职责链模式 (Chain of Responsibility Pattern)【使用频率:★★☆☆☆】
1. 概述
避免请求发送者与接收者耦合在一起,让多个对象都有可能接收请求,将这些对象连接成一条链,并且沿着这条链传递请求,直到有对象处理它为止。职责链模式是一种对象行为型模式。
2. 模式中的角色
2.1 Handler(抽象处理者):它定义了一个处理请求的接口,一般设计为抽象类,由于不同的具体处理者处理请求的方式不同,因此在其中定义了抽象请求处理方法。因为每一个处理者的下家还是一个处理者,因此在抽象处理者中定义了一个抽象处理者类型的对象(如结构图中的successor),作为其对下家的引用。通过该引用,处理者可以连成一条链。
2.2 ConcreteHandler(具体处理者):它是抽象处理者的子类,可以处理用户请求,在具体处理者类中实现了抽象处理者中定义的抽象请求处理方法,在处理请求之前需要进行判断,看是否有相应的处理权限,如果可以处理请求就处理它,否则将请求转发给后继者;在具体处理者中可以访问链中下一个对象,以便请求的转发。
3. 模式解读
3.1 模式的类图
3.2 代码实现
using System;
namespace ConsoleApp2
{
class Class13
{
public static void Main(string[] args)
{
Handler wjzhang, gyang, jguo, meeting;
wjzhang = new Director("张无忌");
gyang = new VicePresident("杨过");
jguo = new President("郭靖");
meeting = new Congress("董事会");
//创建职责链
wjzhang.SetSuccessor(gyang);
gyang.SetSuccessor(jguo);
jguo.SetSuccessor(meeting);
//创建采购单
PurchaseRequest pr1 = new PurchaseRequest(45000, 10001, "购买倚天剑");
wjzhang.ProcessRequest(pr1);
PurchaseRequest pr2 = new PurchaseRequest(90000, 10002, "购买《九阳真经》残章");
wjzhang.ProcessRequest(pr2);
PurchaseRequest pr3 = new PurchaseRequest(160000, 10003, "购买《九阴真经》");
wjzhang.ProcessRequest(pr3);
PurchaseRequest pr4 = new PurchaseRequest(800000, 10004, "购买桃花岛");
wjzhang.ProcessRequest(pr4);
Console.ReadLine();
}
}
//采购单:请求类
public class PurchaseRequest
{
private double amount; //采购金额
private int number; //采购单编号
private string purpose; //采购目的
public PurchaseRequest(double amount, int number, string purpose)
{
this.amount = amount;
this.number = number;
this.purpose = purpose;
}
public double Amount
{
set { amount = value; }
get { return amount; }
}
public int Number
{
get { return number; }
set { number = value; }
}
public string Purpose
{
get { return purpose; }
set { purpose = value; }
}
}
//审批者类:抽象处理者
public abstract class Handler
{
protected Handler m_Successor; //定义后继对象
protected string m_Name; //审批者姓名
public Handler(string name)
{
this.m_Name = name;
}
//设置后继者
public void SetSuccessor(Handler successor)
{
this.m_Successor = successor;
}
//抽象请求处理方法
public abstract void ProcessRequest(PurchaseRequest request);
}
//主任类:具体处理者
public class Director : Handler
{
public Director(string name) : base(name)
{
}
//具体请求处理方法
public override void ProcessRequest(PurchaseRequest request)
{
if (request.Amount < 50000)
{
Console.WriteLine("主任" + this.m_Name + "审批采购单:" + request.Number + ",金额:"
+ request.Amount + "元,采购目的:" + request.Purpose + "。"); //处理请求
}
else
{
this.m_Successor.ProcessRequest(request); //转发请求
}
}
}
//副董事长类:具体处理者
public class VicePresident : Handler
{
public VicePresident(string name) : base(name)
{
}
//具体请求处理方法
public override void ProcessRequest(PurchaseRequest request)
{
if (request.Amount < 100000)
{
Console.WriteLine("副董事长" + this.m_Name + "审批采购单:" + request.Number + ",金额:"
+ request.Amount + "元,采购目的:" + request.Purpose + "。"); //处理请求
}
else
{
this.m_Successor.ProcessRequest(request); //转发请求
}
}
}
//董事长类:具体处理者
public class President : Handler
{
public President(string name) : base(name)
{
}
//具体请求处理方法
public override void ProcessRequest(PurchaseRequest request)
{
if (request.Amount < 500000)
{
Console.WriteLine("董事长" + this.m_Name + "审批采购单:" + request.Number + ",金额:"
+ request.Amount + "元,采购目的:" + request.Purpose + "。"); //处理请求
}
else
{
this.m_Successor.ProcessRequest(request); //转发请求
}
}
}
//董事会类:具体处理者
public class Congress : Handler
{
public Congress(string name) : base(name)
{
}
//具体请求处理方法
public override void ProcessRequest(PurchaseRequest request)
{
Console.WriteLine("召开董事会审批采购单:" + request.Number + ",金额:"
+ request.Amount + "元,采购目的:" + request.Purpose + "。"); //处理请求
}
}
}
4、模式的优缺点
4.1 优点
- 降低耦合度。它将请求的发送者和接受者解耦。
- 简化了对象。使得对象不需要知道链的结构。
- 增强给对象指派职责的灵活性。通过改变链内的成员或者调动它们的次序,允许动态地新增或者删除责任。
- 增加新的请求处理类很方便。
4.2 缺点
- 不能保证请求一定被接收。
- 系统性能将受到一定影响,而且在进行代码调试时不太方便;可能会造成循环调用。
- 可能不容易观察运行时的特征,有碍于除错。
5、模式适用场景
- 有多个对象可以处理同一个请求,具体哪个对象处理该请求由运行时刻自动确定。
- 在不明确指定接收者的情况下,向多个对象中的一个提交一个请求。
- 可动态指定一组对象处理请求。
- 游戏开发中的关卡设计,就可以采用职责链模式。