一.栈
一种后进先出的数据结构,只允许在一端进行插入和删除操作,就像一碗米饭一样,你需要从上面才能吃到米饭,不能从碗底吃米饭,同样的栈的数据只能从栈顶取出。
1.栈的实现方法
顺序表和链表都可以实现,为什么通常采用数组实现?
数组实现栈可以将数组的尾部当作栈顶,在尾部进行插入和删除操作,时间复杂度为O(1),
链表实现栈可以采用带头结点的双向链表,无论是将头部作为栈顶还是将尾部作为栈顶,插入和删除的时间复杂度都是O(1),
从插入和删除的效率看是一样的,但是数组的空间是连续的,不会造成内存碎片,对空间的利用率更高,而链表的空间是离散的,会造成内存碎片。
2.栈实现源码
#include<stdio.h>
#include<stdlib.h>
typedef int STDatatype;
//栈的顺序结构实现
typedef struct stack
{
STDatatype *data;
int _size;
int _capacity;
}stack;
//栈的初始化
void stackInit(stack* st, size_t n)
{
st->data = (STDatatype*)malloc(sizeof(STDatatype)*n);
st->_size = 0;
st->_capacity = n;
}
//检查容量
void checkCapacity(stack* st)
{
if (st->_size == st->_capacity)
{
int newCapacity = st->_capacity == 0 ? 1 : 2 * st->_capacity;
st->data = (STDatatype*)realloc(st->data, sizeof(STDatatype)*newCapacity);
st->_capacity = newCapacity;
}
}
//入栈
void stackPush(stack* st,STDatatype val)
{
if (st == NULL)
return;
checkCapacity(st);
//尾插
st->data[st->_size++] = val;
}
//出栈
void stackPop(stack* st)
{
if (st == NULL)
return;
if (st->_size >0)
st->_size--;
}
//获取栈顶元素
STDatatype stackTop(stack* st)
{
return st->data[st->_size - 1];
}
//判断栈是否为空
int stackIsEmpty(stack* st)
{
if (st == NULL || st->_size == 0)
return 1;
else
return 0;
}
//求可用元素的个数
int stackSize(stack* st)
{
if (st == NULL)
return 0;
else
return st->_size;
}
//栈的销毁
void stackDestory(stack* st)
{
free(st->data);
st->data = NULL;
st->_size = st->_capacity = 0;
}
void test()
{
stack st;
stackInit(&st,10);
stackPush(&st, 1);
stackPush(&st, 2);
stackPush(&st, 3);
stackPush(&st, 4);
while ( !stackIsEmpty(&st))
{
printf("%d ", stackTop(&st));
printf("栈可用元素的个数为%d\n", stackSize(&st));
stackPop(&st);
}
printf("\n");
}
int main()
{
test();
return 0;
}
二.队列
先进先出的数据结构,允许在一端进行插入操作,另一端进行删除操作。
1.队列的实现方法
数组和链表都可以实现,但链表(带头指针和尾指针的单链表)更优
2.队列实现源码
头文件queue.h
typedef int QDataType;
//定义队列的成员
typedef struct Qnode
{
struct Qnode* _next;
QDataType _data;
}Qnode;
//定义队列:有一个头指针和一个尾指针
typedef struct Queue
{
Qnode* _front;
Qnode* _rear;
int size;
}Queue;
//初始化
void queueInit(Queue* q);
//创建节点
Qnode* createNode(QDataType val);
//入队列
void queuePush(Queue* q, QDataType val);
//出队列
void queuePop(Queue* q);
//获取队列元素的个数
int queueSize(Queue* q);
//判断是否为空
int queueEmpty(Queue* q);
//销毁
void queueDestroy(Queue* q);
//获取队头元素
QDataType queueFront(Queue* q);
//获取队尾元素
QDataType queueBack(Queue* q);
queue.c
#include<stdio.h>
#include"queue.h"
#include<stdlib.h>
//初始化
void queueInit(Queue* q)
{
q->_front=q->_rear= NULL;
q->size = 0;
}
//创建节点
Qnode* createNode(QDataType val)
{
Qnode* node = (Qnode*)malloc(sizeof(Qnode));
node->_data = val;
node->_next = NULL;
return node;
}
//入队列
void queuePush(Queue* q, QDataType val)
{
Qnode* node = createNode(val);
if (q->_front == NULL)
q->_front = q->_rear = node;
else
{
q->_rear->_next = node;
q->_rear = node;
}
q->size++;
}
//出队列
void queuePop(Queue* q)
{
if(q->_front)
{
Qnode* next = q->_front->_next;
free(q->_front);
q->_front = next;
//删除后是否为空表
if (q->_front == NULL)
q->_rear = NULL;
q->size--;
}
}
//获取队列元素的个数
int queueSize(Queue* q)
{
/*
int num = 0;
Qnode* cur = q->_front;
while (cur)
{
num++;
cur = cur->_next;
}
return num;
*/
return q->size;
}
//获取队头元素
QDataType queueFront(Queue* q)
{
return q->_front->_data;
}
//获取队尾元素
QDataType queueBack(Queue* q)
{
return q->_rear->_data;
}
//判断是否为空
int queueEmpty(Queue* q)
{
if (q->_front == NULL)
return 1;
return 0;
}
//销毁
void queueDestroy(Queue* q)
{
Qnode* cur = q->_front;
while (cur)
{
Qnode* next = cur->_next;
free(cur);
cur = next;
}
q->_front = q->_rear = NULL;
q->size = 0;
}
void test()
{
Queue q;
queueInit(&q);
queuePush(&q, 1);
queuePush(&q, 2);
queuePush(&q, 3);
queuePush(&q, 4);
printf("\n队列的长度为%d\n", queueSize(&q));
queuePop(&q);
queuePop(&q);
queuePop(&q);
printf("\n队列的长度为%d\n", queueSize(&q));
queuePush(&q, 1);
queuePush(&q, 2);
queuePush(&q, 3);
queuePush(&q, 4);
printf("\n队列的长度为%d\n", queueSize(&q));
printf("开始销毁\n");
queueDestroy(&q);
if (queueEmpty(&q))
printf("销毁成功\n");
else
printf("销毁失败\n");
}
int main()
{
test();
return 0;
}
3.环形队列
一种首尾相连的先进先出的数据结构,存储的元素个数是有上限的,当存储的元素个数达到上限就不再入队,可以采用数组实现
源码实现
#pragma once
#include <stdbool.h>
#include <stdlib.h>
/*
环形队列强调的是一个循环,
你可以把所有存储空间都利用起来,但是当已经满了的时候就不能插入了
*/
typedef struct {
int* queue; //队列空间,存储元素
int headIdx; //队头下标
int count; //元素个数
int capacity; //容量
} MyCircularQueue;
//开辟能存储k个元素大小的环形队列
MyCircularQueue* myCircularQueueCreate(int k) {
MyCircularQueue* cq = (MyCircularQueue*)malloc(sizeof(MyCircularQueue));
cq->headIdx = 0;
cq->count = 0;
cq->capacity = k;
cq->queue = (int*)malloc(sizeof(int)* k);
return cq;
}
//判空
bool myCircularQueueIsEmpty(MyCircularQueue* obj) {
if (obj == NULL)
return true;
return obj->count == 0;
}
//判断是否已满
bool myCircularQueueIsFull(MyCircularQueue* obj) {
if (obj == NULL)
return false;
return obj->count == obj->capacity;
}
//入队
bool myCircularQueueEnQueue(MyCircularQueue* obj, int value) {
if (obj == NULL)
return false;
if (myCircularQueueIsFull(obj))
return false;
obj->queue[(obj->headIdx + obj->count) % obj->capacity] = value;
++obj->count;
return true;
}
//出队
bool myCircularQueueDeQueue(MyCircularQueue* obj) {
if (obj == NULL)
return false;
if (myCircularQueueIsEmpty(obj))
return false;
obj->headIdx = (obj->headIdx + 1) % obj->capacity;
--obj->count;
return true;
}
//返回队头元素
int myCircularQueueFront(MyCircularQueue* obj) {
if (myCircularQueueIsEmpty(obj))
return -1;
return obj->queue[obj->headIdx];
}
//返回队尾元素
int myCircularQueueRear(MyCircularQueue* obj) {
if (myCircularQueueIsEmpty(obj))
return -1;
//从头到尾是连续的
int tailIdx = (obj->headIdx + obj->count - 1) % obj->capacity;
return obj->queue[tailIdx];
}
//释放环形队列从堆上申请的空间
void myCircularQueueFree(MyCircularQueue* obj) {
if (obj == NULL)
return;
free(obj->queue);
free(obj);
}
//打印环形队列
void printCircleQueue(MyCircularQueue* obj)
{
if (obj == NULL || obj->count == 0)
return;
int startIdx = obj->headIdx;
int step = 0;
while (step < obj->count)
{
int curIdx = (startIdx + step) % obj->capacity;
printf("%d ", obj->queue[curIdx]);
++step;
}
printf("\n");
}