视频讲解:23考研李林880第九章曲线积分与曲面积分综合题3-21
题目
设
f
(
x
,
y
)
f(x,y)
f(x,y)在
x
2
+
y
2
≤
1
x^2+y^2\leq1
x2+y2≤1上有一阶连续偏导数,且在边界上取值为零,证明:
lim
t
→
0
+
−
1
2
π
∬
D
x
f
x
′
(
x
,
y
)
+
y
f
y
′
(
x
,
y
)
x
2
+
y
2
d
x
d
y
=
f
(
0
,
0
)
\underset{t\rightarrow 0^+}{\lim}\frac{-1}{2\pi}\iint\limits_D{\frac{xf_x'\left( x,y \right) +yf_y'\left( x,y \right)}{x^2+y^2}dxdy}=f\left( 0,0 \right)
t→0+lim2π−1D∬x2+y2xfx′(x,y)+yfy′(x,y)dxdy=f(0,0)
其中
D
:
t
2
≤
x
2
+
y
2
≤
1
,
t
>
0
D: t^2\leq x^2+y^2\leq 1, t>0
D:t2≤x2+y2≤1,t>0
解答
对二重积分做极坐标代换
∬
D
x
f
x
′
(
x
,
y
)
+
y
f
y
′
(
x
,
y
)
x
2
+
y
2
d
x
d
y
=
∫
0
2
π
d
θ
∫
t
1
r
cos
θ
⋅
f
x
′
(
x
,
y
)
+
r
sin
θ
⋅
f
y
′
(
x
,
y
)
r
2
r
d
r
=
∫
0
2
π
d
θ
∫
t
1
[
cos
θ
⋅
f
x
′
(
x
,
y
)
+
sin
θ
⋅
f
y
′
(
x
,
y
)
]
d
r
=
∫
0
2
π
d
θ
∫
t
1
[
f
x
′
(
x
,
y
)
⋅
cos
θ
+
f
y
′
(
x
,
y
)
⋅
sin
θ
]
d
r
\begin{aligned} \iint\limits_D{\frac{xf_x'\left( x,y \right) +yf_y'\left( x,y \right)}{x^2+y^2}dxdy}&=\int_0^{2\pi}{d\theta}\int_t^1{\frac{r\cos \theta \cdot f_x'\left( x,y \right) +r\sin \theta \cdot f_y'\left( x,y \right)}{r^2}rdr} \\ &=\int_0^{2\pi}{d\theta}\int_t^1{\left[ \cos \theta \cdot f_x'\left( x,y \right) +\sin \theta \cdot f_y'\left( x,y \right) \right] dr} \\ &=\int_0^{2\pi}{d\theta}\int_t^1{\left[ f_x'\left( x,y \right) \cdot \cos \theta + f_y'\left( x,y \right) \cdot \sin \theta \right ] dr} \end{aligned}
D∬x2+y2xfx′(x,y)+yfy′(x,y)dxdy=∫02πdθ∫t1r2rcosθ⋅fx′(x,y)+rsinθ⋅fy′(x,y)rdr=∫02πdθ∫t1[cosθ⋅fx′(x,y)+sinθ⋅fy′(x,y)]dr=∫02πdθ∫t1[fx′(x,y)⋅cosθ+fy′(x,y)⋅sinθ]dr
其中
f
x
′
(
x
,
y
)
⋅
cos
θ
=
∂
f
∂
x
⋅
∂
x
∂
r
f_x'\left( x,y \right) \cdot \cos \theta =\frac{\partial f}{\partial x}\cdot \frac{\partial x}{\partial r}
fx′(x,y)⋅cosθ=∂x∂f⋅∂r∂x
f
y
′
(
x
,
y
)
⋅
sin
θ
=
∂
f
∂
y
⋅
∂
y
∂
r
f_y'\left( x,y \right) \cdot \sin \theta =\frac{\partial f}{\partial y}\cdot \frac{\partial y}{\partial r}
fy′(x,y)⋅sinθ=∂y∂f⋅∂r∂y
∴
f
x
′
(
x
,
y
)
⋅
cos
θ
+
f
y
′
(
x
,
y
)
⋅
sin
θ
=
∂
f
∂
x
⋅
∂
x
∂
r
+
∂
f
∂
y
⋅
∂
y
∂
r
\therefore f_x'\left( x,y \right) \cdot \cos \theta +f_y'\left( x,y \right) \cdot \sin \theta =\frac{\partial f}{\partial x}\cdot \frac{\partial x}{\partial r}+\frac{\partial f}{\partial y}\cdot \frac{\partial y}{\partial r}
∴fx′(x,y)⋅cosθ+fy′(x,y)⋅sinθ=∂x∂f⋅∂r∂x+∂y∂f⋅∂r∂y
根据复合函数求导法则,我们知道
∂
f
∂
r
=
∂
f
∂
x
⋅
∂
x
∂
r
+
∂
f
∂
y
⋅
∂
y
∂
r
\frac{\partial f}{\partial r}=\frac{\partial f}{\partial x}\cdot \frac{\partial x}{\partial r}+\frac{\partial f}{\partial y}\cdot \frac{\partial y}{\partial r}
∂r∂f=∂x∂f⋅∂r∂x+∂y∂f⋅∂r∂y
我们这里其实就是将复合函数求导法则反过来用
∴
∫
t
1
[
cos
θ
⋅
f
x
′
(
x
,
y
)
+
sin
θ
⋅
f
y
′
(
x
,
y
)
]
d
r
=
∫
t
1
f
r
′
(
r
cos
θ
,
r
sin
θ
)
d
r
=
f
(
r
cos
θ
,
r
sin
θ
)
∣
t
1
=
f
(
cos
θ
,
sin
θ
)
−
f
(
t
cos
θ
,
t
sin
θ
)
\begin{aligned} \therefore \int_t^1{\left[ \cos \theta \cdot f_x'\left( x,y \right) +\sin \theta \cdot f_y'\left( x,y \right) \right] dr}&=\int_t^1{f_r'\left( r\cos \theta ,r\sin \theta \right) dr} \\ &=f\left( r\cos \theta ,r\sin \theta \right) \mid_{t}^{1} \\ &=f\left( \cos \theta ,\sin \theta \right) -f\left( t\cos \theta ,t\sin \theta \right) \end{aligned}
∴∫t1[cosθ⋅fx′(x,y)+sinθ⋅fy′(x,y)]dr=∫t1fr′(rcosθ,rsinθ)dr=f(rcosθ,rsinθ)∣t1=f(cosθ,sinθ)−f(tcosθ,tsinθ)
f
(
x
,
y
)
f(x,y)
f(x,y)在
x
2
+
y
2
≤
1
x^2+y^2\leq1
x2+y2≤1边界上取值为零
所以
f
(
c
o
s
θ
,
s
i
n
θ
)
=
0
f(cos\theta , sin\theta)=0
f(cosθ,sinθ)=0
∴
∫
t
1
[
cos
θ
⋅
f
x
′
(
x
,
y
)
+
sin
θ
⋅
f
y
′
(
x
,
y
)
]
d
r
=
−
f
(
t
cos
θ
,
t
sin
θ
)
\therefore \int_t^1{\left[ \cos \theta \cdot f_x'\left( x,y \right) +\sin \theta \cdot f_y'\left( x,y \right) \right] dr}=-f\left( t\cos \theta ,t\sin \theta \right)
∴∫t1[cosθ⋅fx′(x,y)+sinθ⋅fy′(x,y)]dr=−f(tcosθ,tsinθ)
∴
∬
D
x
f
x
′
(
x
,
y
)
+
y
f
y
′
(
x
,
y
)
x
2
+
y
2
d
x
d
y
=
−
∫
0
2
π
f
(
t
cos
θ
,
t
sin
θ
)
d
θ
\therefore \iint\limits_D{\frac{xf_x'\left( x,y \right) +yf_y'\left( x,y \right)}{x^2+y^2}dxdy}=-\int_0^{2\pi}{f\left( t\cos \theta ,t\sin \theta \right) d\theta}
∴D∬x2+y2xfx′(x,y)+yfy′(x,y)dxdy=−∫02πf(tcosθ,tsinθ)dθ
因为
f
(
x
,
y
)
f(x,y)
f(x,y)在
x
2
+
y
2
≤
1
x^2+y^2\leq1
x2+y2≤1上有一阶连续偏导数,所以
f
(
x
,
y
)
f(x,y)
f(x,y)在该区域上连续
由积分中值定理可得
∫
0
2
π
f
(
t
cos
θ
,
t
sin
θ
)
d
θ
=
f
(
t
cos
ξ
,
t
sin
ξ
)
⋅
2
π
其中
ξ
∈
(
0
,
2
π
)
\int_0^{2\pi}{f\left( t\cos \theta ,t\sin \theta \right) d\theta}=f\left( t\cos \xi ,t\sin \xi \right) \cdot 2\pi \ \text{其中}\xi \in \left( 0,2\pi \right)
∫02πf(tcosθ,tsinθ)dθ=f(tcosξ,tsinξ)⋅2π 其中ξ∈(0,2π)
∴
lim
t
→
0
+
f
(
t
cos
ξ
,
t
sin
ξ
)
=
f
(
0
,
0
)
\therefore \underset{t\rightarrow 0^+}{\lim}f\left( t\cos \xi ,t\sin \xi \right) =f\left( 0,0 \right)
∴t→0+limf(tcosξ,tsinξ)=f(0,0)
带回去即可证出
lim
t
→
0
+
−
1
2
π
∬
D
x
f
x
′
(
x
,
y
)
+
y
f
y
′
(
x
,
y
)
x
2
+
y
2
d
x
d
y
=
f
(
0
,
0
)
\underset{t\rightarrow 0^+}{\lim}\frac{-1}{2\pi}\iint\limits_D{\frac{xf_x'\left( x,y \right) +yf_y'\left( x,y \right)}{x^2+y^2}dxdy}=f\left( 0,0 \right)
t→0+lim2π−1D∬x2+y2xfx′(x,y)+yfy′(x,y)dxdy=f(0,0)