
 5. 队满
 6. 队列长度
 7. 打印队首元素
 8. 打印队列
 9. 帮助
 0. 退出
 请选择(0~9):5
队列未满!
-----------循环队列演示-----------
 1. 初始化
 2. 入队
 3. 出队
 4. 队空?
 5. 队满
 6. 队列长度
 7. 打印队首元素
 8. 打印队列
 9. 帮助
 0. 退出
 请选择(0~9):3
确定要出队(出队会将删除对首元素, y or n, n)?y
队首元素【10】已出队!
-----------循环队列演示-----------
 1. 初始化
 2. 入队
 3. 出队
 4. 队空?
 5. 队满
 6. 队列长度
 7. 打印队首元素
 8. 打印队列
 9. 帮助
 0. 退出
 请选择(0~9):3
确定要出队(出队会将删除对首元素, y or n, n)?y
队首元素【20】已出队!
-----------循环队列演示-----------
 1. 初始化
 2. 入队
 3. 出队
 4. 队空?
 5. 队满
 6. 队列长度
 7. 打印队首元素
 8. 打印队列
 9. 帮助
 0. 退出
 请选择(0~9):3
确定要出队(出队会将删除对首元素, y or n, n)?y
队首元素【30】已出队!
-----------循环队列演示-----------
 1. 初始化
 2. 入队
 3. 出队
 4. 队空?
 5. 队满
 6. 队列长度
 7. 打印队首元素
 8. 打印队列
 9. 帮助
 0. 退出
 请选择(0~9):4
队列为空!
-----------循环队列演示-----------
 1. 初始化
 2. 入队
 3. 出队
 4. 队空?
 5. 队满
 6. 队列长度
 7. 打印队首元素
 8. 打印队列
 9. 帮助
 0. 退出
 请选择(0~9):9
本程序为环形队列的演示程序,由黄彬森设计开发,本程序演示了环形队列功能!
-----------循环队列演示-----------
 1. 初始化
 2. 入队
 3. 出队
 4. 队空?
 5. 队满
 6. 队列长度
 7. 打印队首元素
 8. 打印队列
 9. 帮助
 0. 退出
 请选择(0~9):0

--------------------------------
Process exited after 56.99 seconds with return value 0
请按任意键继续. . .

五、小结

        环形队列解决了队列存在资源浪费的问题,即当队列的尾指针指向存储空间的末尾时,如果队列的头指针还没有指向存储空间的起始位置,那么新加入队列的元素将被存储在存储空间的起始位置,这样就可以循环利用存储空间,避免了队列满的情况。

六、参考文献

【1】CSDN

【2】数据结构(C语言)

  • 5
    点赞
  • 19
    收藏
    觉得还不错? 一键收藏
  • 1
    评论

“相关推荐”对你有帮助么?

  • 非常没帮助
  • 没帮助
  • 一般
  • 有帮助
  • 非常有帮助
提交
评论 1
添加红包

请填写红包祝福语或标题

红包个数最小为10个

红包金额最低5元

当前余额3.43前往充值 >
需支付:10.00
成就一亿技术人!
领取后你会自动成为博主和红包主的粉丝 规则
hope_wisdom
发出的红包
实付
使用余额支付
点击重新获取
扫码支付
钱包余额 0

抵扣说明:

1.余额是钱包充值的虚拟货币,按照1:1的比例进行支付金额的抵扣。
2.余额无法直接购买下载,可以购买VIP、付费专栏及课程。

余额充值