第1章 行列式
1. 排列和对换
排列
:将 n 个元素排成一列。也称全排列
。
逆序
:当某一对元素的先后次序与标准排列不同时,称这对元素构成一个逆序。
逆序数
:一个排列中逆序的总数。
逆序数分别为奇数和偶数的排列称为奇排列
和偶排列
。
在排列中,将两个元素的位置进行互换,称为对换
。
定理:一个排列中任意两个元素对换,排列改变奇偶性。
推论:任意一个排列可经一系列对换变成标准排列。奇排列对换成标准排列需要奇数次对换,偶排列则需要偶数次。
2. n 阶行列式
2.1 定义
n 阶行列式
的定义(按行):
D = ∣ a 11 a 12 ⋯ a 1 n a 21 a 22 ⋯ a 2 n ⋮ ⋮ ⋮ a n 1 a n 2 ⋯ a n n ∣ = ∑ j 1 j 2 ⋯ j n ( − 1 ) τ ( j 1 j 2 ⋯ j n ) a 1 j 1 a 2 j 2 ⋯ a n j n D=\left|\begin{array}{cccc} a_{11} & a_{12} & \cdots & a_{1n} \\ a_{21} & a_{22} & \cdots & a_{2n} \\ \vdots & \vdots & & \vdots \\ a_{n 1} & a_{n 2} & \cdots & a_{nn} \end{array}\right|=\sum_{j_{1} j_{2} \cdots j_{n}}(-1)^{\tau\left(j_{1} j_{2} \cdots j_{n}\right)} a_{1 j_{1}} a_{2 j_{2}} \cdots a_{n j_{n}} D=∣∣∣∣∣∣∣∣∣a11a21⋮an1a12a22⋮an2⋯⋯⋯a1na2n⋮ann∣∣∣∣∣∣∣∣∣=j1j2⋯jn∑(−1)τ(j1j2⋯jn)a1j1a2j2⋯anjn
简记作: d e t ( a i j ) det(a_{ij}) det(aij)
2.2 特殊的行列式
(过主对角线 同型)上三角行列式
= 下三角行列式
= 对角行列式
=
a
11
a
22
⋯
a
n
n
a_{11}a_{22}\cdots a_{nn}
a11a22⋯ann
(过副对角线 同型)山寨上三角
= 山寨下三角
= 山寨对角
=
(
−
1
)
1
2
n
(
n
−
1
)
a
1
n
a
2
(
n
−
1
)
⋯
a
n
1
(-1)^{\frac{1}{2}n(n-1)} a_{1n}a_{2(n-1)}\cdots a_{n1}
(−1)21n(n−1)a1na2(n−1)⋯an1
3. 行列式的性质
转置行列式
:
D
T
D^{T}
DT 为
D
D
D 的转置行列式。
D = ∣ a 11 a 12 ⋯ a 1 n a 21 a 22 ⋯ a 2 n ⋮ ⋮ ⋮ a n 1 a n 2 ⋯ a n n ∣ D=\left|\begin{array}{cccc} a_{11} & a_{12} & \cdots & a_{1n} \\ a_{21} & a_{22} & \cdots & a_{2n} \\ \vdots & \vdots & & \vdots \\ a_{n 1} & a_{n 2} & \cdots & a_{nn} \end{array}\right| D=∣∣∣∣∣∣∣∣∣a11a21⋮an1a12a22⋮an2⋯⋯⋯a1na2n⋮ann∣∣∣∣∣∣∣∣∣ D T = ∣ a 11 a 21 ⋯ a n 1 a 12 a 22 ⋯ a n 2 ⋮ ⋮ ⋮ a 1 n a 2 n ⋯ a n n ∣ D^{T}=\left|\begin{array}{cccc} a_{11} & a_{21} & \cdots & a_{n1} \\ a_{12} & a_{22} & \cdots & a_{n2} \\ \vdots & \vdots & & \vdots \\ a_{1n} & a_{2n} & \cdots & a_{nn} \end{array}\right| DT=∣∣∣∣∣∣∣∣∣a11a12⋮a1na21a22⋮a2n⋯⋯⋯an1an2⋮ann∣∣∣∣∣∣∣∣∣
性质 1:行列式与它的转置行列式相等。
性质 2:对换行列式的两行(列),行列式变号。
推论:若行列式有两行(列)相等,则行列式等于 0 。
性质 3:行列式中某一行(列)的所有元素都乘以 k k k ,等于用 k k k 乘此行列式。
性质 4:若 D = ∣ a 11 a 12 ⋯ a 1 n ⋮ ⋮ ⋮ a i 1 + a i 1 ′ a i 2 + a i 2 ′ ⋯ a i n + a i n ′ ⋮ ⋮ ⋮ a n 1 a n 2 ⋯ a n n ∣ D=\left|\begin{array}{cccc}a_{11} & a_{12} & \cdots & a_{1 n} \\ \vdots & \vdots & & \vdots \\ a_{i 1}+a_{i 1}^{\prime} & a_{i 2}+a_{i 2}^{\prime} & \cdots & a_{i n}+a_{i n}^{\prime} \\ \vdots & \vdots & & \vdots \\ a_{n 1} & a_{n 2} & \cdots & a_{n n}\end{array}\right| D=∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣a11⋮ai1+ai1′⋮an1a12⋮ai2+ai2′⋮an2⋯⋯⋯a1n⋮ain+ain′⋮ann∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣ ,
则 D = ∣ a 11 a 12 ⋯ a 1 n ⋮ ⋮ ⋮ a i 1 a i 2 ⋯ a i n ⋮ ⋮ ⋮ a n 1 a n 2 ⋯ a n n ∣ + ∣ a 11 a 12 ⋯ a 1 n ⋮ ⋮ ⋮ a i 1 ′ a i 2 ′ ⋯ a i n ′ ⋮ ⋮ ⋮ a n 1 a n 2 ⋯ a n n ∣ D=\left|\begin{array}{cccc}a_{11} & a_{12} & \cdots & a_{1 n} \\ \vdots & \vdots & & \vdots \\ a_{i 1} & a_{i 2} & \cdots & a_{i n} \\ \vdots & \vdots & & \vdots \\ a_{n 1} & a_{n 2} & \cdots & a_{n n}\end{array}\right|+\left|\begin{array}{cccc}a_{11} & a_{12} & \cdots & a_{1 n} \\ \vdots & \vdots & & \vdots \\ a_{i 1}^{\prime} & a_{i 2}^{\prime} & \cdots & a_{i n}^{\prime} \\ \vdots & \vdots & & \vdots \\ a_{n 1} & a_{n 2} & \cdots & a_{n n}\end{array}\right| D=∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣a11⋮ai1⋮an1a12⋮ai2⋮an2⋯⋯⋯a1n⋮ain⋮ann∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣+∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣a11⋮ai1′⋮an1a12⋮ai2′⋮an2⋯⋯⋯a1n⋮ain′⋮ann∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣
性质 5:把行列式的某一行(列)乘上 k k k 倍,再加到另一行上去,行列式不变。
4. 行列式按行(列)展开
余子式
:将行列式中
a
i
j
a_{ij}
aij 所在的第
i
i
i 行和第
j
j
j 列划去后剩下的部分,称为
a
i
j
a_{ij}
aij 的余子式,记作
M
i
j
M_{ij}
Mij。
代数余子式
:
A
i
j
=
(
−
1
)
i
+
j
M
i
j
A_{ij}=(-1)^{i+j}M_{ij}
Aij=(−1)i+jMij
定理:行列式等于它的任一行(列)的各元素与其对应的代数余子式乘积之和,即
D = a i 1 A i 1 + a i 2 A i 2 + ⋯ + a i n A i n ( i = 1 , 2 , ⋯ , n ) D=a_{i1}A_{i1}+a_{i2}A_{i2}+\cdots+a_{in}A_{in}\quad (i=1,2,\cdots,n) D=ai1Ai1+ai2Ai2+⋯+ainAin(i=1,2,⋯,n)
或
D = a 1 j A 1 j + a 2 j A 2 j + ⋯ + a n j A n j ( j = 1 , 2 , ⋯ , n ) D=a_{1j}A_{1j}+a_{2j}A_{2j}+\cdots+a_{nj}A_{nj}\quad (j=1,2,\cdots,n) D=a1jA1j+a2jA2j+⋯+anjAnj(j=1,2,⋯,n)
范德蒙行列式
D n = ∣ 1 1 ⋯ 1 x 1 x 2 ⋯ x n x 1 2 x 2 2 ⋯ x n 2 ⋮ ⋮ ⋮ x 1 n − 1 x 2 n − 1 ⋯ x n n − 1 ∣ = ∏ n ≥ i > j ≥ 1 ( x i − x j ) D_{n}=\left|\begin{array}{cccc} 1 & 1 & \cdots & 1 \\ x_{1} & x_{2} & \cdots & x_{n} \\ x_{1}^{2} & x_{2}^{2} & \cdots & x_{n}^{2} \\ \vdots & \vdots & & \vdots \\ x_{1}^{n-1} & x_{2}^{n-1} & \cdots & x_{n}^{n-1} \end{array}\right|=\prod_{n \geq i>j \geq 1}\left(x_{i}-x_{j}\right) Dn=∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣1x1x12⋮x1n−11x2x22⋮x2n−1⋯⋯⋯⋯1xnxn2⋮xnn−1∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣∣=n≥i>j≥1∏(xi−xj)