既约剩余系
- 定义
- 定理: 设 K r = { n ∈ Z : n ≡ r ( m o d m ) } { {K}_{r}}=\left\{ n\in \mathbb{Z}:n\equiv r\left( \bmod m \right) \right\} Kr={ n∈Z:n≡r(modm)}是模 m m m的一个剩余类,则 K r 与 模 m 互 素 ⇔ ∃ p ∈ K r , s . t . gcd ( p , m ) = 1 { {K}_{r}}与模m互素\Leftrightarrow \exists p\in { {K}_{r}},\text{ }s.t.\text{ }\gcd \left( p,m \right)=1 Kr与模m互素⇔∃p∈Kr, s.t. gcd(p,m)=1
- 定理: 设 K r = { n ∈ Z : n ≡ r ( m o d m ) } { {K}_{r}}=\left\{ n\in \mathbb{Z}:n\equiv r\left( \bmod m \right) \right\} Kr={ n∈Z:n≡r(modm)}是模 m m m的一个剩余类,则 ∀ p , q ∈ K r \forall p,q\in { {K}_{r}} ∀p,q∈Kr, 成立 gcd ( p , m ) = gcd ( q , m ) . \gcd \left( p,m \right)=\gcd \left( q,m \right). gcd(p,m)=gcd(q,m).
- 定理: 与模 m m m互素的剩余类的个数是 φ ( m ) \varphi \left( m \right) φ(m)。
- 定理: 模 m m m的每一个既约剩余系是由与 m m m互素的 φ ( m ) \varphi \left( m \right) φ(m)个对模 m m m不同余的整数组成的。
- 定理: 若 a 1 , a 2 , ⋯ , a φ ( m ) { {a}_{1}},{ {a}_{2}},\cdots ,{ {a}_{\varphi \left( m \right)}} a1,a2,⋯,aφ(m)是 φ ( m ) \varphi \left( m \right) φ(m)个与 m m m互素的整数,并且两两对模 m m m不同余,则 a 1 , a 2 , ⋯ , a φ ( m ) { {a}_{1}},{ {a}_{2}},\cdots ,{ {a}_{\varphi \left( m \right)}} a1,a2,⋯,aφ(m)是模 m m m的一个既约剩余系。
- 定理: 若 gcd ( a , m ) = 1 \gcd \left( a,m \right)=1 gcd(a,m)=1, x x x通过模 m m m的既约剩余系,则 a x ax ax通过模 m m m的既约剩余系。
- 定理: 若 m 1 , m 2 ∈ Z > 0 , gcd ( m 1 , m 2 ) = 1 { {m}_{1}},{ {m}_{2}}\in { {\mathbb{Z}}_{>0}},\text{ }\gcd \left( { {m}_{1}},{ {m}_{2}} \right)=1 m1,m2∈Z>0, gcd(m1,m2)=1, x 1 , x 2 { {x}_{1}},{ {x}_{2}} x1,x2分别通过模 m 1 , m 2 { {m}_{1}},{ {m}_{2}} m1,m2的既约剩余系,则 m 2 x 1 + m 1 x 2 { {m}_{2}}{ {x}_{1}}+{ {m}_{1}}{ {x}_{2}} m2x1+m1x2通过模 m 1 m 2 { {m}_{1}}{ {m}_{2}} m1m2的既约剩余系。
定义
设 K r = { n ∈ Z : n ≡ r ( m o d m ) } {
{K}_{r}}=\left\{ n\in \mathbb{Z}:n\equiv r\left( \bmod m \right) \right\} Kr={
n∈Z:n≡r(modm)}是模 m m m的一个剩余类,称 K r {
{K}_{r}} Kr是与模 m m m互素的剩余类,若
∀ p ∈ K r , gcd ( p , m ) = 1 \forall p\in {
{K}_{r}},\text{ }\gcd \left( p,m \right)=1 ∀p∈Kr, gcd(p,m)=1
事实上,我们指出有以下等价关系:
∀ p ∈ K r , gcd ( p , m ) = 1 ⇔ gcd ( r , m ) = 1 \forall p\in {
{K}_{r}},\text{ }\gcd \left( p,m \right)=1\text{ }\Leftrightarrow \text{ }\gcd \left( r,m \right)=1 ∀p∈Kr, gcd(p,m)=1 ⇔ gcd(r,m)=1
证明
∀ p ∈ K r , ∃ k ∈ Z , s . t . p = k m + r \forall p\in {
{K}_{r}},\text{ }\exists k\in \mathbb{Z},\text{ }s.t.\text{ }p=km+r ∀p∈Kr, ∃k∈Z, s.t. p=km+r
( ⇒ ) \left( \Rightarrow \right) (⇒) gcd ( p , m ) = 1 ⇒ ∃ A , B ∈ Z , s . t . A p + B m = 1 \gcd \left( p,m \right)=1\text{ }\Rightarrow \text{ }\exists A,B\in \mathbb{Z},\text{ }s.t.\text{ }Ap+Bm=1 gcd(p,m)=1 ⇒ ∃A,B∈Z, s.t. Ap+Bm=1,即
A ( k m + r ) + B m = 1 ⇒ ( A k + B ) m + A r = 1 ⇒ gcd ( r , m ) = 1 \begin{aligned} & \text{ }A\left( km+r \right)+Bm=1 \\ & \Rightarrow \left( Ak+B \right)m+Ar=1 \\ & \Rightarrow \gcd \left( r,m \right)=1 \\ \end{aligned} A(km+r)+Bm=1⇒(Ak+B)m+Ar=1⇒gcd(r,m)=1
( ⇐ ) \left( \Leftarrow \right) (⇐) gcd ( r , m ) = 1 ⇒ ∃ a , b ∈ Z , s . t . a r + b m = 1 \gcd \left( r,m \right)=1\text{ }\Rightarrow \text{ }\exists a,b\in \mathbb{Z},\text{ }s.t.\text{ }ar+bm=1 gcd(r,m)=1 ⇒ ∃a,b∈Z, s.t. ar+bm=1
比对方程 ( A k + B ) m + A r = 1 \left( Ak+B \right)m+Ar=1 (Ak+B)m+Ar=1和 a r + b m = 1 ar+bm=1 ar+bm=1,解
{ a = A k + B A = b ⇒ { A = b ∈ Z B = a − b k ∈ Z \left\{ \begin{aligned} & a=Ak+B \\ & A=b \\ \end{aligned} \right.\text{ }\Rightarrow \text{ }\left\{ \begin{aligned} & A=b \in \mathbb{Z} \\ & B=a-bk \in \mathbb{Z}\\ \end{aligned} \right. {
a=Ak+BA=b ⇒ {
A=b∈ZB=a−bk∈Z
于是有
b ( k m + r ) + ( a − b k ) m = 1 ⇒ b p + ( a − b k ) m = 1 ⇒ gcd ( p , m ) = 1 , ∀ p ∈ K r \begin{aligned} & \text{ }b\left( km+r \right)+\left( a-bk \right)m=1 \\ & \Rightarrow bp+\left( a-bk \right)m=1 \\ & \Rightarrow \gcd \left( p,m \right)=1,\text{ }\forall p\in {
{K}_{r}} \\ \end{aligned} b(km+r)+(a−bk)m=1⇒bp+(a−bk)m=1⇒gcd(p,m)=1, ∀p∈Kr
在所有与模 m m m互素的剩余类中,每类取一个元素,得到一个模 m m m的既约剩余系。
定理: 设 K r = { n ∈ Z : n ≡ r ( m o d m ) } { {K}_{r}}=\left\{ n\in \mathbb{Z}:n\equiv r\left( \bmod m \right) \right\} Kr={ n∈Z:n≡r(modm)}是模 m m m的一个剩余类,则 K r 与 模 m 互 素 ⇔ ∃ p ∈ K r , s . t . gcd ( p , m ) = 1 { {K}_{r}}与模m互素\Leftrightarrow \exists p\in { {K}_{r}},\text{ }s.t.\text{ }\gcd \left( p,m \right)=1 Kr与模m互素⇔∃p∈Kr, s.t. gcd(p,m)=1
证明
- ( ⇒ ) \left( \Rightarrow \right) (⇒) K r {
{K}_{r}} Kr与模 m m m互素,根据与模 m m m互素的剩余类的定义,有
∀ p ∈ K r , gcd ( p , m ) = 1 \forall p\in { {K}_{r}},\text{ }\gcd \left( p,m \right)=1 ∀p∈Kr, gcd(p,m)=1 - ( ⇐ ) \left( \Leftarrow \right) (⇐) p ∈ K r p\in {
{K}_{r}} p∈Kr,因此 ∃ k p ∈ Z , s . t . \exists {
{k}_{p}}\in \mathbb{Z},\text{ }s.t. ∃kp∈Z, s.t.
p = k p m + r p={ {k}_{p}}m+r p=kpm+r
∃ p ∈ K r , s . t . gcd ( p , m ) = 1 \exists p\in { {K}_{r}},\text{ }s.t.\text{ }\gcd \left( p,m \right)=1 ∃p∈Kr, s.t. gcd(p,m)=1,因此 ∃ a , b ∈ Z , s . t . \exists a,b\in \mathbb{Z},\text{ }s.t. ∃a,b∈Z, s.t.
a p + b m = 1 ⇒ a ( k p m + r ) + b m = 1 ⇒ ( a k p + b ) m + a r = 1 \begin{aligned} &\text{ } ap+bm=1 \\ & \Rightarrow a\left( { {k}_{p}}m+r \right)+bm=1 \\ & \Rightarrow \left( a{ {k}_{p}}+b \right)m+ar=1 \\ \end{aligned} ap+bm=1⇒a(kpm+r)+bm=1⇒(akp+b)m+ar=1
∀ ( k m + r ) ∈ K r , k ∈ Z \forall \left( km+r \right)\in { {K}_{r}},\text{ }k\in \mathbb{Z} ∀(km+r)∈Kr, k∈Z,考虑
gcd ( k m + r , m ) = 1 ⇔ ∃ A , B ∈ Z , s . t . A ( k m + r ) + B m = 1 ⇔ ( A k + B ) m + A r = 1 \begin{aligned} & \text{ }\gcd \left( km+r,m \right)=1 \\ & \Leftrightarrow \exists A,B\in \mathbb{Z},\text{ }s.t.\text{ }A\left( km+r \right)+Bm=1 \\ & \Leftrightarrow \left( Ak+B \right)m+Ar=1 \\ \end{aligned} gcd(km+r,m)=1⇔∃A,B∈Z, s.t. A(km+r)+Bm=1⇔(Ak+B)m+Ar=1
解方程组
{ A k + B = a k p + b A = a ⇒ { A 0 = a ∈ Z B 0 = a ( k p − k ) + b ∈ Z \left\{ \begin{aligned} & Ak+B=a{ {k}_{p}}+b \\ & A=a \\ \end{aligned} \right.\text{ }\Rightarrow \text{ }\left\{ \begin{aligned} & { {A}_{0}}=a\in \mathbb{Z} \\ & { {B}_{0}}=a\left( { {k}_{p}}-k \right)+b\in \mathbb{Z} \\ \end{aligned} \right. { Ak+B=akp+bA=a ⇒ { A0=a∈ZB0=a(kp−k)+b∈Z
于是 ∃ A 0 , B 0 ∈ Z , s . t . A 0 ( k m + r ) + B 0 m = 1 ⇒ gcd ( k m + r , m ) = 1 \exists { {A}_{0}},{ {B}_{0}}\in \mathbb{Z},\text{ }s.t.\text{ }{ {A}_{0}}\left( km+r \right)+{ {B}_{0}}m=1\text{ }\Rightarrow \text{ }\gcd \left( km+r,m \right)=1 ∃A0,B0∈Z, s.t. A0(km+r)+B0m=1 ⇒ gcd(km+r,m)=1,由 k m + r km+r km+r的任意性和定义,剩余类 K r { {K}_{r}} Kr与模 m m m互素。
注记
与模 m m m互素的剩余类 K r {
{K}_{r}} Kr中的每个元素都与 m m m互素,但是 K r {
{K}_{r}} Kr中不同的两个元素之间不一定互素,如与模5互素的剩余类 K 3 {
{K}_{3}} K3,有
K 3 = { 3 , 8 , 13 , 18 , ⋯ } {
{K}_{3}}=\left\{ 3,8,13,18,\cdots \right\} K3={
3,8,13,18,⋯}
有 3 , 18 ∈ K 3 3,18\in {
{K}_{3}} 3,18∈K3,但是 gcd ( 3 , 18 ) = 3 ≠ 1 \gcd \left( 3,18 \right)=3\ne 1 gcd(3,18)=3=1。
定理: 设 K r = { n ∈ Z : n ≡ r ( m o d m ) } { {K}_{r}}=\left\{ n\in \mathbb{Z}:n\equiv r\left( \bmod m \right) \right\} Kr={ n∈Z:n≡r(modm)}是模 m m m的一个剩余类,则 ∀ p , q ∈ K r \forall p,q\in { {K}_{r}} ∀p,q∈Kr, 成立 gcd ( p , m ) = gcd ( q , m ) . \gcd \left( p,m \right)=\gcd \left( q,m \right). gcd(p,m)=gcd(q,m).
证明
由于 p ≡ r ≡ q m o d m p\equiv r\equiv q\text{ }\bmod m p≡r≡q modm, 因此 ∃ k ∈ Z \exists k\in \mathbb{Z} ∃k∈Z, 成立
p = k m + q . p=km+q. p=km+q.
设 d = gcd ( q , m ) d=\gcd \left( q,m \right) d=gcd(q,m), q = q 1 d , m = m 1 d q={
{q}_{1}}d,\text{ }m={
{m}_{1}}d q=q1d, m=m1d, 则有 gcd ( q 1 , m 1 ) = 1 \gcd \left( {
{q}_{1}},{
{m}_{1}} \right)=1 gcd(q1,m1)=1, 成立
gcd ( p , m ) = gcd ( k m + q , m ) = gcd ( k m 1 d + q 1 d , m 1 d ) = d gcd ( k m 1 + q 1 , m 1 ) . \gcd \left( p,m \right)=\gcd \left( km+q,m \right)=\gcd \left( k{
{m}_{1}}d+{
{q}_{1}}d,{
{m}_{1}}d \right)=d\gcd \left( k{
{m}_{1}}+{
{q}_{1}},{
{m}_{1}} \right). gcd(p,m)=gcd(km+q,m)=gcd(km1d+q1d,m1d)=dgcd(km1+q1,m1).
q 1 {
{q}_{1}} q1与 k m 1 + q 1 k{
{m}_{1}}+{
{q}_{1}} km1+q1在模 m 1 {
{m}_{1}} m1的同一个既约剩余类中, 由本文前面的定理, 成立
gcd ( k m 1 + q 1 , m 1 ) = gcd ( q 1 , m 1 ) = 1. \gcd \left( k{
{m}_{1}}+{
{q}_{1}},{
{m}_{1}} \right)=\gcd \left( {
{q}_{1}},{
{m}_{1}} \right)=1. gcd(km1+q1,m1)=gcd(q1,m1)=1.
因此成立
gcd ( p , m ) = d = gcd ( q , m ) . \gcd \left( p,m \right)=d=\gcd \left( q,m \right). gcd(p,m)=d=gcd(q,m).
定理: 与模 m m m互素的剩余类的个数是 φ ( m ) \varphi \left( m \right) φ(m)。
证明
设集合
S ( m ) = { n : 1 ≤ n ≤ m , gcd ( n , m ) = 1 } T ( m ) = { 1 , 2 , ⋯ , m } \begin{aligned} & S\left( m \right)=\left\{ n:1\le n\le m,\text{ }\gcd \left( n,m \right)=1 \right\} \\ & T\left( m \right)=\left\{ 1,2,\cdots ,m \right\} \\ \end{aligned} S(m)={
n:1≤n≤m, gcd(n,m)=1}T(m)={
1,2,⋯,m}
∣ T ( m ) ∣ = m \left| T\left( m \right) \right|=m ∣T(m)∣=m且 T ( m ) T\left( m \right) T(m)中的元素模 m m m两两不同余,于是 T ( m ) T\left( m \right) T(m)是模 m m m的一个完全剩余系,里面的元素来源遍历所有的剩余类: 1 ∈ K 1 , 2 ∈ K 2 , ⋯ , m ∈ K m = K 0 1\in {
{K}_{1}},\text{ }2\in {
{K}_{2}},\text{ }\cdots ,m\in {
{K}_{m}}={
{K}_{0}} 1∈K1, 2∈K2, ⋯,m∈Km=K0
由于