[c++] c++ 中的顺序(构造,析构,初始化列表,继承)

本文围绕C++展开,记录了对象构造、析构顺序及继承相关内容。指出全局和静态全局对象在main函数前创建,构造时先成员变量后构造函数,析构顺序相反。还介绍了初始化列表顺序、const和引用初始化要求,以及单继承、多继承的构造顺序和多继承二义性的解决办法。

摘要生成于 C知道 ,由 DeepSeek-R1 满血版支持, 前往体验 >

对象构造的时候,对象成员变量的初始化顺序是什么样的 ?

派生类构造的时候,先构造基类还是先构造派生类 ?

构造函数中的初始化列表,初始化的顺序是列表的顺序吗 ?

析构的时候,析构的顺序是什么样的 ?

本文通过实例代码记录上述场景下的顺序。先说结论:

(1)全局对象以及静态全局对象,在 main 函数调用之前创建

(2)构造时,先构造类中的成员变量,再调用构造函数

(3)类中成员变量的构造顺序是变量在类中声明的顺序

(4)初始化列表中,成员变量的初始化顺序也是变量在类中声明的顺序

(5)对于派生类来说,先构造基类,再构造派生类

(6)对于多重继承的场景,基类构造的顺序是继承列表的顺序

(7)多重继承中如果有虚拟继承,那么先构造虚拟基类

(8)析构的顺序与构造的顺序是相反的

1 静态变量在 main 函数调用之前创建

main 函数是我们应用中第一个执行的函数,但却不是系统加载应用时第一个调用的函数。在 main 函数正式运行前,最基础的这个应用的环境变量如果需要配置则要进行配置;应用入参如果有需要也应该把入参放到规定的位置;对于全局变量和静态全局变量,也是在 main 函数初始化之前构造的。

#include <iostream>
#include <string>
#include <unistd.h>

class Test1 {
public:
  Test1() {
    std::cout << "Test1()" << std::endl;
  }

  ~Test1() {
    std::cout << "~Test1()" << std::endl;
  }
};

class Test2 {
public:
  Test2() {
    std::cout << "Test2()" << std::endl;
  }

  ~Test2() {
    std::cout << "~Test2()" << std::endl;
  }

private:
  static Test1 t1;
};

Test1 Test2::t1;

Test1 t1;
static Test2 t2;

void Do() {
  std::cout << "Do()" << std::endl;
  static Test1 t1;
}

int main() {
  std::cout << "main" << std::endl;
  sleep(2);
  static Test1 t1;
  Do();
  Do();
  return 0;
}

运行结果如下,从结果中还可以看出,对于局部静态变量来说,是在函数第一次调用的时候构造的。这也体现了懒加载的思想,局部静态变量在第一次函数调用之前,根本就没有用,直接构造这个对象是浪费时间和内存资源。

 
使用 gdb 对 Test1 的构造函数设置断点,可以看到 Test1 的调用栈。

因为 main 函数中可以使用全局变量,所以全局对象在 main 函数之前构造。

因为构造函数中可以使用类中的成员变量,所以成员对象的构造在构造函数之前进行。

2 构造顺序和析构顺序

对于一个没有继承其它类的类来说,构造顺序有以下几点:

(1)构造的时候先构造类的成员变量,再调用构造函数。这也可以理解,符合我们的使用习惯,因为构造函数中可以使用这个对象中的成员变量,所以调用构造函数的时候,成员变量需要初始化好。

(2)成员变量的构造顺序(也叫初始化顺序)是变量在类中声明的顺序。可以猜测,编译器编译的时候是直接按顺序解析类中的成员变量,然后按这个顺序进行初始化的。这样也符合我们的使用习惯,在使用变量的时候,后声明的变量,可能会使用到之前声明的变量,所以从上向下进行初始化。

(3)成员变量的构造顺序和变量的权限是没有关系的,只有一个影响因素,那就是变量在类中的声明顺序。

静态成员是属于类的,不是属于对象的。

静态成员变量在进程中只有一份,被所有对象所共享。

静态成员在程序启动的时候就会创建,而不是在构造对象的时候再创建。

析构顺序,是构造顺序的逆:

(1)先调用析构函数,再析构类中的成员变量

(2)成员变量的析构顺序与变量在类中声明的顺序是相反的

如下是验证代码,代码中有 3 个类 Test1 ~ Test3。另外有 3 个类 Test4 ~ Test5,这 3 个类中有 3 个成员变量,分别是 Test1 ~ Test3,这 3 个变量的声明顺序是不一样的,访问权限也是不一样的。通过这个代码可以观察构造顺序和析构顺序。

#include <iostream>
#include <string>

class Test1 {
public:
  Test1() {
    std::cout << "Test1()" << std::endl;
  }

  ~Test1() {
    std::cout << "~Test1()" << std::endl;
  }
};

class Test2 {
public:
  Test2() {
    std::cout << "Test2()" << std::endl;
  }

  ~Test2() {
    std::cout << "~Test2()" << std::endl;
  }
};

class Test3 {
public:
  Test3() {
    std::cout << "Test3()" << std::endl;
  }

  ~Test3() {
    std::cout << "~Test3()" << std::endl;
  }
};


class Test4 {
public:
  Test4() {
    std::cout << "Test4()" << std::endl;
  }

  ~Test4() {
    std::cout << "~Test4()" << std::endl;
  }

  Test1 test1;
  Test2 test2;
  Test3 test3;
};

class Test5 {
public:
  Test5() {
    std::cout << "Test5()" << std::endl;
  }

  ~Test5() {
    std::cout << "~Test5()" << std::endl;
  }

  Test3 test3;
  Test2 test2;
  Test1 test1;
};

class Test6 {
public:
  Test6() {
    std::cout << "Test6()" << std::endl;
  }

  ~Test6() {
    std::cout << "~Test6()" << std::endl;
  }

private:
  Test3 test3;
  Test2 test2;

public:
  Test1 test1;
};


int main() {
  std::cout << "t4 --------" << std::endl;
  Test4 t4;
  std::cout << "t5 --------" << std::endl;
  Test5 t5;
  std::cout << "t6 --------" << std::endl;
  Test6 t6;
  std::cout << "----------------" << std::endl;
  return 0;
}

运行结果如下:

如下代码,运行结果如下,从运行结果也可以看出来,在调用构造函数的时候,打印 a_ 是 10,这说明在调用构造函数的时候,成员变量已经完成了初始化。

#include <iostream>
#include <string>

class Test {
public:
  Test() {
    std::cout << "Test(), a_ = " << a_ << std::endl;
    a_ = 100;
    std::cout << "a_ = " << a_ << std::endl;
  }

  ~Test() {
    std::cout << "~Test()" << std::endl;
  }

  int a_ = 10;
};

int main() {
  Test t;
  return 0;
}

3 初始化列表

3.1 初始化列表初始化顺序

初始化列表的初始化顺序有以下几点需要注意:

(1)初始化列表中变量初始化的顺序,不是按照列表的顺序,仍然是按照成员变量在类中声明的顺序。

(2)初始化列表中的初始化也是在调用构造函数之前完成。

(3)如果类中的成员变量有的在初始化列表中进行初始化,有的不在初始化列表中进行初始化,整体的初始化顺序仍然是按照变量在类中声明的顺序。

(4)初始化列表中初始化的变量,不会重复初始化。也就是说不会在初始化列表初始化之前初始化一次,到初始化列表中再初始化一次。

如下代码中 Test3 初始化列表中的顺序和变量在类中声明的顺序不一样,变量的构造顺序仍然按照变量在类中声明的顺序初始化;Test5 中,初始化列表中只初始化了 test1,test1 和没有放到初始化列表中的 test2 和 tes3 的相对顺序仍然是它们在类中声明的顺序。

#include <iostream>
#include <string>

class Test1 {
public:
  Test1() {
    std::cout << "Test1()" << std::endl;
  }

  ~Test1() {
    std::cout << "~Test1()" << std::endl;
  }
};

class Test2 {
public:
  Test2() {
    std::cout << "Test2()" << std::endl;
  }

  ~Test2() {
    std::cout << "~Test2()" << std::endl;
  }
};

class Test3 {
public:
  Test3() {
    std::cout << "Test3()" << std::endl;
  }

  ~Test3() {
    std::cout << "~Test3()" << std::endl;
  }
};


class Test4 {
public:
  Test4() : test3(), test1(), test2() {
    std::cout << "Test4()" << std::endl;
  }

  ~Test4() {
    std::cout << "~Test4()" << std::endl;
  }

  Test1 test1;
  Test2 test2;
  Test3 test3;
};

class Test5 {
public:
  Test5() : test1() {
    std::cout << "Test5()" << std::endl;
  }

  ~Test5() {
    std::cout << "~Test5()" << std::endl;
  }

  Test3 test3;
  Test2 test2;
  Test1 test1;
};

class Test6 {
public:
  Test6() : test1(), test2(), test3() {
    std::cout << "Test6()" << std::endl;
  }

  ~Test6() {
    std::cout << "~Test6()" << std::endl;
  }

private:
  Test3 test3;
  Test2 test2;

public:
  Test1 test1;
};


int main() {
  std::cout << "t4 --------" << std::endl;
  Test4 t4;
  std::cout << "t5 --------" << std::endl;
  Test5 t5;
  std::cout << "t6 --------" << std::endl;
  Test6 t6;
  std::cout << "----------------" << std::endl;
  return 0;
}

运行结果如下:

如下代码,两个成员变量 i 和 j,先声明的 i 后声明的 j,所以初始化顺序是先 i 后 j。在初始化列表中对 i 进行初始化的时候,j 还没有初始化,所以 i 是一个随机值,j 是 10。

#include <iostream>
#include <string>

class Test {
public:
  Test(int a) : j(a), i(j) {
    std::cout << "Test(), j = " << j << ", i = " << i << std::endl;
  }

  ~Test() {
    std::cout << "~Test()" << std::endl;
  }

  void Print() {
    std::cout << "Print(), j = " << j << ", i = " << i << std::endl;
  }

private:
  int i;
  int j;
};


int main() {
  std::cout << "main" << std::endl;
  Test t(10);
  t.Print();
  return 0;
}

 运行结果如下:

3.2 const 变量和引用只能在初始化列表中初始化

(1)const 常量和引用必须在初始化列表中进行初始化,不能在构造函数中初始化

(2)const 常量只能在初始化列表中初始化,构造函数和其它地方不能修改

(3)引用在初始化列表中初始化之后,在其它地方也可以进行修改

#include <iostream>
#include <string>

class Test {
public:
  Test(int a, int &b) : a_(a), b_(b) {
    std::cout << "Test(), a = " << a_ << ", b = " << b_ << std::endl;
    // a_ = a; 编译错误
    b_ = b;
  }

  ~Test() {
    std::cout << "~Test()" << std::endl;
  }

  void Print() {
    std::cout << "Print(), a = " << a_ << ", b = " << b_ << std::endl;
  }

private:
  const int a_;
  int &b_;
};

int main() {
  int a = 10;
  int b = 20;
  Test t(a, b);
  t.Print();
  return 0;
};

3.3 基类构造只能在初始化列表中初始化

#include <iostream>
#include <string>

class Base {
public:
  Base(int a, int b) : a_(a), b_(b) {
    std::cout << "Base(), a = " << a_ << ", b = " << b_ << std::endl;
  }

  ~Base() {
    std::cout << "~Base()" << std::endl;
  }

  void Print() {
    std::cout << "Print(), a = " << a_ << ", b_ = " << b_ << std::endl;
  }

public:
  int a_;

private:
  int b_;
};


class Derived : public Base {
public:
  Derived(int data) : Base(data, data * 2), data_(data) {
    // 这句,语法没有错,但是不能起到初始化基类的作用
    // 只是生成了一个基类的临时对象
    // 初始化基类只能在初始化列表中
    Base(data * 10, data * 20);
    std::cout << "Derived()" << std::endl;
  };

  ~Derived() {
    std::cout << "~Derived()" << std::endl;
  }

private:
  int data_;
};

int main() {
  Derived d(10);
  d.Print();
  return 0;
}

4 继承

当派生类构造的时候,先构造基类,再构造派生类。这也是符合常识的,派生类是继承基类而来,没有构造出基类对象,何来派生类对象,派生类对象从哪继承。

4.1 单继承

如下代码,Derived 继承了 Base,构造 Derived 的时候,先构造 Base 再构造 Derived。

#include <iostream>
#include <string>
#include <unistd.h>

class Base {
public:
  Base() {
    std::cout << "Base()" << std::endl;
  }

  ~Base() {
    std::cout << "~Base()" << std::endl;
  }
};

class Derived : public Base {
public:
  Derived() {
    std::cout << "Derived()" << std::endl;
  }

  ~Derived() {
    std::cout << "~Derived()" << std::endl;
  }
};

int main() {
  std::cout << "main" << std::endl;
  Derived d;
  return 0;
}

4.2 多继承

多重继承是一个类可以继承多个类。多重继承意思是一个类需要同时具备多个类的属性,从现实语义上来说,多重继承更像是组合的语义。多继承的语法和语义,让人感觉有点别扭,与常识也是不大符合的,但是 c++ 中支持这种语法。

4.2.1 构造顺序

(1)基类构造的顺序按继承列表的顺序进行构造,而不是按照初始化列表中声明的顺序进行构造

(2)如果有虚拟继承,那么先构造虚拟继承的基类

#include <iostream>
#include <string>
#include <unistd.h>

class Base1 {
public:
  Base1(int a) : a_(a) {
    std::cout << "Base1() a = " << a_ << std::endl;
  }

  ~Base1() {
    std::cout << "~Base1()" << std::endl;
  }

  int a_;
};

class Base2 {
public:
  Base2(int a) : a_(a) {
    std::cout << "Base2() a = " << a_ << std::endl;
  }

  ~Base2() {
    std::cout << "~Base2()" << std::endl;
  }

  int a_;
};

class Base3 {
public:
  Base3(int a) : a_(a) {
    std::cout << "Base3() a = " << a_ << std::endl;
  }

  ~Base3() {
    std::cout << "~Base3()" << std::endl;
  }

  virtual void Do3() {
    std::cout << "Do3, a = " << a_ << std::endl;
  }

  int a_;
};

class Base4 {
public:
  Base4(int a) : a_(a) {
    std::cout << "Base4() a = " << a_ << std::endl;
  }

  ~Base4() {
    std::cout << "~Base4()" << std::endl;
  }

  virtual void Do4() {
    std::cout << "Do4, a = " << a_ << std::endl;
  }

  int a_;
};

class Derived1 : public Base1, public Base2 {
public:
  Derived1() : Base2(20), Base1(10) {
    std::cout << "Derived1()" << std::endl;
  }

  ~Derived1() {
    std::cout << "~Derived1()" << std::endl;
  }
};

class Derived2 : public Base1, public Base2 {
public:
  Derived2() : Base1(100), Base2(200) {
    std::cout << "Derived2()" << std::endl;
  }

  ~Derived2() {
    std::cout << "~Derived2()" << std::endl;
  }
};

class Derived3 : public Base3, public Base4 {
public:
  Derived3() : Base4(400), Base3(30) {
    std::cout << "Derived3()" << std::endl;
  }

  ~Derived3() {
    std::cout << "~Derived3()" << std::endl;
  }
};

class Derived4 : public Base1, public Base4, public Base3, virtual public Base2 {
public:
  Derived4() : Base1(1000), Base2(2000), Base3(3000), Base4(4000) {
    std::cout << "Derived4()" << std::endl;
  }

  ~Derived4() {
    std::cout << "~Derived4()" << std::endl;
  }
};


int main() {
  std::cout << "main" << std::endl;
  std::cout << "d1 --------" << std::endl;
  Derived1 d1;
  std::cout << "d2 --------" << std::endl;
  Derived2 d2;
  std::cout << "d3 --------" << std::endl;
  Derived3 d3;
  std::cout << "d4 --------" << std::endl;
  Derived4 d4;
  return 0;
}

运行结果如下:

(1)Derived1 和 Derived2 都是多继承 Base1 和 Base2,继承列表中顺序是一致的,初始化列表中是不一样的。基类构造顺序都是继承列表的顺序。

(2)Derived4 虚拟继承了 Base2,并且 Base2 在继承声明的最后,构造 Derived4 的时候也是先构造 Base2。

4.2.2 多重继承的二义性以及怎么避免

如下代码,两个基类,Base1 和 Base2,两个基类有两个相同的函数 Speak()。Derived1 类继承自 Base1 和 Base2,当通过 Derived1 对象调用 Speak 的时候,会产生二义性。编译不知道调用的这个 Speak 是 Base1 中的还是 Base2 中的。

消除二义性,可以通过在调用的时候指定是哪个基类中的方法。

#include <iostream>
#include <string>


class Base1 {
public:
  Base1() {
    std::cout << "Base1()" << std::endl;
  }

  ~Base1() {
    std::cout << "~Base1()" << std::endl;
  }

  void Speak(std::string str) {
    std::cout << "Base1 speak: " << str << std::endl;
  }
};

class Base2 {
public:
  Base2() {
    std::cout << "Base2()" << std::endl;
  }

  ~Base2() {
    std::cout << "~Base2()" << std::endl;
  }

  void Speak(std::string str) {
    std::cout << "Base2 speak: " << str << std::endl;
  }
};


class Derived1 : public Base1, public Base2 {
public:
  Derived1() {
    std::cout << "Derived1()" << std::endl;
  }

  ~Derived1() {
    std::cout << "Derived1()" << std::endl;
  }
};

int main() {
  Derived1 d1;
  // d1.Speak(); // 二义性
  d1.Base1::Speak("hello");
  return 0;
}

如下图所示,Derived1 和 Derived2 继承自 Base1,Derived3 继承自 Derived1 和 Derived2。这样当 Derived3 调用 Speak() 的时候就会产生二义性,因为 Speak 在 Derived1 和 Derived2 中各有一份。

有两种方法可以消除这个代码中的二义性,个人更倾向于使用第一种,这样语法清晰。

(1)代码中指定使用哪个类中的函数

d3.Derived1::Speak("hello");

(2)将 Derived1 和 Derived2 改成虚拟继承

#include <iostream>
#include <string>


class Base1 {
public:
  Base1() {
    std::cout << "Base1()" << std::endl;
  }

  ~Base1() {
    std::cout << "~Base1()" << std::endl;
  }

  void Speak(std::string str) {
    std::cout << "Base1 speak: " << str << std::endl;
  }
};

class Derived1 : virtual public Base1 {
public:
  Derived1() {
    std::cout << "Derived1()" << std::endl;
  }

  ~Derived1() {
    std::cout << "Derived1()" << std::endl;
  }
};

class Derived2 : virtual public Base1 {
public:
  Derived2() {
    std::cout << "Derived2()" << std::endl;
  }

  ~Derived2() {
    std::cout << "Derived2()" << std::endl;
  }
};

class Derived3 : public Derived1, public Derived2 {
public:
  Derived3() {
    std::cout << "Derived3()" << std::endl;
  }

  ~Derived3() {
    std::cout << "Derived3()" << std::endl;
  }
};


int main() {
  Derived3 d3;
  d3.Speak("hello"); // 二义性
  return 0;
}
评论
添加红包

请填写红包祝福语或标题

红包个数最小为10个

红包金额最低5元

当前余额3.43前往充值 >
需支付:10.00
成就一亿技术人!
领取后你会自动成为博主和红包主的粉丝 规则
hope_wisdom
发出的红包
实付
使用余额支付
点击重新获取
扫码支付
钱包余额 0

抵扣说明:

1.余额是钱包充值的虚拟货币,按照1:1的比例进行支付金额的抵扣。
2.余额无法直接购买下载,可以购买VIP、付费专栏及课程。

余额充值