矩阵二次型的定义
矩阵的二次型是一个与矩阵和向量相关的二次多项式。对于一个实数域上的二次型,给定一个
n
×
n
n×n
n×n 的对称矩阵
A
A
A 和一个列向量
x
x
x(
x
x
x 是一个
n
×
1
n×1
n×1 的列向量),其二次型定义为:
Q
(
x
)
=
x
T
A
x
Q(x)=x^TAx
Q(x)=xTAx
这个二次型表示可以更详细地展开为:
Q
(
x
)
=
∑
i
=
1
n
∑
j
=
1
n
a
i
j
x
i
y
j
Q(x) = \sum^n_{i=1}\sum^n_{j=1}a_{ij}x_iy_j
Q(x)=i=1∑nj=1∑naijxiyj
其中
a
i
j
a_{ij}
aij 是矩阵
A
A
A 的元素,表示第
i
i
i 行第
j
j
j 列的元素。
矩阵
A
A
A 和列向量
x
x
x 的具体形式为
A
=
[
a
11
a
12
⋯
a
1
n
a
21
a
22
⋯
a
2
n
⋯
⋯
⋯
⋯
a
m
1
a
m
2
⋯
a
m
n
]
x
=
[
x
1
x
2
⋯
x
3
]
T
A = \begin{bmatrix} a_{11} & a_{12} & \cdots & a_{1n}\\ a_{21} & a_{22} & \cdots & a_{2n}\\ \cdots & \cdots & \cdots &\cdots \\ a_{m1} & a_{m2} & \cdots & a_{mn}\\ \end{bmatrix} ~~~~~ x = \begin{bmatrix}x_1 & x_2 & \cdots & x_3\end{bmatrix}^T
A=
a11a21⋯am1a12a22⋯am2⋯⋯⋯⋯a1na2n⋯amn
x=[x1x2⋯x3]T
那么二次型可以写为
Q
(
x
)
=
[
x
1
x
2
⋯
x
n
]
[
a
11
a
12
⋯
a
1
n
a
21
a
22
⋯
a
2
n
⋮
⋮
⋱
⋮
a
n
1
a
n
2
⋯
a
n
n
]
[
x
1
x
2
⋮
x
n
]
Q(\mathbf{x})=\begin{bmatrix}x_1&x_2&\cdots&x_n\end{bmatrix}\begin{bmatrix}a_{11}&a_{12}&\cdots&a_{1n}\\a_{21}&a_{22}&\cdots&a_{2n}\\\vdots&\vdots&\ddots&\vdots\\a_{n1}&a_{n2}&\cdots&a_{nn}\end{bmatrix}\begin{bmatrix}x_1\\x_2\\\vdots\\x_n\end{bmatrix}
Q(x)=[x1x2⋯xn]
a11a21⋮an1a12a22⋮an2⋯⋯⋱⋯a1na2n⋮ann
x1x2⋮xn
这个形式表达了二次型的一般形状。实对称矩阵的对称性保证了二次型中的交叉项系数相等,即
a
i
j
=
a
j
i
a_{ij}=a_{ji}
aij=aji,从而确保了
Q
(
x
)
Q(x)
Q(x) 的对称性。
矩阵的二次型在线性代数、优化、统计学等领域中有着广泛的应用,特别是在描述二次关系、凸优化等方面。
正定性、负定性、半定性和不定性
设实对称矩阵
A
=
[
a
11
a
12
⋯
a
1
n
a
21
a
22
⋯
a
2
n
⋯
⋯
⋯
⋯
a
m
1
a
m
2
⋯
a
m
n
]
A = \begin{bmatrix} a_{11} & a_{12} & \cdots & a_{1n}\\ a_{21} & a_{22} & \cdots & a_{2n}\\ \cdots & \cdots & \cdots &\cdots \\ a_{m1} & a_{m2} & \cdots & a_{mn}\\ \end{bmatrix}
A=
a11a21⋯am1a12a22⋯am2⋯⋯⋯⋯a1na2n⋯amn
其各阶顺序主子式为
A
i
A_i
Ai,则
一阶顺序主子式:
A
1
=
a
11
A_1 = a_{11}
A1=a11
二阶顺序主子式:
A
2
=
[
a
11
a
12
a
21
a
22
]
A_2 = \begin{bmatrix} a_{11} & a_{12} \\ a_{21} & a_{22} \\ \end{bmatrix}
A2=[a11a21a12a22]
三阶顺序主子式:
A
3
=
[
a
11
a
12
a
13
a
21
a
22
a
23
a
31
a
32
a
33
]
A_3 = \begin{bmatrix} a_{11} & a_{12} & a_{13} \\ a_{21} & a_{22} & a_{23} \\ a_{31} & a_{32} & a_{33} \\ \end{bmatrix}
A3=
a11a21a31a12a22a32a13a23a33
其余各阶顺序主子式依次类推。下表给出各矩阵的定义以及充分必要条件
名称 | 定义 | 充要条件 |
---|---|---|
正定矩阵 | 特征值都大于零的实对称矩阵 | 所有各阶顺序主子式都大于零,即 $ |
半正定矩阵 | 特征值都不小于零的实对称矩阵 | ∣ A ∣ = 0 |A| = 0 ∣A∣=0 且 ∣ A ∣ ≥ 0 |A|≥0 ∣A∣≥0 |
负定矩阵 | 特征值都小于零的实对称矩阵 | ∣ A i ∣ = { < 0 奇数 > 0 偶数 |A_i|=\begin{cases}<0 & 奇数\\ >0 & 偶数\end{cases} ∣Ai∣={<0>0奇数偶数 |
半负定矩阵 | 特征值都不大于零的实对称矩阵 | ∣ A ∣ = 0 |A| = 0 ∣A∣=0 且 ∣ A i ∣ = { ≤ 0 奇数 ≥ 0 偶数 |A_i|=\begin{cases} ≤ 0 & 奇数\\ ≥ 0 & 偶数\end{cases} ∣Ai∣={≤0≥0奇数偶数 |
不定矩阵 | 特征值既有大于零又有小于零的实对称矩阵 | 有两个奇数阶顺序主子式,一正一负 |
示例
给定一个实对称矩阵
A
=
[
0
1
1
−
1
1
0
−
1
1
1
−
1
0
1
−
1
1
1
0
]
A = \begin{bmatrix} 0 & 1 & 1 & -1 \\ 1 & 0 & -1 & 1 \\ 1 & -1 & 0 & 1 \\ -1 & 1 & 1 & 0 \\ \end{bmatrix}
A=
011−110−111−101−1110
判断该式子是哪种类型?(正定二次型、负定二次型、半正定二次型、半负定二次型、不定二次型)
解:
∣
A
−
λ
E
∣
=
∣
−
λ
1
1
−
1
1
−
λ
−
1
1
1
−
1
−
λ
1
−
1
1
1
−
λ
∣
=
∣
1
−
λ
1
−
λ
1
−
λ
1
−
λ
1
−
λ
−
1
1
1
−
1
−
λ
1
−
1
1
1
−
λ
∣
=
(
1
−
λ
)
∣
1
1
1
1
1
−
λ
−
1
1
1
−
1
−
λ
1
−
1
1
1
−
λ
∣
=
(
1
−
λ
)
∣
1
1
1
1
0
−
λ
−
1
−
2
0
0
−
2
−
λ
−
1
0
0
2
2
1
−
λ
∣
=
(
1
−
λ
)
2
(
λ
2
+
2
λ
−
3
)
=
(
λ
−
1
)
3
(
λ
+
3
)
\begin{aligned} & |A-\lambda E| ~=~ \begin{vmatrix} -\lambda & 1 & 1 & -1 \\ 1 & -\lambda & -1 & 1 \\ 1 & -1 & -\lambda & 1 \\ -1 & 1 & 1 & -\lambda \\ \end{vmatrix} ~=~ \begin{vmatrix} 1-\lambda & 1-\lambda & 1-\lambda & 1-\lambda \\ 1 & -\lambda & -1 & 1 \\ 1 & -1 & -\lambda & 1 \\ -1 & 1 & 1 & -\lambda \\ \end{vmatrix} \\\\ & =~ (1-\lambda) \begin{vmatrix} 1 & 1 & 1 & 1 \\ 1 & -\lambda & -1 & 1 \\ 1 & -1 & -\lambda & 1 \\ -1 & 1 & 1 & -\lambda \\ \end{vmatrix} ~=~ (1-\lambda) \begin{vmatrix} 1 & 1 & 1 & 1 \\ 0 & -\lambda-1 & -2 & 0 \\ 0 & -2 & -\lambda-1 & 0 \\ 0 & 2 & 2 & 1-\lambda \\ \end{vmatrix} \\\\\ & =~ (1-\lambda)^{2} {(\lambda^2}+2\lambda-3) = (\lambda-1)^3(\lambda+3) \end{aligned}
∣A−λE∣ =
−λ11−11−λ−111−1−λ1−111−λ
=
1−λ11−11−λ−λ−111−λ−1−λ11−λ11−λ
= (1−λ)
111−11−λ−111−1−λ1111−λ
= (1−λ)
10001−λ−1−221−2−λ−121001−λ
= (1−λ)2(λ2+2λ−3)=(λ−1)3(λ+3)
求得
λ
1
=
λ
2
=
λ
3
=
1
,
λ
4
=
−
3
\lambda_1=\lambda_2=\lambda_3=1, \lambda_4=-3
λ1=λ2=λ3=1,λ4=−3 ,
故矩阵 A A A 是特征值既有大于零又有小于零的实对称矩阵,属于不定二次型。