高等数学笔记-苏德矿
第十一章 级数(Ⅰ)-数项级数
第一节 级数的概念和性质
一、级数的概念
01 无穷级数
设 u 1 , u 2 , … , u n , … u_{1}, u_{2}, \ldots, u_{n}, \ldots u1,u2,…,un,… 是一个数列,则和 ∑ n = 1 ∞ u n = u 1 + u 2 + ⋯ + u n + ⋯ \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n}=u_{1}+u_{2}+\cdots+u_{n}+\cdots n=1∑∞un=u1+u2+⋯+un+⋯ 称为数项级数或无穷级数 ( 简称级数 ) 。
02 项与通项
和式中的每一项称为级数的项, u n u_{n} un 称为级数的通项(或一般项).
03 前 n n n项部分和
而其中, S n = ∑ n = 1 n u n = u 1 + u 2 + ⋯ + u n S_n = \sum \limits_{n=1}^{n} u_{n}=u_{1}+u_{2}+\cdots+u_{n} Sn=n=1∑nun=u1+u2+⋯+un 称为级数的前 n n n项部分和.
04 级数收敛
若存在 lim n → ∞ S n = S \lim \limits_{n \rightarrow \infty} S_{n}=S n→∞limSn=S,则称级数 ∑ n = 1 ∞ u n \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} n=1∑∞un 收敛,且收敛于 S S S.
05 级数发散
若存在 lim n → ∞ S n \lim \limits_{n \rightarrow \infty} S_{n} n→∞limSn 不存在,则称级数 ∑ n = 1 ∞ u n \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} n=1∑∞un 发散.
06 级数的和与余和
若级数 ∑ n = 1 ∞ u n \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} n=1∑∞un 收敛于 S S S,则称 S S S 为级数的和,记为 ∑ n = 1 ∞ u n = S \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n}=S n=1∑∞un=S;
称 r n = ∑ k − n + 1 ∞ u k = S − S n r_{n}=\sum \limits_{k-n+1}^{\infty} u_{k}=S-S_{n} rn=k−n+1∑∞uk=S−Sn 为级数的余和,且显然有 lim n → ∞ r n = 0 \lim \limits_{n \rightarrow \infty}r_n=0 n→∞limrn=0.
二、两个重要的级数
01 p − p- p−级数 ∑ n = 1 ∞ 1 n p \sum\limits_{n=1}^{\infty} \frac{1}{n^p} n=1∑∞np1
讨 论 : p − 级 数 ∑ n = 1 ∞ 1 n p 的 敛 散 性 ( 1 ) p = 1 , 则 原 级 数 = ∑ n = 1 ∞ 1 n = 1 1 + 1 2 + 1 3 + ⋯ + 1 n − 1 + 1 n 。 设 f ( x ) = 1 x , 显 然 f ( x ) 在 [ n , n + 1 ] 上 递 减 ( n ∈ N ) , 且 n ⩽ x ⩽ n + 1 , 则 1 n + 1 ⩽ 1 x ⩽ 1 n , 则 1 n + 1 = ∫ n n + 1 1 n + 1 d x ⩽ ∫ n n + 1 1 x d x ⩽ ∫ n n + 1 1 n d x = 1 n , 因 此 1 ⩾ ∫ 1 2 1 x d x , 1 2 ⩾ ∫ 2 3 1 x d x , 1 3 ⩾ ∫ 3 4 1 x d x , ⋯ , 1 n − 1 ⩾ ∫ n − 1 n 1 x d x , 1 n ⩾ ∫ n n + 1 1 x d x , 所 以 S n = 1 1 + 1 2 + 1 3 + ⋯ + 1 n − 1 + 1 n ⩾ ∫ 1 2 1 x d x + ∫ 2 3 1 x d x + ∫ 3 4 1 x d x + ⋯ + ∫ n − 1 n 1 x d x + ∫ n n + 1 1 x d x = ∫ 1 n + 1 1 x d x = ln x ∣ 1 n + 1 = ln ( n + 1 ) 所 以 lim n → ∞ S n ⩾ lim n → ∞ ln ( n + 1 ) , 显 然 lim n → ∞ S n → + ∞ , 级 数 发 散 。 另 外 , 级 数 ∑ n = 1 ∞ 1 n 发 散 , 该 级 数 称 为 调 和 级 数 ( 2 ) p ≠ 1 , 则 原 级 数 = ∑ n = 1 ∞ 1 n p = 1 1 p + 1 2 p + 1 3 p + ⋯ + 1 ( n − 1 ) p + 1 n p 。 ① p < 1 , 有 n p < n ⇒ 1 n p > 1 n , 则 S n = ∑ n = 1 n 1 n p > ∑ n = 1 n 1 n ( 调 和 级 数 ) 由 正 项 级 数 的 比 较 判 别 法 可 知 , 级 数 发 散 。 ② p > 1 , 设 f ( x ) = 1 x p , 显 然 f ( x ) 在 [ n , n + 1 ] 上 递 减 ( n ∈ N ) , 且 n p ⩽ x p ⩽ ( n + 1 ) p , 则 1 ( n + 1 ) p ⩽ 1 x ⩽ 1 n p , 则 S n = 1 1 p + 1 2 p + 1 3 p + ⋯ + 1 ( n − 1 ) p + 1 n p ( S n 显 然 是 递 增 数 列 ) ⩽ 1 + ∫ 1 2 1 x p d x + ∫ 2 3 1 x p d x + ⋯ + ∫ n − 1 n 1 x p d x + ∫ n n + 1 1 x p d x = ( 其 中 , 1 1 p ⩽ ∫ 0 1 1 x p d x 为 第 二 p 广 义 积 分 且 发 散 , 故 1 项 不 进 行 放 缩 ) < 1 + ∫ 1 2 1 x p d x + ∫ 2 3 1 x p d x + ⋯ + ∫ n − 1 n 1 x p d x + ∫ n n + 1 1 x p d x + ∫ n + 1 + ∞ 1 x p d x = 1 + ∫ 1 + ∞ 1 x p d x ( 其 中 , ∫ 1 + ∞ 1 x p d x 为 第 一 p 广 义 积 分 且 收 敛 ) 所 以 lim n → ∞ S n 有 上 界 , 级 数 收 敛 。 综 上 , 对 于 p − 级 数 ∑ n = 1 ∞ 1 n p , p > 1 时 收 敛 , p ⩽ 1 时 发 散 。 \begin{aligned} & 讨论:p-级数\ \ \sum\limits_{n=1}^{\infty} \frac{1}{n^p}的敛散性\\ & \quad\quad \ \ (1)\ \ p=1 \ , \ 则原级数=\sum\limits_{n=1}^{\infty} \frac{1}{n}=\frac11+\frac12+\frac13+\cdots+\frac{1}{n-1}+\frac{1}{n}\ 。 \\ & \quad\quad \ \ \quad\quad设\ f(x)=\frac1x \ , \ 显然\ f(x)\ 在\ [n,n+1] \ 上递减 \ (n\in N) \ , \ \\ & \quad\quad \ \ \quad\quad且\ n \leqslant x \leqslant n+1 \ , \ 则\ \frac{1}{n+1}\leqslant \frac1x \leqslant\frac{1}{n} \ , \ \\ & \quad\quad \ \ \quad\quad则\ \frac{1}{n+1}=\int _{n}^{n+1}\frac{1}{n+1}dx\ \leqslant \int _{n}^{n+1}\frac1x\ dx \leqslant\int _{n}^{n+1}\frac{1}{n}\ dx=\frac{1}{n} \ , \ \\ & \quad\quad \ \ \quad\quad因此\ 1\geqslant\int _{1}^{2}\frac1x\ dx \ , \ \frac12\geqslant\int _{2}^{3}\frac1x\ dx \ , \ \frac13\geqslant\int _{3}^{4}\frac1x\ dx \ , \ \cdots \ , \ \frac{1}{n-1}\geqslant\int _{n-1}^{n}\frac1x\ dx\ , \ \frac{1}{n}\geqslant\int _{n}^{n+1}\frac1x\ dx \ , \ \\ & \quad\quad \ \ \quad\quad所以\ S_n=\frac11+\frac12+\frac13+\cdots+\frac{1}{n-1}+\frac{1}{n} \geqslant \\ & \quad\quad \ \ \quad\quad\quad\quad\quad\quad\int _{1}^{2}\frac1x\ dx+\int _{2}^{3}\frac1x\ dx+\int _{3}^{4}\frac1x\ dx+\cdots+\int _{n-1}^{n}\frac1x\ dx+\int _{n}^{n+1}\frac1x\ dx=\\ \\ & \quad\quad \ \ \quad\quad\quad\quad\quad\quad\int _{1}^{n+1}\frac1x\ dx=\left.\ln x\right|_{1} ^{n+1}=\ln(n+1)\\ \\ & \quad\quad \ \ \quad\quad所以\ \lim \limits_{n \rightarrow \infty} S_{n}\geqslant\lim \limits_{n \rightarrow \infty} \ln(n+1) \ , \ 显然\ \lim \limits_{n \rightarrow \infty} S_{n} \rightarrow +\infty \ , \ 级数发散。\\ & \quad\quad \ \ \quad\quad另外 \ , \ 级数\ \sum\limits_{n=1}^{\infty} \frac{1}{n}发散,该级数称为调和级数 \\ & \quad\quad \ \ (2)\ \ p\neq1 \ , \ 则原级数=\sum\limits_{n=1}^{\infty} \frac{1}{n^p}=\frac{1}{1^p}+\frac{1}{2^p}+\frac{1}{3^p}+\cdots+\frac{1}{(n-1)^p}+\frac{1}{n^p}\ 。 \\ & \quad\quad\quad \ \ ①\ \ p<1 \ , \ 有\ n^p<n\Rightarrow \frac{1}{n^p}>\frac{1}{n} \ , \ 则\ S_{n}=\sum\limits_{n=1}^{n} \frac{1}{n^p}>\sum\limits_{n=1}^{n} \frac{1}{n}\ (调和级数) \\ & \quad\quad\quad\quad\quad\quad\quad\quad由正项级数的比较判别法可知,级数发散。\\ & \quad\quad\quad \ \ ②\ \ p>1 \ , \ 设\ f(x)=\frac{1}{x^p} \ , \ 显然\ f(x)\ 在\ [n,n+1] \ 上递减 \ (n\in N) \ , \ \\ & \quad\quad \ \ \quad\quad且\ n^p \leqslant x^p \leqslant (n+1)^p \ , \ 则\ \frac{1}{(n+1)^p}\leqslant \frac1x \leqslant\frac{1}{n^p} \ , \ \\ & \quad\quad \ \ \quad\quad则\ S_{n}=\frac{1}{1^p}+\frac{1}{2^p}+\frac{1}{3^p}+\cdots+\frac{1}{(n-1)^p}+\frac{1}{n^p}\ \ (S_{n}\ 显然是递增数列)\\ & \quad\quad \ \ \quad\quad\quad\quad\quad\quad\leqslant\ 1+\int _{1}^{2}\frac{1}{x^p}\ dx+\int _{2}^{3}\frac{1}{x^p}\ dx+\cdots+\int _{n-1}^{n}\frac{1}{x^p}\ dx+\int _{n}^{n+1}\frac{1}{x^p}\ dx=\\ & \quad\quad \ \ \quad\quad\quad\quad\quad\quad\quad\quad (其中,\frac{1}{1^p}\leqslant\int _{0}^{1}\frac{1}{x^p}dx\ 为第二\ p\ 广义积分且发散,故1项不进行放缩)\\ & \quad\quad \ \ \quad\quad\quad\quad\quad\quad<\ 1+\int _{1}^{2}\frac{1}{x^p}\ dx+\int _{2}^{3}\frac{1}{x^p}\ dx+\cdots+\int _{n-1}^{n}\frac{1}{x^p}\ dx+\int _{n}^{n+1}\frac{1}{x^p}\ dx+\int _{n+1}^{+\infty}\frac{1}{x^p}\ dx=\\ & \quad\quad \ \ \quad\quad\quad\quad\quad\quad\quad\quad 1+\int _{1}^{+\infty}\frac{1}{x^p}\ dx\ \ (其中,\int _{1}^{+\infty}\frac{1}{x^p}\ dx\ 为第一\ p\ 广义积分且收敛)\\ & \quad\quad \ \ \quad\quad所以\ \lim \limits_{n \rightarrow \infty} S_{n}\ 有上界 \ , \ 级数收敛。\\ & 综上 \ , \ 对于\ p-级数\ \sum\limits_{n=1}^{\infty} \frac{1}{n^p} \ , \ p>1\ 时收敛 \ , \ p\leqslant1\ 时发散。\\ \end{aligned} 讨论:p−级数 n=1∑∞np1的敛散性 (1) p=1 , 则原级数=n=1∑∞n1=11+21+31+⋯+n−11+n1 。 设 f(x)=x1 , 显然 f(x) 在 [n,n+1] 上递减 (n∈N) , 且 n⩽x⩽n+1 , 则 n+11⩽x1⩽n1 , 则 n+11=∫nn+1n+11dx ⩽∫nn+1x1 dx⩽∫nn+1n1 dx=n1 , 因此 1⩾∫12x1 dx , 21⩾∫23x1 dx , 31⩾∫34x1 dx , ⋯ , n−11⩾∫n−1nx1 dx , n1⩾∫nn+1x1 dx , 所以 Sn=11+21+31+⋯+n−11+n1⩾ ∫12x1 dx+∫23x1 dx+∫34x1 dx+⋯+∫n−1nx1 dx+∫nn+1x1 dx= ∫1n+1x1 dx=lnx∣1n+1=ln(n+1) 所以 n→∞limSn⩾n→∞limln(n+1) , 显然 n→∞limSn→+∞ , 级数发散。 另外 , 级数 n=1∑∞n1发散,该级数称为调和级数 (2) p=1 , 则原级数=n=1∑∞np1=1p1+2p1+3p1+⋯+(n−1)p1+np1 。 ① p<1 , 有 np<n⇒np1>n1 , 则 Sn=n=1∑nnp1>n=1∑nn1 (调和级数)由正项级数的比较判别法可知,级数发散。 ② p>1 , 设 f(x)=xp1 , 显然 f(x) 在 [n,n+1] 上递减 (n∈N) , 且 np⩽xp⩽(n+1)p , 则 (n+1)p1⩽x1⩽np1 , 则 Sn=1p1+2p1+3p1+⋯+(n−1)p1+np1 (Sn 显然是递增数列) ⩽ 1+∫12xp1 dx+∫23xp1 dx+⋯+∫n−1nxp1 dx+∫nn+1xp1 dx= (其中,1p1⩽∫01xp1dx 为第二 p 广义积分且发散,故1项不进行放缩) < 1+∫12xp1 dx+∫23xp1 dx+⋯+∫n−1nxp1 dx+∫nn+1xp1 dx+∫n+1+∞xp1 dx= 1+∫1+∞xp1 dx (其中,∫1+∞xp1 dx 为第一 p 广义积分且收敛) 所以 n→∞limSn 有上界 , 级数收敛。综上 , 对于 p−级数 n=1∑∞np1 , p>1 时收敛 , p⩽1 时发散。
02 几何级数 (等比级数) ∑ n = 1 ∞ a q n − 1 \sum\limits_{n=1}^{\infty} aq^{n-1} n=1∑∞aqn−1
讨 论 : 几 何 级 数 ∑ n = 1 ∞ a q n − 1 的 敛 散 性 ( 1 ) ∣ q ∣ ≠ 1 , 则 X X X X X X X 。 ① ∣ q ∣ < 1 , 则 S n = ∑ n = 1 n a q n − 1 = 首 项 ( 1 − 公 比 项 数 ) 1 − 公 比 = a ( 1 − ∣ q ∣ n ) 1 − ∣ q ∣ = a 1 − ∣ q ∣ , 级 数 收 敛 。 ② ∣ q ∣ > 1 , 则 S n = ∑ n = 1 n a q n − 1 = 首 项 ( 1 − 公 比 项 数 ) 1 − 公 比 = a ( 1 − ∣ q ∣ n ) 1 − ∣ q ∣ → − ∞ , 级 数 发 散 。 ( 2 ) ∣ q ∣ = 1 , ① q = 1 , 则 ∑ n = 1 ∞ a q n − 1 = n a , 级 数 发 散 。 ② q = − 1 , 则 ∑ n = 1 ∞ a q n − 1 = { 0 n = 2 m a n = 2 m + 1 , 级 数 发 散 。 综 上 , 对 于 几 何 级 数 ∑ n = 1 ∞ a q n − 1 , ∣ q ∣ < 1 时 收 敛 , ∣ q ∣ ⩾ 1 时 发 散 。 \begin{aligned} & 讨论:几何级数\ \ \sum\limits_{n=1}^{\infty} aq^{n-1}的敛散性\\ & \quad\quad \ \ (1)\ \ |q|\neq1 \ , \ 则XXXXXXX。 \\ & \quad\quad\quad \ \ ①\ \ |q|<1 \ , \ 则 S_{n}=\sum\limits_{n=1}^{n} aq^{n-1}=\frac{首项(1-公比^{项数})}{1-公比}=\frac{a(1-|q|^n)}{1-|q|}=\frac{a}{1-|q|}\ \ , \ 级数收敛。 \\ & \quad\quad\quad \ \ ②\ \ |q|>1 \ , \ 则 S_{n}=\sum\limits_{n=1}^{n} aq^{n-1}=\frac{首项(1-公比^{项数})}{1-公比}=\frac{a(1-|q|^n)}{1-|q|}\rightarrow-\infty\ \ , \ 级数发散。 \\ & \quad\quad \ \ (2)\ \ |q|=1 \ , \ \\ & \quad\quad\quad \ \ ①\ \ q=1 \ , \ 则 \sum\limits_{n=1}^{\infty} aq^{n-1}=na\ \ , \ 级数发散。 \\ & \quad\quad\quad \ \ ②\ \ q=-1 \ , \ 则 \sum\limits_{n=1}^{\infty} aq^{n-1}=\begin{cases}\ 0 \quad n=2m \\ \ a \quad n=2m+1 \end{cases} \ , \ 级数发散。 \\ & 综上 \ , \ 对于几何级数\ \ \sum\limits_{n=1}^{\infty} aq^{n-1} \ , \ |q|<1\ 时收敛 \ , \ |q|\geqslant1\ 时发散。\\ \end{aligned} 讨论:几何级数 n=1∑∞aqn−1的敛散性 (1) ∣q∣=1 , 则XXXXXXX。 ① ∣q∣<1 , 则Sn=n=1∑naqn−1=1−公比首项(1−公比项数)=1−∣q∣a(1−∣q∣n)=1−∣q∣a , 级数收敛。 ② ∣q∣>1 , 则Sn=n=1∑naqn−1=1−公比首项(1−公比项数)=1−∣q∣a(1−∣q∣n)→−∞ , 级数发散。 (2) ∣q∣=1 , ① q=1 , 则n=1∑∞aqn−1=na , 级数发散。 ② q=−1 , 则n=1∑∞aqn−1={ 0n=2m an=2m+1 , 级数发散。综上 , 对于几何级数 n=1∑∞aqn−1 , ∣q∣<1 时收敛 , ∣q∣⩾1 时发散。
三、级数收敛的必要条件
-
必要条件
若级数 ∑ n = 1 ∞ u n \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} n=1∑∞un 收敛,则 lim n → ∞ u n = 0 \lim \limits_{n \rightarrow \infty} u_{n}=0 n→∞limun=0(一般项是无穷小)
-
必要条件的逆否命题
若 lim n → ∞ u n ≠ 0 \lim \limits_{n \rightarrow \infty} u_{n}\neq0 n→∞limun=0,则级数 ∑ n = 1 ∞ u n \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} n=1∑∞un 发散。
-
注意
- ∑ n = 1 ∞ u n ≠ 0 \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} \neq 0 n=1∑∞un=0 或 ∑ n = 1 ∞ u n = ∞ (不存在) \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} = \infty \text{(不存在)} n=1∑∞un=∞(不存在) ⇒ \Rightarrow ⇒ ∑ n = 1 ∞ u n \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} n=1∑∞un 发散
- ∑ n = 1 ∞ u n = 0 \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} = 0 n=1∑∞un=0 不一定导出 ∑ n = 1 ∞ u n \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} n=1∑∞un 收敛
四、级数的基本性质
-
性质1(线性性质)
若级数 ∑ n = 1 ∞ u n \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} n=1∑∞un 收敛到 S S S,级数 ∑ n = 1 ∞ v n \sum \limits_{n=1}^{\infty} v_{n} n=1∑∞vn 收敛到 T T T ,则级数 ∑ n = 1 ∞ ( α u n ± β v n ) \sum \limits_{n=1}^{\infty}\left(\alpha u_{n} \pm \beta v_{n}\right) n=1∑∞(αun±βvn) 收敛到 α S + β T \alpha S+\beta T αS+βT。
-
性质2(有限敛散不变性)
将级数增加、删减或改换有限项,不改变级数的敛散性。
级数的敛散性只关注靠后的无穷多项。
-
性质3(合并敛散不变性)
表述1:若级数收敛于和 S S S,则将相邻若干项相加作一项而组成的新级数仍然收敛于 S S S。
表述2:若级数收敛于和 S S S,则在该级数中任意添加括号得到的新级数也收敛,且仍然收敛于 S S S。
一般级数反之不成立 ⇒ \Rightarrow ⇒ 反例: ∑ n = 1 ∞ ( − 1 ) n \sum \limits_{n=1}^{\infty} (-1)^n n=1∑∞(−1)n 。正向级数反之亦成立。
-
性质4(收敛的必要条件)
若级数收敛,则级数一般项的极限趋于零。反之不成立。
反例:调和级数。
第二节 正项级数的敛散性
一、正项级数的概念
若级数 ∑ n = 1 ∞ u n \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} n=1∑∞un 满足 u n ⩾ 0 u_n \geqslant 0 un⩾0,则称之为正项级数。
显然正项级数的部分和 S n S_n Sn 单调增加,因此有如下定理:
正项级数 ∑ n = 1 ∞ u n \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} n=1∑∞un 收敛 $ \xleftrightarrow{ 充分必要条件 } $ 部分和 S n S_n Sn 有上界。
二、正项级数敛散性判别法
01 比较判别法
若 级 数 ∑ n = 1 ∞ u n 与 ∑ n = 1 ∞ v n 均 为 正 项 级 数 , 且 u n ⩽ v n , 则 有 ∑ n = 1 ∞ v n 收敛 ⇒ ∑ n = 1 ∞ u n 收敛. ∑ n = 1 ∞ u n 发散 ⇒ ∑ n = 1 ∞ v n 发散. \begin{aligned} & 若级数 \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n}\ 与 \sum \limits_{n=1}^{\infty} v_{n}\ 均为正项级数 \ , \ 且 u_n \leqslant v_n \ , \ 则有\\ & \quad\quad\quad\quad\quad\sum \limits_{n=1}^{\infty} v_{n} \text{收敛} \Rightarrow \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} \text{收敛.} \\ & \quad\quad\quad\quad\quad\sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} \text{发散} \Rightarrow \sum \limits_{n=1}^{\infty} v_{n} \text{发散.} \end{aligned} 若级数n=1∑∞un 与n=1∑∞vn 均为正项级数 , 且un⩽vn , 则有n=1∑∞vn收敛⇒n=1∑∞un收敛.n=1∑∞un发散⇒n=1∑∞vn发散.
02 比阶判别法
比较判别法的极限形式
若
级
数
∑
n
=
1
∞
u
n
与
∑
n
=
1
∞
v
n
均
为
正
项
级
数
,
且
lim
n
→
∞
u
n
v
n
=
l
,
则
有
当
0
<
l
<
+
∞
时,
∑
n
=
1
∞
u
n
与
∑
n
=
1
∞
v
n
同敛散。
当
l
=
0
时,
∑
n
=
1
∞
v
n
收敛
⇒
∑
n
=
1
∞
u
n
收敛。
当
l
=
+
∞
时,
∑
n
=
1
∞
v
n
发散
⇒
∑
n
=
1
∞
u
n
发散。
\begin{aligned} & 若级数 \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} \ 与 \sum \limits_{n=1}^{\infty} v_{n} \ 均为正项级数 \ , \ 且 \lim \limits_{n \rightarrow \infty} \frac {u_{n}}{v_{n}}=l \ , \ 则有\\ & \quad \ \; \text{当} \ 0<l<+\infty \ \text{时,} \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} \text{与} \sum \limits_{n=1}^{\infty} v_{n} \text{同敛散。}\\ & \quad \ \; \text{当} \ l=0 \ \text{时,} \sum \limits_{n=1}^{\infty} v_{n} \text{收敛} \Rightarrow \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} \text{收敛。} \\ & \quad \ \; \text{当} \ l=+\infty \ \text{时,} \sum \limits_{n=1}^{\infty} v_{n} \text{发散} \Rightarrow \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} \text{发散。} \end{aligned}
若级数n=1∑∞un 与n=1∑∞vn 均为正项级数 , 且n→∞limvnun=l , 则有 当 0<l<+∞ 时,n=1∑∞un与n=1∑∞vn同敛散。 当 l=0 时,n=1∑∞vn收敛⇒n=1∑∞un收敛。 当 l=+∞ 时,n=1∑∞vn发散⇒n=1∑∞un发散。
03 比值判别法
达朗贝尔判别法
若
正
项
级
数
∑
n
=
1
∞
u
n
满
足
lim
n
→
∞
u
n
+
1
u
n
=
l
,
则
有
当
0
⩽
l
<
1
时,
∑
n
=
1
∞
u
n
收敛.
当
l
>
1
时,
∑
n
=
1
∞
u
n
发散.
当
l
=
1
时,
无
法
判
断
。
\begin{aligned} & 若正项级数 \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} 满足 \lim \limits_{n \rightarrow \infty} \frac{u_{n+1}}{u_{n}}=l \ , \ 则有\\ & \quad \ \; \text{当} \ 0\leqslant l<1\ \text{时,} \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} \text{收敛.} \\ & \quad \ \; \text{当} \ l>1\ \text{时,} \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} \text{发散.} \\ & \quad \ \; \text{当} \ l=1\ \text{时,} 无法判断。\\ \end{aligned}
若正项级数n=1∑∞un满足n→∞limunun+1=l , 则有 当 0⩽l<1 时,n=1∑∞un收敛. 当 l>1 时,n=1∑∞un发散. 当 l=1 时,无法判断。
若 u n + 1 u_{n+1} un+1 与 u n u_n un 有公因式,尝试比值判别法。
04 根植判别法
柯西判别法
若
正
项
级
数
∑
n
=
1
∞
u
n
满
足
lim
n
→
∞
u
n
n
=
l
,
则
有
当
0
⩽
l
<
1
时,
∑
n
=
1
∞
u
n
收敛.
当
l
>
1
时,
∑
n
=
1
∞
u
n
发散.
当
l
=
1
时,
无
法
判
断
。
\begin{aligned} & 若正项级数 \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} 满足 \lim \limits_{n \rightarrow \infty} \sqrt[n]{u_n}=l \ , \ 则有\\ & \quad \ \; \text{当} \ 0 \leqslant l<1 \ \text{时,} \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} \text{收敛.} \\ & \quad \ \; \text{当} \ l>1 \ \text{时,} \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} \text{发散.} \\ & \quad \ \; \text{当} \ l=1\ \text{时,} 无法判断。\\ \end{aligned}
若正项级数n=1∑∞un满足n→∞limnun=l , 则有 当 0⩽l<1 时,n=1∑∞un收敛. 当 l>1 时,n=1∑∞un发散. 当 l=1 时,无法判断。
05 积分判别法
若 非 负 函 数 f ( x ) 在 ( a , + ∞ ) 时 单 调 减 少 , 级 数 ∑ n = 1 ∞ u n 的 通 项 u n = f ( n ) , 则 级 数 ∑ n = 1 ∞ u n 与 积 分 ∫ a + ∞ f ( x ) d x 有 相 同 的 敛 散 性 。 \begin{aligned} & 若非负函数 f(x) 在 (a,+\infty) 时单调减少,级数 \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} 的通项 u_{n}=f(n) ,\\ & 则级数 \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} 与积分 \int_{a}^{+\infty} f(x) d x \ 有相同的敛散性。 \end{aligned} 若非负函数f(x)在(a,+∞)时单调减少,级数n=1∑∞un的通项un=f(n),则级数n=1∑∞un与积分∫a+∞f(x)dx 有相同的敛散性。
06 判别法小结
- 比值和根值判别法实际上可看作是在将级数与等比级数作比较,当所求极限存在时,可称级数是拟等比级数。
- 比较判别法是将一般性 u n , v n u_n,v_n un,vn 作无穷小比较。通常我们取 v n v_n vn 为 1 n p \frac{1}{n^p} np1,因此这时实际上我们在分析无穷小的阶。
- 判断正项级数收敛的方法:
- ① 前 n n n 项和有上界
- ② 判别法;③ 比阶判别法
- ④ 比值判别法;⑤ 根植判别法
- ⑥ 级数收敛必要条件逆否命题
- ⑦ 线性运算法则;⑧ 定义
- 级数 ∑ n = 1 ∞ u n \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} n=1∑∞un 与级数 ∑ n = 1 ∞ l ⋅ u n ( l ≠ 0 ) \sum \limits_{n=1}^{\infty} l\cdot u_{n}\ (l\neq0) n=1∑∞l⋅un (l=0) 同敛散。
- 当 u n ⩽ 0 u_n \leqslant 0 un⩽0 时,级数 ∑ n = 1 ∞ u n \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} n=1∑∞un 为负项级数,转换为研究正项级数 ∑ n = 1 ∞ ( − u n ) \sum \limits_{n=1}^{\infty} (-u_{n}) n=1∑∞(−un) 。
第三节 任意项级数的收敛性
一、交错级数收敛性的判别
01 交错级数的概念
各项正负相间的级数称为交错级数,其形式为 ∑ n = 1 ∞ ( − 1 ) n − 1 u n \sum \limits_{n=1}^{\infty}(-1)^{n-1} u_{n} n=1∑∞(−1)n−1un 或 ∑ n = 1 ∞ ( − 1 ) n u n \sum \limits_{n=1}^{\infty}(-1)^{n} u_{n} n=1∑∞(−1)nun (其中 u n > 0 u_n>0 un>0).
02 莱布尼兹判别法
若交错级数 ∑ n = 1 ∞ ( − 1 ) n − 1 u n \sum \limits_{n=1}^{\infty}(-1)^{n-1} u_{n} n=1∑∞(−1)n−1un (其中 u n > 0 u_n>0 un>0)满足 { u n ⩾ u n + 1 lim n → ∞ u n = 0 \begin{cases}{u_{n} \geqslant u_{n+1}} \\ \\ \lim \limits_{n \rightarrow \infty} u_{n}=0 \end{cases} ⎩⎪⎨⎪⎧un⩾un+1n→∞limun=0 ,
则级数 ∑ n = 1 ∞ ( − 1 ) n − 1 u n \sum \limits_{n=1}^{\infty}(-1)^{n-1} u_{n} n=1∑∞(−1)n−1un 收敛,且其余和的绝对值小于 u n + 1 u_{n+1} un+1,即 ∣ ∑ k = n + 1 ∞ u k ∣ < u n + 1 \left|\sum \limits_{k=n+1}^{\infty} u_{k}\right|<u_{n+1} ∣∣∣∣k=n+1∑∞uk∣∣∣∣<un+1 .
二、绝对收敛与条件收敛
01 绝对收敛
若级数 ∑ n = 1 ∞ ∣ u n ∣ \sum \limits_{n=1}^{\infty}\left|u_{n}\right| n=1∑∞∣un∣ 收敛,则称 ∑ n = 1 ∞ u n \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} n=1∑∞un 绝对收敛。
02 条件收敛
若级数 ∑ n = 1 ∞ ∣ u n ∣ \sum \limits_{n=1}^{\infty}\left|u_{n}\right| n=1∑∞∣un∣ 发散,而级数 ∑ n = 1 ∞ u n \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} n=1∑∞un 收敛,则称级数 ∑ n = 1 ∞ u n \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} n=1∑∞un 条件收敛。
03 关于绝对收敛的命题
- 若级数 ∑ n = 1 ∞ ∣ u n ∣ \sum \limits_{n=1}^{\infty}\left|u_{n}\right| n=1∑∞∣un∣ 收敛,则级数 ∑ n = 1 ∞ u n \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} n=1∑∞un 收敛。
- 若级数绝对收敛,则级数收敛。
三、绝对值下的判别法推广
01 绝对值的比值判别法
若 一 般 级 数 ∑ n = 1 ∞ u n 满 足 lim n → ∞ ∣ u n + 1 ∣ ∣ u n ∣ = l , 则 有 当 0 ⩽ l < 1 时, ∑ n = 1 ∞ u n 收敛 当 l > 1 时, ∑ n = 1 ∞ u n 发散 ( lim n → ∞ u n = ∞ ≠ 0 ) 当 l = 1 时, 无 法 判 断 \begin{aligned} & 若一般级数 \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} 满足 \lim \limits_{n \rightarrow \infty} \frac{|u_{n+1}|}{|u_{n}|}=l \ , \ 则有\\ & \quad \ \; \text{当} \ 0\leqslant l<1\ \text{时,} \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} \text{收敛} \\ & \quad \ \; \text{当} \ l>1\ \text{时,} \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} \text{发散}\ (\lim \limits_{n \rightarrow \infty} u_{n}=\infty\neq 0)\\ & \quad \ \; \text{当} \ l=1\ \text{时,} 无法判断\\ \end{aligned} 若一般级数n=1∑∞un满足n→∞lim∣un∣∣un+1∣=l , 则有 当 0⩽l<1 时,n=1∑∞un收敛 当 l>1 时,n=1∑∞un发散 (n→∞limun=∞=0) 当 l=1 时,无法判断
02 绝对值的根植判别法
若 一 般 级 数 ∑ n = 1 ∞ u n 满 足 lim n → ∞ ∣ u n ∣ n = l , 则 有 当 0 ⩽ l < 1 时, ∑ n = 1 ∞ u n 收敛 当 l > 1 时, ∑ n = 1 ∞ u n 发散 ( lim n → ∞ u n = ∞ ≠ 0 ) 当 l = 1 时, 无 法 判 断 \begin{aligned} & 若一般级数 \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} 满足 \lim \limits_{n \rightarrow \infty} \sqrt[n]{|u_n|}=l \ , \ 则有\\ & \quad \ \; \text{当} \ 0 \leqslant l<1 \ \text{时,} \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} \text{收敛} \\ & \quad \ \; \text{当} \ l>1 \ \text{时,} \sum \limits_{n=1}^{\infty} u_{n} \text{发散}\ (\lim \limits_{n \rightarrow \infty} u_{n}=\infty\neq 0) \\ & \quad \ \; \text{当} \ l=1\ \text{时,} 无法判断\\ \end{aligned} 若一般级数n=1∑∞un满足n→∞limn∣un∣=l , 则有 当 0⩽l<1 时,n=1∑∞un收敛 当 l>1 时,n=1∑∞un发散 (n→∞limun=∞=0) 当 l=1 时,无法判断
四、判断一般级数敛散性的方法
- 绝对值比值判别法
- 绝对值根植判别法
- 绝对收敛判别法
- 莱布尼兹判别法
- 级数收敛必要条件逆否命题
- 线性运算法则
- 根据级数的定义